Tanınmış İslam araştırmacıları, Kuzey Kafkasya’daki resmi İslami kurumların reform sürecine girmesi gerektiğini düşünüyorlar.
15-17 Mart’ta toplanan kongrelerde Kabardey-Balkar’da Hazretali Dzasejev, Karaçay-Çerkes’de İsmail Berdiyev ve Kuzey Osetya’da Murat Gatsalov müftü seçildiler. Geçtiğimiz hafta yapılan müftülük seçimlerini değerlendiren uzmanlar, yapılan seçimlerin ve Din İdaresi kurumlarının bölge Müslümanlarının yaşamında bağlayıcı bir etkisi olmadığı fikrinde birleşti.
Siyaset bilimi doktoru, İslam araştırmacısı Rinat Muhametov “Kuzey Kafkasya’nın üç cumhuriyetinde, müftülük seçimlerinin aynı anda yürütülmesinin bürokratik bir tercih olduğunu düşünüyorum. Moskova ve Baku’den temsilci misafirlerin yer almış olması da bunu gösteriyor” dedi. Muhametov’a göre müftülük seçimleri, bölge Müslümanlarının yaşamında çok az bir önem arz ediyor. Muhametov “Aslında bu, istisnalar dışında Rusya geneli için karakteristik bir durum. Ancak Kuzey Kafkasya’da Müslümanlar ve müftülük kurumu arasındaki kopukluk çok daha net bir şekilde görülebiliyor” dedi. Muhametov, Kafkasya’daki resmi dini kurumların, Müslüman aydınlar ve halkla arasındaki mesafeyi kapatmak için bir modernizasyon çalışması başlatması ve araştırmacı konseyleri oluşturması gerektiğini düşünüyor.
Rusya Bilimler Akademisi Doğu Bilimleri Enstitüsü’nden Kafkasya ve İslam araştırmacısı Ruslan Kurbanov da müftülük seçimlerinde bürokratik tercihlerin öne çıktığı düşüncesinde. Kurbanov “Bölge yönetimleri, kendileri için en uygun olan kişiyi müftü olarak görmek istiyor ve seçimleri etkilemek istiyorlar. Öne çıkardıkları müftünün Müslüman halkın çoğunluğu nezdinde hiçbir otoritesinin olmaması ise umurlarında değil” dedi. Resmi dini kurumların yetersizliğinin, Kafkasya’nın çeşitli bölgelerdeki silahlı çatışmaları ve etnik sorunları beslediğine dikkat çeken Kurbanov, “Müftü ve Müslümanlar birbirine paralel, kesişmeyen alanlarda yaşıyorlar. Bu durum birçok Kafkasya cumhuriyetinde tehlikeli sonuçlar doğurdu ve doğuruyor. Yaşamda terk edilmiş olarak kalan gençler radikal fikirlerin etkisi altına giriyorlar” şeklinde konuştu.
Rusya Gazeteciler Birliği’ne bağlı Etnik Problemler Derneği Başkanı Suliyet Kusova da diğer uzmanların düşüncelerine katılıyor. Kusova “Kuzey Kafkasya’nın bütün müftüleri korkunç şekilde Müslüman toplumundan kopuk ve dini liderlerin sahip olması gereken etkiye sahip değiller. Bugün ümmetin heyecanlı tarafını genç kitleler oluşturuyor. Bu gençlerin duyguları yaşlı nesilden farklı, onlar, geleneksel İslam anlayışıyla yetinmiyor ve kendilerine hayatı inşa edecek fikirler arıyorlar” şeklinde konuştu. Din idarelerinin, Müslüman gençliğin ihtiyaçlarını dikkate alarak yapılanması gerektiğini ifade eden Kusova, gençlik üzerinde etkili olmak için güçlü, karizmatik, eğitimli ve 21 yüzyıl teknolojisini kullanabilen müftülere ihtiyaç olduğunu, ancak Kuzey Kafkasya ve Rusya’nın diğer bölgelerindeki mevcut din adamlarının bu talepleri karşılayamadığını belirtti. KU/ÖZ/YA
