Caharkale/Ajans Kafkas – Sovyetler döneminde siyasi baskı altında tutulmuş ve sürgün edilmiş halklar, hak mücadelesi için ortak hareket etmeye karar verdi.
10 Nisan’da Caharkale’de sivil toplum örgütlerinden 20 temsilcinin katıldığı bir toplantıda Baskı Gören Kuzey Kafkasya ve Kamlık Halkları Birliği’nin kurulması kararlaştırıldı. ‘Kazakistan’ın Çocukları’ adlı sivil örgütünün ofisinde yapılan toplantıya bu örgütün lideri Aslan Ayshanov, Kazakistan Vaynah Diasporası Başkanı Ahmed Muradov, Rusya’nın tanınmış halk sanatçısı Musa Dudayev, Avrupa Konseyi uzmanı Abdullah İstamulov ve Dağıstanlı gazeteci Arbi Batırsultanov gibi isimler katıldı.
Mülteci Haklarını Korumu Komitesi Başkanı ve Moskova Helsinki Grubu Kuzey Kafkasya uzmanı Aslambek Apayev toplantı hakkında şu bilgileri aktardı: “Baskı gören halkların rehabilitasyonu hakkında fikir alışverişi yapıldı. Özellikle siyasi baskı kurbanlarına yapılan ödemelerin arttırılması gerektiği ifade edildi. Baskı kurbanı Musa Dudayev, ne Rus ne de Çeçen hükümetlerinin bugüne kadar baskıya maruz kalmış halklardan özür dilememiş olmasını üzüntüyle ifade etti. Yeni kurulacak sivil örgütün temel görevi, baskı görmüş halkların haklarıyla ilgili ortak kararlar hazırlanmak ve koordinasyon sağlamak olacak. Yeni örgütün tüzüğü ve diğer örgütsel çalışmalar üzerinde çalışmalar başladı.”
Toplantıda Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in sürgün edilmiş halkların sorunlarına yaklaşımı nedeniyle 2010 Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilmesi önerisi de ele alındı. Ahmed Muradov, Kazakistan’da yaşayan Çeçen ve İnguşların bu fikri desteklediği bilgisini verdi.
25 Şubat’ta Vaynah halklarının Kazakistan ve Orta Asya’ya sürülüşlerinin 65. yıldönümü anılmıştı. 1943-1944’de 485 bin Çeçen ve İnguş, 101 bin Kalmık, 70 bin Karaçay ve 37 bin Balkar sürülmüştü. Transkafkasya’dan farklı milletlerden sürülen kişi sayısı 100 bini aşmıştı.
Sürgün edilen halkların haklarının iadesini sağlamak amacıyla 1991’de ‘Baskı Gören Halkların Rehabilitasyonu Kanunu’ kabul edilmiş ama tam anlamıyla gereği yapılmamıştı. KU/ÖZ/FT
