Görev Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tugay Şen’in çağrısıyla Türk iş insanlarından oluşan bir heyet Abhazya’ya önemli ziyaret gerçekleştirdi. Heyet, turizm, ticaret, enerji ve diğer konu başlıklarında bir dizi görüşme yaptı.
Görev Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tugay Şen’in çağrısıyla Abhazya’ya giden Türk iş insanlarından oluşan heyet 22-24 Ağustos günlerinde Abhazya Cumhurbaşkanı Raul Hacımba’nın davetlisi olarak Abhazya Cumhuriyeti başkenti Sohum’a gitti. Heyet iki ülke arasındaki ticari ilişkileri geliştirmek üzere bir dizi görüşmelerde bulundu.
Heyette yer alan isimler turizm, ulaştırma, ticaret, enerji ve diğer konu başlıklarında bir dizi görüşme yaptı. Ortak vurgu Rusya ile gelişen ekonomik ilişkilerin Abhazya Cumhuriyeti ile paralel sürdürülmesi ve üç ülkenin sahip olduğu potansiyelin geliştirilmesi oldu. Görüşmelerde ortak çalışma grupları kurulması kararlaştırıldı. Abhazya Cumhuriyeti’nin yetkilileri, bu ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirirken, yapılan görüşmelerin oldukça yapıcı olduğu ve kısa zamanda daha geniş bir iş insanı ve uzman grubuyla yeniden ziyaretlerin kaldığı yerden sürdürüleceği bildirildi. Programın ikinci gününde transit ticaret ve yatırım imkanları ve turizm konularında toplantılar yapıldığı, ilişkilerin kalıcılığı ve planlamaların yapıldığı öğrenildi. Ziyaret BBC’nin yaptığı analiz haberde “Türkiye Abhazya’yı tanıyabilir, karşılığında Rusya da KKTC’yi.” şeklinde yorumlandı.
Abhazya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Raul Hacımba konuşmasında Türkiye ile Abhazya arasındaki ilişkilerin geliştirilmesini istediğini söyledi. Bu konuda gerekli çalışmaları yaptıklarını belirten Hacımba, Türkiye’nin Abhazya’yı tanımasını istediklerini de ekledi. Emperyalizmin Abhazya’ya karşı Gürcistan’a verdiği desteği vurgulayan Hacımba, özetle şunları söyledi:
“SSCB’nin dağılmasıyla Gürcistan topraklarımızda binlerce vatandaşımızın hayatına mal olan kanlı bir savaş başlatmış ve yıkılmış bir ekonomi bırakmıştı. Bu hasar uzmanlara göre 13 milyar doları aşmaktadır. Bugüne kadar saldırganlar, yaptıklarından sorumlu tutulmamış ve başta ABD olmak üzere birçok batı ülkesinin tam desteğiyle intikamcı duygularını beslemeye devam etmektedir. Ülkemizin dünyada yerini almasını, kalkınmasını, ülkemizin gelişmesini engellemek isteyen pek çok kötü niyetli unsurla karşı karşıyayız. Türkiye ekonomik işbirliğini geliştirmek istediğimiz ülkeler arasında yer almaktadır. Ülkemiz ve Türkiye iş adamlarının daha önce birlikte çalışma tecrübelerinin olması avantajımızdır. Kendi adımıza here türlü girişimi destekleyecek ve teşvik edeceğiz. Abhazya’da gerekli yasal dayanaklar oluşturulmuş vergilendirme bankacılık konusunda çalışmalar sürmektedir. Kamu hizmetleri ve enerji arzı alımı konusunda liberal bir tarife politikası uygulanmaktadır. Yatırımlara sıcak bakıyoruz. Bu ziyaret karşılıklı çıkarlara dayanan ilişkilerin gelişmesine güçlü bir ivme kazandırabilir. Ortak projelerin ve fikirlerin uygulanmasına yardımcı olabilir. Bugünkü diyalog ve görüş alışverişlerimizin yapıcı bir etkide olacağına eminim. Abhazya, savaş sonrası abluka döneminde, yakıt, inşaat malzemeleri ve temel malların Türkiye’den deniz yoluyla bize geldiği zamanları çok iyi hatırlıyor. Abhazya’nın yakında Türkiye ile bağlar kuracağını ve Türkiye’nin de Abhazya’nın bağımsızlığını tanıyacağını umuyoruz. İşadamlarımızın cumhuriyetinizde de avantajlı konumlar kazanabileceğini umuyoruz. Bugün geçmişe oranla daha yüksek ve nitelikli bir seviyeye ulaşabiliriz. 94 yılından itibaren, bu yönde ithalat ve ihracatta istikrarlı bir büyüme eğilimi yaşanıyor. 2018 yılında Türkiye ile dış ticaret cirosu 1.3 milyar rublenin üzerinde gerçekleşmiştir. 2017 yılına göre yüzde 26’lık bir büyüme oranı ile gerçekleştirmiştir. Bu rakam, ülkemizin toplam dış ticaretinin yüzde 7’sini oluşturuyor.”
