Caharkale/Ajans Kafkas – Çeçenler eliyle Çeçen direnişini kırdırmak için 2003’te Rusya Savunma Bakanlığı bünyesinde kurulan Zapad (Batı) ve Vostok (Doğu) taburları Kremlin güdümlü başkan Ramzan Kadirov’un istediği şekilde tamamen ortadan kaldırılmasa da başka bir biçime sokuldu.
Rusya Kara Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Vladimir Moltenskoy, Zapad ve Vostok’un Çeçenya’da konuşlu 42. Motorize Piyade Tümeni bünyesine nakledildiğini duyurdu. Moltenskoy’ya göre iki tabur ‘piyade bölüğü’ olarak yeni yapılanma içerisinde savaş eğitimi programlarında görev yapacak.
Çeçen başkan Kadirov’un basın sekreterliği bu kararı taburların tamamen dağıtılması olarak yorumlayıp “Bu taburlar artık yok” açıklamasını yaptı. Daha önce İnterfax ajansı Moltenskoy’ya atfen iki taburun ortadan kaldırılacağını haber yapmıştı.
Moltenskoy ayrıca Savunma Bakanlığı ve askeri savcılığın Zapad ve Vostok grubunun eski üyelerinin karıştığı suçları araştırmak üzere bir soruşturma başlatacağını kaydetti. İki tabur Rus Savunma Bakanlığı’nın askeri istihbarat birimi GRU’nun emrindeydi. Çeçenya’da işlenen çok sayıda faili meçhul cinayet, adam kaçırma, işkence ve infaz olaylarından Ruslar kadar Zapad ve Vostok taburları da sorumlu tutuluyordu.
Zapad bir dönem Çeçen lider Cohar Dudayev ve halefi Aslan Mashadov yönetimlerine muhalefet etmiş Nadtereçni bölgesinden Çeçenlerin katılımıyla kurulmuştu. Vostok’un kurulmasına ise Mashadov döneminin milli muhafız komutanlarından olup daha sonra saf değiştirmiş Sulim Yamadayev öncülük etmişti.
Kadirov ise kendi gücüne tehdit olarak gördüğü iki taburu ortadan kaldırmak için kampanya başlatmış, bu yüzden Gudermes’te önü kesilmiş, restleşmeler ve çatışmalar yaşanmıştı. Kadirov’un adamları bu yaz Vostok’un karargahında toplu mezar ortaya çıkararak Yamadayev’i köşeye sıkıştırmıştı.
İki taburla ilgili karar Çeçenya’da da yankı buldu. Moskova Helsinki Grubu Kuzey Kafkasya uzmanı Aslambek Apayev "Vostok olsun, Zapad olsun veya ülkede bulunan diğer asker veya polis birliklerinin tümü şu veya bu şekilde insan haklarını ihlal etti. Vostok taburu askerlerinin ‘kahramanlıkları’ bu yaz onların ana karargahlarında toplu mezarların ortaya çıkmasının ardından resmi olarak ilan edildi. Zapad taburu askerlerinin vicdanında da azımsanmayacak sayıda insan hayatı olduğunu düşünüyorum. Bu iki taburun askerleri sıkça çeşitli hoş olmayan işlere karıştı. Caharkale’de üç Zapad askeri bir bürokrattan ısrarla para isterken yakalandı. Sulim Yamadayev adamlarıyla St.Petersburg’ta bir firmaya baskın düzenleyerek müdürünü dövdü. Taburun dağıtılması yerinde bir karar” dedi.
44 yaşındaki Caharkale’li Rahman Saidov da "Geçen yaz Caharkale’nin Staropromıslov bölgesinde Zapad askerlerinin polislerle çatışması bile taburdaki insanlar hakkında yorum yapmak için yeterli. Zapad’da hizmet edenler de Vostok’ta hizmet edenlerle aynı. Statülerini kullanarak ne kadar suçsuz insanı öldürdüler ve yaraladılar, daha bunun açığa çıkarılması gerekiyor" dedi.
Vostok taburunun eski askerlerinden biri ise şu yorumu yaptı: "Son zamanlarda Rusya ordusunda reformlar konuşuluyor. Gürcistan ile yaşanan savaşta kendini mükemmel şekilde gösteren savaş gücü bu iki özel taburdu. Şimdi tamamen lağvedilmiş olmalarını anlamıyorum. O zaman İçişleri Ordusu Sever ve Yug neden dağıtılmıyor, onlar da Çeçenlerden oluşuyor? Canları pahasına korudukları komutanlar ve ülkelerine karşı Zapad ile Vostok askerleri ne suç işledi?"
Eski Vostok askeri, taburların uzun süredir kendisine boyun eğmeyen Ramzan Kadirov’a yaranmak için dağıtıldığını belirtip GRU komutanlığı ve Savunma Bakanlığı’nı ihanetle suçladı. Yamadayev’in ağabeyi Ruslan Yamadayev eylülde Moskova’da silahlı saldırıda öldürülünce gözler Kadirov’a çevrilmişti. Yamadayev ailesinin üyeleri Kadirov’dan intikam alınacağı yemini etmişti. ÖZ/FT
