Nalçik/Ajans Kafkas – Kabardey-Balkar’da toprak yasasıyla ilgili krizin çözümüne ilişkin Balkar sivil örgütü Alan’ın ardından Adıge sivil örgüt liderleri de görüşlerini açıkladı.
Khase Başkanı İbrahim Yağan ve Çerkes Kongresi Başkanı Ruslan Keşev, 16 Ocak’ta Nalçik’te düzenledikleri basın toplantısında toprak meselesinin 131. federal kanun ve köyler arası bölgeyi geçersiz sayan 3 Nisan 2007 tarihli Rusya Anayasası Mahkemesi kararı çerçevesinde çözülebileceğini vurguladı. Alan lideri Sufyan Beppayev de 14 Ocak’ta 131. yasa ve 2007 tarihli mahkeme kararına uymayı tek çözüm yolu olarak zikrederken Balkarlara fazladan mera transfer edildiği tespitini reddetmişti.
Basın toplantısında Yağan işin ekonomik sonuçlarına değinip hayvancılığın dağ meraları olmadan mümkün olamayacağını belirterek “Bizler, yönetimin bölgemizin tarihi özelliklerine dönmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bölgenin tarihi özelliği ise, tüm yerleşim yerlerinin milliyet ve bulundukları yere bağlı olmaksızın hepsinin kendi dağlık meralarının olması şeklindedir” dedi. Yağan, ülkenin düzlük bölümünde yaz sıcağında otlatmanın mümkün olmadığını ve hayvanların dağa çıkması gerektiğini belirtti.
Yağan suçlamaları reddetti
Hayvancılığını tarım ekonomisinin en karlı bölümünü oluşturduğunu belirten Yağan “2012’de 131. kanuna uygun olarak köyler, kendilerine ayrılan alan ve mülkiyetten hareketle bütçelerini oluşturmak zorunda. Her köyün refahı onun hangi alanı alacağına bağlı, çünkü onların başka gelir kaynakları yok” dedi. Yağan hayvancılıkta kiralama yöntemine ise “Bize kiralama ilişkileri teklif ediliyor, bu ciddi değil. Özel mülkiyet en etkili yöntem, bunu dünya uygulaması gösterdi” yanıtını verdi. Yağan, aralıkta Nalçik’te iktidarın el altından örgütlediği gençlik forumunda istikrar bozucu olarak suçlanmasını ‘etiketleme’ diye reddederken kişisel çıkarları için toprak yasasına karşı çıktığı iddiasına da şu yanıtı verdi:
“Gerçekten benim bu işte şahsi hedefim de var. Yirmi yıldır benim köyüm Nartan’a tarihi topraklarda Kabardey cins atı yetiştiriyorum. Bu sürü sadece benim varlığım değil, tüm cumhuriyetin varlığı. Kabardey cins atı halkımızın vize kartı. İşte benim kişisel çıkarım ve tutkum bu. Bunun dışında toprak bizim için, ekonomik alan değil her şeyden önce vatandır.” Yağan, yönetim organlarını halkın düşüncesini göz önünde bulundurmadan karar almakla suçladı.
Ruslan Keşev ise toprak meselesinin 131. federal kanunun yanı sıra ‘Kabardey-Blakar’da köyler arası bölge olamaz’ diyen 2007’deki Rusya Anayasası Mahkemesi kararına uygun olarak çözülmesi gerektiğini belirterek “Biz bundan yanayız” dedi.
Keşev, ülkede kanunun her zaman yerine getirilmediğini belirterek “Çegem, Çerek ve Elbrus bölgelerinde dağ meraları ‘sesli analiz’ ve ‘uzlaşma prosedürü’ olmadan verildi. 131. federal kanun ve Anayasa Mahkemesi kararı göz önünde bulundurulmadı. Bu veriş kanuna, özellikle de 131. kanuna aykırı ve biz bunu kabul edemeyiz” diye konuştu.
Keşev ayrıca 2010’da nüfusu sayımı yapılacağını ve bunun Kabardey, Adıgey, Şapsığlar için tarihi adları ‘Çerkes’, anadilde ‘Adıge’ adını yeniden almaları için mükemmel bir şans olduğunu söyledi. ÖZ/FT