Görev Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Tugay Şen, Türk iş insanlarının Abhaz halkının temsilcileriyle toplantılarının iki ülke arasındaki tarihi bağların güçlendirilmesine yardımcı olduğunu belirtti. Şen, konuşmasında Türkiye Rusya ve Abhazya ittifakının tarihi önemde olacağını da vurguladı. Şen, şunları söyledi:
“Karadeniz’de ve Doğu Akdeniz’de yaşanan gelişmeleri, bölgeye uzaklardan gelen emperyalist tehditleri de değerlendirdiğimizde Türkiye, Abhazya ve Rusya’nın yaratacağı ittifakın tarihi önemde olacağı bir döneme girmiş bulunuyoruz. Bu ziyaretin Türkiye-Abhazya ilişkilerini başta ekonomik alanda olmak üzere, hızla geliştirmesini, ileride Türkiye’nin Abhazya’yı tanıması sürecinin başlangıcı olmasını umuyoruz. Türkiye ile Abhazya’nın Rusya’yla oluşan serbest ticaret anlaşması ve diğer avantajları da değerlendirerek bölgede Türk firmalarının daha yoğun faaliyet yürütmesinin önünü açmak için bu ziyareti sizlerin davetiyle gerçekleştirdik.”
Uluslararası İslam İşbirliği Örgütü Başkan Yardımcısı ve Türk Dünyası Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Cankat Aytek konuşmasında Abhazya’nın tek olmadığını, Türkiye’de 80 milyon akrabasının olduğunu belirtti. iki ülke arasındaki ilişkilerin daha önce kurulması gerektiğini vurgulayan Aytek, şöyle devam etti:
“Rusya ve Türkiye’nin çıkarları örtüşmekte ve bölge barışına katkı sağlamaktadır. Abhazya-Türkiye yakınlaşması konusunda bu ilişkiler çok daha önce kurulabilirdi. Ama bugün atılması gereken adımlar atılıyor ve bu da bizleri ziyadesiyle mutlu ediyor. Bölgede etkisini her geçen gün artıran Türkiye-Rusya işbirliği çok yakında kendisine yeni stratejik alanlar açacaktır. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda bu işbirliği birçok alanda stratejik işbirliği alanları oluşturmuştur. Bunların başında enerji savunma sanayi ticaret ve eğitim gelmektedir. Abhazya bu yeni stratejik alanların açılmasında kilit rol oynayabilir. Abhaz halkı ile Türkiye’deki Kafkas diasporası bu konuda bir köprü kurabilir ve bölge barışı için de çok önemli bir detaydır. Bunu liderlerin iyi değerlendirmesi gerekiyor. Abhazya’nın tanınmak diye bir sorunu yoktur. Bir gün herkes mutlaka Abhazya’yı tanımak zorunda kalacaktır.”
Toplantıya katılan Rusya’nın Abhazya Büyükelçisi Alexey Dvinyanin de ekonomik ilişkilerin devletler arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesinde büyük rol oynadığını belirtti. Dvinyanin, “Devlet başkanı, 2018’de Türkiye ile olan dış ticaret cirosunun Abhazya’nın toplam dış ticaret cirosunun yüzde 7’si olan 1.3 milyar ruble olduğunu vurguladı. Bildiğiniz gibi, ekonomi dünyayı yönetiyor, para dünyayı yönetiyor. Ama Abhazya’da kural olan para değil, bilgelik ve vatanseverlik olduğunu vurgulamak istiyorum” dedi.
Türkiye’den Abhazya’ya giden heyette aşağıdaki isimler bulunuyor:
– Hüseyin Tugay ŞEN – Görev Holding YK Başkanı
– Mustafa Cankat AYTEK – Uluslararası İslam İşbirliği Örgütü Başkan Yardımcısı Orbital Holding Katar – CEO & MES Investments Singapur
– Ahmet Nazif ZORLU – Zorlu Holding YK Başkanı
– İmregül GENCER – Global Fon Danışmanlığı – IGG FINANCE Başkanı
– Hazım Sinan GÜRSOY – Airbus – Türkiye & Asya
– Atilla ATASEVEN – TÜRK-MISIR İş Adamları Derneği Başkanı
– Cengiz EREN – Dmirtovsky Port Swiss AG “Liman Yatırımları ve Yönetimi”
– Ömer ERÇAVUŞOĞLU – EGEPLAST İhracat Uzmanı
– Nail Orkun AYTEK – Orbital Holding Malta – CEO
– Ahmet Nuri TÜRKEEŞ – Görev Holding İş Geliştirme Müdürü-Beijing Million Star Corporation Genel Müdürü
– Önder ÇAYNAK – Ön-El İnşaat
– Çimen Filiz PAŞA – A-Level Turizm
– Hüseyin Ümit BAYRAM – Görev Holding/Koordinatör
– Müslim BAŞAR – Aksan Şömine
– Önder Kaan KESKİN – Avukat
– Ahmet Alp KIZILCIK – Avukat
– Murat ÖKTENSOY – Aydınlık Gazetesi
Kaynak: AYK