6 Aralık 2010: Yegor Svidirov öldü. Spartak Moskova’nın ırkçı eğilimli taraftar grubu Fratria’nın aktif bir üyesi olan Yegor, kendisi gibi alkolün etkisinde bulunan holigan arkadaşlarıyla birlikte stattan çıktı. Grup, dünyadaki bütün emsalleri gibi gürültü ve taşkınlıkla ilerlerken, taksi durağında bekleyen dört Kafkasyalıyı gördü ve linç girişiminde bulundu. Biraz sonra, arkadaşlarından bir an için ayrılmış olan iki Kafkasyalı da olaya karıştı. Kendilerini saldırganlardan korumaya çalışan gençlerden biri, dövülürken plastik mermi atan silahına başvurdu, Yegor öldü.
Yegor’un ölümüne sebep olan silahın sahibi Aslan Çerkesov’du. Babası Balkar, annesi Kabardey olan Aslan Çerkesov dışında olaya karışanlar, Çerkesov’un Çeçen ve Dağıstanlı arkadaşları ile holiganlar olaydan iki gün sonra serbest bırakıldı. Daha sonra Kafkasyalılar yeniden gözaltına alındı.
Aralık 2010: Başkent Moskova ve Sankt Peterburg başta olmak üzere Rusya’nın bütün büyük kentlerinde Slav kökenli olmayanları hedef alan ırkçı saldırılar düzenlendi, onlarca kişi yaralandı, etnik nefret içerikli birçok eylem yapıldı.
18 Aralık 2011: Türkiye’de bulunan Kafkasyalı diaspora örgütleri tarafından, İstanbul, Ankara ve İzmir’de Rusya’daki ırkçı saldırıları protesto eylemleri yapıldı. Bundan üç gün önce de New York’da bir protesto eylemi organize edilmişti.
21 Aralık 2010: Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Yegor Sviridov’un mezarını ziyaret etti ve Kafkasyalıları Rus kültürüne saygı duymağa çağırdı.
Mart 2011: Çerkesov, kız arkadaşı Tatiana Rozkova (Rus) ile tutukevinde evlendi.
Mayıs 2011: Olayı inceleyen Rusya Soruşturma Komitesi, 6 Kasım günü holiganların alkolün etkisinde olduğu, ancak kavganın “Kafkasyalıların farklı kültür ve davranış şekillerinden” kaynaklandığı görüşüne vardı.
Aslan Çerkesov’un eşi Tatiana Rozkova bir erkek çocuk dünyaya getirdi.
20 Ekim 2011: Davayı takip eden jüri oy birliği ile Aslan Çerkesov’u cinayetten ötürü suçlu buldu ve cezasında indirime gidilmemesi görüşünü mahkemeye sundu.
Savcı Mariya Semenenko Çerkesov’a yönelik tüm suçlamalarla (Sviridov cinayeti, Sergey Gasparyan cinayetine kast, serserilik, diğer mağdurların sağlığına zarar verme) ilgili olarak ağırlaştırılmış 23 yıl hapis cezası verilmesini talep etti. Savcı diğer dava sanıkları için sekizer yıl hapis cezası istedi.
22 Ekim 2011: Aslan Çerkesov’un annesi Sonya Çerkesova’nın organize ettiği gösteriye katılan yaklaşık 150 kişi, Nalçik’in Mariya Meydanında, savcılığın Çerkesov için 23 yıl hapis cezası istemini protesto etti.
28 Ekim 2011: Moskova Şehir Mahkemesi Aslan Çerkesov’u 20 yıl hapis cezasına çarptırdı. Davanın diğer sanıkları da çeşitli maddelerden suçlu bulundular ve 5’er yıl hapis cezasına çarptırıldılar.
EK:
Ocak 2009: 25 Temmuz 2003'de Çeçen Elza Kungayeva'yı kaçırmak ve öldürmekten suçlu bulunarak 10 yıl hapis cezasına çarptırılan Albay Yuri Budanov erken tahliye edildi. Budanov, 18 yaşındaki Çeçen kızına, cinayetten önce tecavüz etmekle de suçlanıyordu, ancak Rus savcılar bu suçlamayı dikkate almadı.
Sonuç?
Ne kadar acımasız olsa da şaşırtıcı değil. Rus yargı sistemi için adalet kavramı çoğu zaman birkaç gömlek büyük geliyor. Etnik nefretin tohumlarını atanlar, palazlanması için ne gerekiyorsa da yapacaklar elbette. Sonuç: verilmesi gereken mesaj verildi. Fakat esas soru şu; şimdi ne olacak? Bu kararın, Rus ırkçıları ve milliyetçilerine gönlünüzü hoş olsun mesajı vermekten başka, diğerleri nezdinde de bir anlamı olacak.
Mesela, Aslan’ın, kavgaya karıştıkları için beşer yıl hapis cezası alan arkadaşları için? Serserilik, kamu huzurunu bozma vb. suçlamalarla yargılandılar. Sarhoş holiganlardan oluşan kalabalık bir grupla kavga eden altı kişi için çok mantıklı bir suçlama. Haklarında bu kararı vermiş olanlar, gençlerin, içerdeyken Rus devletine bağlılıklarını biraz sorgulayacaklarını hesap edebilir.
Mesela sivil eylemler düzenlemenin hiç de kolay olmadığı Nalçik’teki eyleme katılan, annesi Balkar olan Rus kadın için? Şöyle diyordu: “Onlar bize yakınları gibi davranıyorlar. Ancak Rusya’nın merkezinde Kafkasyalılara böyle davranılmıyor, nefret ediyorlar. Çocuklarımızın geleceğinden endişeliyiz”
Aslan Çerkesov davası, ardından kopan bir sürü gürültü ile birlikte Kafkasyalılar için önemli bir örnek oldu, bunu da bir kenara yazdılar.
Yusuf Altunok
