Sohum/Ajans Kafkas – Abhazya hükümetinin Ruslara toprak satışının önünü açmak için yasal düzenleme planladığına dair haberlerin ardından Parlamento Başkanı Nugzar Aşuba ülkede toprağın kullanımıyla ilgili değerlendirmede bulundu.
19 Şubatta Rusya parlamentosunun yayın organı Parlamento Gazetesi’nin sorularını yanıtlayan Aşuba, Abhazya’da toprağın hiç kimseye satılmadığını, kiralama yöntemiyle insanların bir şekilde toprak sahibi olduğunu, Rusya vatandaşlarının da şu an Abhazya vatandaşları üzerinden toprak kiraladığını söyledi.
Nugzar Nuriyeviç, Sergey Bagapş’ın yeniden seçildiği iki aydan beri Abhazya’dan hangi yeni kanunlar kabul edildi?
Ocak 2009 sonunda ‘Abhazya Cumhuriyeti 2010 Devlet Bütçesi’ kabul edildi. Parlamento ilk oylamada banka sistemiyle ilgili yeni kanunlar kabul etti. Bunlardan geçen yüzyılın 90’lı yıllarında kabul edilenle temel kanunlarda yenileme kararı aldık. ‘Abhazya Cumhuriyeti Milli Bankası’ ve ‘Banka ve Banka Faaliyetleri’ hakkındaki kanunlar. Bu pakette ‘Abhazya Cumhuriyeti bankalarında bireysel mevduat sigortası’ projesi. Yaza kadar hepsinin kabul edileceğini düşünüyorum. Çeşitli kategorideki emeklilerle ilgili konuları da inceledik. Abhazya Vatan Savaşı kahraman ve sakatlarını kastediyorum. Kişisel emeklilik rakamını belirledik.
Abhazya’da ortalama emeklilik maaşı ne kadar?
Yaşa göre verilen emekli maaşı 500 ruble. Çeşitli kategorideki emeklilere dört bin rubleye kadar emeklilik ödeniyor. Ancak onların büyük kısmı Rusya emekliliği de alıyor. Bunlar, çalışması 1992’ye kadar bitmiş olanlar. Ve biz Rusya’ya bu konudaki desteğinden ötürü çok teşekkür ediyoruz, minnettarız. Oluşturulan kurallara uymayanları, devlet çeşitli ek ödemelerle desteklemeye gayret ediyor.
Yemin töreninin ardından Bakanlar Kurulu, hükümet görevden alındı. Ciddi değişiklikler olacak mı?
Evet, planlanıyor. Hükümetimiz, savaş sonrası yıllarda acil olarak oluşturuldu. Bugünkü şartlarda ise başka bir yaklaşım gerekiyor. Şimdi şu veya bu görev için adayların görüşüldüğü, devlet başkanlığı bünyesinde bir çalışma grubu oluşturuldu.
Abhazya’da toprak mülkiyetiyle ilgili neler oluyor? Veya bu mülkiyet sadece nominal mi?
Geçenlerde parlamentonun özel bir komisyonu Abhazya’da toprak ilişkileri meselesi hakkında çalışmaya başladı. Toprağımızın hiçbir şey etmediği bir durum oluştu. Abhazya’da toprak üzerinde özel mülkiyet yok. Ancak bununla birlikte arsalar satılıyor ve alınıyor. Nasıl böyle oluyor? Kiracı hakkıyla bu topraklara sahip olan özel tüccarlar sahte belgeler yardımıyla onları satıyor. Devletin bununla hiçbir ilgisi yok. Bu konu bizde sıcak tartışmalara yol açıyor. Ancak kişisel görüşüm, toprak üzerinde kira hakkının doğru bir meta olması yönünde. Abhazlar savaşta toprakları için öldüler. Şimdi ise kıymetten düştü. Bizde, toprağın hayat boyu kullanım için vatandaşa miras yolu ile devretme hakkıyla birlikte verildiği Toprak Kanunu var. Hukuki açıdan bu kira ilişkisidir.
Rusyalıları bugün şöyle bir soru soruyor: Abhazya’da engelsiz şekilde gayri menkul almak mümkün mü?
Medeni kanuna göre, herkes ülkemizde gayrimenkul alabilir, özelleştirmeye katılabilir.
O zaman neden bugüne kadar herkesin hoşnut olması için- hem yerli hem Rusya’dan gelenlerin- ticaret şemaları oluşturulmadı?
