NATO ile gerilim yeniden alevlendi

MOSKOVA – Kafkasya’da ağustostaki savaştan beri NATO ile Rusya arasında yaşanan kriz tam yatışmaya yüz tutmuşken, ittifakın Gürcistan’da tatbikat düzenleme planı ve bir casusluk skandalı ipleri yeniden gerdi.

NATO’nun Tiflis’le ortak tatbikatını önlemeye yönelik eleştirilerinden sonuç alamayınca parlayan Rusya, olayı ‘açık kışkırtma’ diye niteledi. Devlet Başkanı Dimitri Medvedev, Kremlin’de Abhazya ve Güney Osetya liderleri Sergey Bagapş ve Eduard Kokoyti ile iki ülkenin sınırlarının korunması işini beş yıllığına Rusya’ya havale eden güvenlik anlaşmalarını imzalamasının ardından esti köpürdü: "Gürcistan’da planlanan NATO tatbikatı bizi aksine ikna etmeye çalışsalar da açık bir kışkırtmadır. Kimse savaş yaşanmış bir yerde tatbikatlar düzenlemeye kalkışamaz."

Medvedev’in tepkisi NATO-Rusya Ortaklık Anlaşması müzakerelerinin askıya alınmasından aylar sonra Rus büyükelçinin katılımıyla Brüksel’de ilk toplantının yapılması üzerinden 24 saat geçmeden geldi. Medvedev, mayıs-haziranda Vaziyani üssünde planlanan tatbikatın AB arabuluculuğunda sağlanmış altı maddelik anlaşmaya da aykırı olduğunu belirtip, "Gürcistan’ı askerileşmeye cesaretlendiren herhangi bir eylem altı ilkenin ihlalidir" diye konuştu. NATO da altta kalmadı. NATO sözcüsü Appathurai, Moskova’yı aynı anlaşmayı ihlalle suçlayıp bunun Güney Kafkasya bölgesinde uzun vadeli barış ve güvenliğe aykırı olduğunu savundu.

Casusluk skandalı

İlişkiler diplomatik cephede de gerildi. Rusya’ya casuslukla suçlanan eski Estonya Savunma Bakanlığı yetkilisi Herman Simm’in şubatta Estonya’da 12 yıl hapse çarptırılması sonrası NATO, iki Rus diplomatı Brüksel’den sınır dışı etti. Eylülde tutuklanan Simm’in NATO sırlarını içeren 2 bin sayfalık bilgiyi Ruslara sızdırdığı, iki Rus diplomatın da bu işin içinde olduğu öne sürülüyor. Financial Times’a göre bunlardan biri Rusya’nın AB büyükelçisi Vladimir Çişov’un oğlu. NATO kaynakları ittifaka zarar veren casusluk skandalına ‘sert yanıt verme gereği duyulduğunu’ kaydetti. Rus Dışişleri’nin yanıtı da aynı sertlikte oldu: ‘Uydurma bir bahaneyle Rusya’nın NATO daimi misyonundaki iki çalışanı hakkında kaba bir kışkırtma yapılmıştır. Bu utanç verici eylem, NATO liderliğinin Rusya ile ilişkileri normalleştirmeye hazır olduğu açıklamasıyla temelden çelişmektedir’. FT