Belgesel – Rusya’da İslam’ın yeni yüzü
New York Times muhabiri, gazeteci Natalya Osipova’nın hazırladığı belgesel Moskova’da İslam’ın değişen yüzünü anlatıyor. Moskova başta olmak üzere, Rusya Federasyonu’nunda yaşayan birkaç Müslüman, İslam’ın savaştan ibaret olmadığını düşünerek, topluma İslam’ın farklı bir yüzünü göstermeye çalışıyor. Rusya’da, doğrusu ve yanlışıyla, uzun süredir devam eden bir direniş var. Osipova’ya göre, “Bu direniş, Rus halkının ve yönetiminin zihninde İslam’a dair belirli kalıplar oluşturmuş durumda ve bu kalıplar, Müslümanların hayatını zorlaştırıyor. Bu sebeple bazı Müslümanlar, İslam’a dair oluşturulmuş kalıpları kırarak, İslam’ın olumlu bir resmini çizmeye çalışıyor. Bu belgesel, hepsi Müslüman olan bir moda tasarımcısı, bir halkla ilişkiler uzmanı ve bir bestekarın mücadelesini anlatıyor”.
Ajans Kafkas olarak, belgeselin, Rusya’da yaşayan Müslümanların kendilerine yeni bir yaşam alanı açma mücadelesini göstermesi bakımından önemli olduğunu düşünüyoruz.
Moskova’da İslam algısı değişiyor
Bulutlu bir günde parlak başörtüleri ve çiçekli elbiseleriyle genç kızlar Tverski bulvarında bulunan dört yıldızlı otelin bahçesinde yapacakları kermes için toplandı. Yerel tasarımcıların kıyafetlerini giydiler, yeni kozmetik ürünler tanıttılar ve yağmurlu havaya rağmen, Instagram ve Facebook’ta yayınlamak üzere şık elbiseleriyle selfie çekmeyi ihmal etmediler.
Bu gamsız sahne başkent yaşam tarzını göstermesi bakımından semboliktir. Fakat bu kızların da aralarında bulunduğu bazı Müslüman aktivistler bugün Moskova’da İslam’ın imajını değiştirmeye çalışıyorlar.
Mayıs’ta yapılan kermesi düzenleyen ve iki sene önce ihtida eden halkla ilişkiler uzmanı Natalya Narmin İçayeva “Biz Müslümanları ‘modayı belirleyen’ yapıyoruz” diyor.
İslam son yirmi yılda Rusya’da sıklıkla meydana gelen terör eylemleri, Çeçenya’da ayrılıkçılara karşı yapılan iki savaş ve Kafkasya’da meydana gelen ayaklanmalar ile ilişkilendirildi. Mütesettir Müslüman kadınlar ise özellikle yakınları öldürülen bazı kadınların intikam almak için bombalı intihar eylemlerinde bulunması sebebiyle “kara dul” olarak yaftalandı ve onlara büyük bir önyargı ile yaklaşıldı. Rus medyası Müslüman kadının imajını özellikle bu şekilde çizdi.
Ancak son bir buçuk yılda, özellikle tüm medyanın dikkatinin Ukrayna’ya çevrilmesinden faydalanarak, İçayeve gibi kadınlar bu perspektifi değiştirmek için bir fırsat yakaladı.
Ukrayna olaylarından dolayı Rus hükümetinin ABD ve Avrupa ile gerilen ilişkileri, Kremlin’i dünyanın başka bölgeleri ile ilişkilerini güçlendirmeye yöneltti. Bu bölgeler özellikle Müslüman nüfusu fazla Çin ve Orta Doğu ülkeleri oldu. Aynı zamanda Putin’in muhafazakar değerlere ve dinin önemine yaptığı vurgu sebebiyle, Rus Müslümanları medyada sesini duyurabilmek için elverişli bir ortam yakaladı.
“Farkettim ki, artık Müslümanlar ilgi merkezi değil. Moskova sokaklarında mütesettir bir şekilde dolaşmak ve Müslüman olmayan kadınlara mütevazı elbiseler satmak artık eskisi gibi zor değil. ” diyor 23 yaşındaki modacı Rezeda Süleyman.
Bu kısa belgesel Süleyman ve İçayeva gibi Müslüman aktivistlerin hikayesini anlatıyor. Onlar Moskova’da İslam algısını değiştirmeye ve Müslümanların statüsünü yükseltmeye çalışıyorlar.
Kendisini seküler bir Müslüman olarak tanımlayan besteci Zulfiya Raupova’nın dediği gibi, “Kalıpları yıkmak için hiçbir zaman geç değildir”.
Kaynak: New York Times
Çeviri ve Altyazı: Ajans Kafkas
