Rusya Soçi’yi katletmeye devam ediyor
Soçi Kış Olimpiyatları biteli 18 ay oldu. Rusya, bu 18 ayda, Soçi’deki tahribata aralıksız devam etti. Rus girişimci ve yetkililer, uluslararası boyutta bir görmezden gelme durumunun mevcudiyetinden faydalanarak, Soçi ve çevresindeki doğa tahribatına, Soçi sakinlerinin konutlarına ve altyapısına da zarar vererek, devam etti. Bu tahribata karşı çıkma cesareti gösteren az sayıda kişi ise belirli baskılara maruz bırakılarak susturuldu. Sadece geçtiğimiz birkaç haftada yaşananların şöyle sıralayabiliriz; koruma altındaki bir doğal kaynağı yok ederek otoban inşasına başladılar, Rusya İmar Kanunu’na uymayarak yaptıkları inşaatlar sebebiyle yıkılan evleri ve binaları görmezden geldiler ve 2014 Olimpiyatları’na giden süreçte suçlarını ortaya çıkardığı için hala hapiste olan Yevgeny Vitishko’nun üzerindeki baskıyı daha da arttırdılar. Rus yetkililer, her durumda yaptıkları hakkında yalanlara başvurdu ve şüphesiz tutmaya hiç niyetli olmadıkları yeni vaatlerde bulundular.
Çevresel açıdan baktığımızda, Rus girişimciler olabilecek en kötü şekilde hareket ettiler. Ekoloji gözlem grubu olan EWNC (Kuzey Kafkasya Doğa Gözlem Örgütü), Rus yatırımcı ve yetkililerinin, elitler için yapılan lüks evlerin inşaat bölgesine ulaşımı sağlamak için, koruma altındaki Soçi Milli Parkı’nda yeni bir yol inşasına başladıklarını duyurdu. İnşaatın sorumlusu olan işadamları ve yetkililer suçlamaları reddetti. Yolun sadece olası bir durumda itfaiyenin parka girebilmesi ve yangına müdahale edebilmesi için olduğunu iddia etti. Ama EWNC aktivistleri, yolun güzergahını ve projede yol boyunca beliren lüks evleri göstererek, iş adamları ve yetkililerin yalanını açığa çıkardı. Bu yalan sadece inşaatı Rus mahkemelerinin itiraz etmek istemeyeceği bir seviyeye getirene kadar zaman kazanmak için söylenen bir yalandı (Ewnc.org, 2 Haziran).
Aktivistler, bu inşaat ile ilgili diyor ki, “Rusların bu yaptığında asıl sinir bozucu olan şu, bu yol bir yıl önce tam olarak aynı güzergahta yapılmak istendi, fakat mahkeme tarafından reddedildi. Vladimir Putin Kış Oyunları sebebiyle Soçi’de yaptığı tahribata karşılık, bir temize çıkma projesi olarak inşaatın durmasını sağlamıştı. Ama bu sene Soçi Olimpiyatları yok. Uluslararası ilgi kayboldu ve Ukrayna politikasından dolayı Rusya ve Batı arasındaki ilişki zaten bitme noktasına geldi. Bu da demek oluyor ki bu sefer kimse bu inşaata dur demeyecek”.
EWNC aktivistleri ayrıca yolun şu anda özel olarak Rusya tarafından korunduğunu söylüyor. Çünkü yol, Putin’in Kafkasya için çok istediği kayak turizmi kompleksleri inşaatının bir altyapı çalışması olarak gösteriliyor. Aktivistler, Soçi’deki parkta gerçekleştirilen yol yapımının birçok bakımdan 2008-2009’daki bir başka yol yapımına benzediğini söylüyorlar. O zaman da Rus yetkililer, koruma altındaki bir parkta yol inşaatına başlamışlardı. Onların bahanesi de, yolu herhangi bir yangın durumunda daha hızlı müdahale etmek için yaptıklarıydı. Daha sonra anlaşıldı ki, yapılan yol, dönemin Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’in villasına ulaşım sağlıyor.
Soçi’nin içinde de, iş adamları ve yetkililerin yerleşim bölgelerine verdiği hasar devam ediyor. Blogsochi.ru, 20 Haziran’da kötü imar planları sebebiyle evlerin nasıl çöktüğünü gösteren birçok fotoğraf yayımladı. Soçi ‘de inşa edilen lüks konutlar, Soçi halkının yaşadığı normal evlerin yerini alıyor. Buna karşın, 2014 Kış Olimpiyatları için inşa edilen yapıların büyük bir miktarı şu anda terk edilmiş durumda. İki sene önceki onca reklam ve heyecanın aksine, bu binalar büyük ihtimalle bir daha hiç kullanılmayacaklar. İnsanların evleri uçurumdan aşağı kayıyor, kanalizasyon ve su boruları ciddi şekilde zarar görüyor. Soçi yöneticileri ise, tıpkı olimpiyattan önce yaptıkları gibi, her şeyin halledileceğine ve herkesin ev sahibi olacağına dair söz veriyor. Blog’daki yazı açıkça gösteriyor ki, herkes bu tarz sözleri daha önce duydu. Fakat bu sözlerin çok azı yerine getirildi. Üstelik Soçililer şu anda Batı medyasının ilgisini ve desteğini de kaybetti (Blogsochi.ru, 20 Haziran).
Fakat Soçi meselesinde en acil kriz bunlar değil. Soçi’deki en acil kriz, bir insanın, Yevgeny Vitishko’nun yaşadığı kriz. Vitishko, iki yıl önce, Soçi’nin Oyunlar sebebiyle nasıl bir katliama kurban gittiğini gösterdiğinde yoğun bir uluslararası ilgi görmüştü. Vitishko, bu hareketi sebebiyle, üç yıl süreyle bir Rus esir kampına gönderildi. Hapsi sırasında, hapishane görevlilerinin mahkumlara uyguladığı kötü muameleye karşı yürütülen mücadelenin başına geçti. Şu anda, belli ki, kendisi de bu tarz bir muameleye şiddetli bir şekilde maruz kalıyor. Geçtiğimiz Mayıs’ın sonunda çevreci aktivistlerin onu ziyaret etmesi yasaklandı. Vitishko yine de şu mesajı dışarıya ulaştırmayı başarabildi: “Burada şartlar çok kötü. Bu şartlara altı ay daha dayanabileceğimi sanmıyorum” (Ewnc.org, 27 Mayıs).
Vitishko’nun içinde bulunduğu durum, tıpkı Milli Park’ın ve Soçi’nin kendisinin 18 aydır süren tahribatı gibi, bugün Rusya’da tek bir şeyi gösteriyor. İnsanlar kendilerini ve haklarını savunduğunda, sadece yabancı gazeteciler, diplomatlar ve analizcilerden destek görüyor. Herhangi bir sebepten dolayı bu destek kesildiğinde ise bu insanlar birçok tehlike ile karşı karşıya kalıyor.
Kaynak: The Jamestown Foundation
Çeviri: Ajans Kafkas