Bizim öncelikli olarak Abhazya halkının mağlubiyetinin olmaması şeklinde hareket etmeliyiz. Abhazya’da mülkiyet satın alabilmek için vatandaş olma konusu, deli saçması. Bu, Gürcü-Abhaz savaşının bitiminin hemen ardından kabul edilen kanundan kalan bir olay. Ve aslında Gürcülerle ilgili idi. Bu arada, 1994’de ve sonrasında Abhazya’ya geri dönen, herhangi bir sebeple evini yitiren Rusların birçoğuna devlet daireler sundu.
Abhazya sahil bölgesinde ev inşa etmeyi düşünenlerin durumu nasıl olacak?
Bilindiği üzere, birinci ve ikinci konut pazarı var. İlkinde elbette hiçbir sınırlama olmamalı. Evleri inşa etmek ve rahatça satmak lazım. Ruslardan birçoğunun Abhazya’da evi artık var. Bu evler ve dairelerin, yerli kişiler üzerinden alındığı doğru. Ama dünyanın birçok ülkesinde gayrimenkul konusunda bu tür işlemlerde büyük tecrübe var.
Son birkaç yılda Abhazya’da konut fiyatlarının birkaç katı arttığını herkes söylüyor… Sıkça gazete ve internette içeriği aynı olan ilanlar görülüyor: Abhazya’da gayrimenkul satın alma örgütü ve yardım. O zaman sizin anlattıklarınızdan yola çıkarsak, bu işlemlerin nasıl yapıldığı anlaşılmıyor?
Evet, 2007 senesi sıralarında fiyatlar yükselmeye başladı. Ve işte burada dürüst olmayan insanlar çoğaldı. Sıkça, toprak, ev, daire satın alınmasını teklif eden bazı yeni gayrimenkul acenteleri ve özel kişiler ortaya çıkıyor. Bu konuyla ilgili problemleri çözmek sonranın işi. Öncelikli olarak bizim onlar arasında aykırılık olmaması için kanunları düzenlememiz lazım.
Yerel gazetelerin de daire, ev, arsa alım-satım ilanları ile dolu olduğunu fark etim… Bu boş konut ve alan nereden geliyor?
Aslında tam boş değil. Sohum’da dairelerin yarısı boş. Ancak yakında yapılacak incelemelerin ardından onlar dolu olacak. Savaş sonrası karışıklıkta insanların kolayca gayrimenkul alabilme ve işlemlerini yapabildiği bir ortam oldu. Onları daha sonra sattılar ve bu işlemlerden büyük paralar kazandılar. Şimdi biz istihbarat birimlerimize bu tür kanunsuz olayların ortaya çıkarılmasını istedik. Abhazya’da Rusların kandırıldığı ciddi onlarca olay var.
Peki Abhazya’da şu anda ne kadar Rus yaşıyor?
Yaklaşık 23 bin. Burada sürekli yaşayanları kastediyorum. Gayrimenkul satın alan ve periyodik olarak gelenler yaklaşık 100 bin. Onların çoğu da Moskovalı.
Abhazya’da sürekli yaşayanlar nerelerde çalışıyorlar?
Çoğu emeklilik yaşında ve maalesef onlara yardım edebilecek yakınları yanlarında değil. 1992’ye kadar birçoğu şu anda yüzde 80’ni kapalı olan fabrikalarda çalıştı. Burada iş problemi ise herkes için aynı.
Bu arada, Sohum pazar ve mağazalarındaki fiyatlar aynı Rusya’nın başkentindeki rakamlar gibi. Moskova’dakinden daha pahallı olan ürünler de var. Üç bin-beş bin olan ortalama maaş ile halk nasıl yaşıyor? Dairelerdeki manipülasyon sayılmıyor…
Açıkçası vatandaşların çok azının maaşı gerçek gelire uygun. Yerli halk bahçeleri ile geçiniyor: Peynir, süt, yumurta, et, meyve… Biz bunları kendimiz için üretiyoruz, satmıyoruz ve satın almıyoruz. Birçoklarının Rusya, Türkiye ve diğer ülkelerde iyi işe sahip yakınları var. Onlar burada yaşayan yakınlarına yardım ediyorlar. Daha sonra bizim tatil sektörümüz de gelişmeye başladı. Ve bundan ötürü çok mutluyuz. Ve bundan sonra da tatil alanındaki seviyenin artması için, misafirlerimiz için tatillerinin maksimum konforlu ve pahallı olmaması için elimizden geleni yapacağız. ÖZ/FT
