Sohum/Ajans Kafkas – Abhazya Parlamentosu, ülkenin kritik bölgesi Gal’de yaşayan Megrellerin Abhazya vatandaşlığına kabul için Gürcistan vatandaşlığından vazgeçme şartını kaldırması tartışmalara yol açtı. Bazı iktidar vekilleri ve muhalefet bunun devletin sonuna getirecek bir adım olduğu görüşünde.
Parlamentonun 1 Ağustos’ta tatile girmeden önce 31 Temmuz’daki son oturumunda 11’e karşı 20 oyla kabul edilen yeni vatandaşlık yasası ‘yasaklı’ olanlar hariç nerede yaşadığına ve yabancı bir devletin vatandaşı olup olmadığına bakılmaksızın ‘Abhaz’ (Abaza) milliyetinden olanlara vatandaşlık hakkı tanıyor. Yine yasaklılar hariç Abhazya vatandaşlığından yazılı olarak vazgeçmemiş ve Abhazya Cumhuriyeti’nin bağımsızlık referandumunun yapıldığı 12 Ekim 1999’dan beri en az 5 yıl Abhazya Cumhuriyeti’nde sürekli ve aralıksız yaşamış kişiler Abhazya vatandaşı olabiliyor. Üçüncü kategori ise tartışma koparan düzenlemeyi içeriyor: Abhazya Cumhuriyeti’nin tek taraflı kararı sonucunda Gal bölgesindeki önceki daimi ikametine dönenler Abhazya vatandaşı olabiliyor. Yasaklı kişiler ise her üç maddede “Anayasa karşıtı metotlarla Abhazya Cumhuriyeti statüsünün değişmesi veya zorla Abhazya Cumhuriyeti’nin anayasal temellerinin değişmesi veya anayasaya aykırı metotlarla devlet yapısının varlığına karşı çalışan (çalışmış olan) veya terörist faaliyetlere bağlı olanlar dışında” ifadesiyle tanımlanıyor. Yeni yasa 2005’teki vatandaşlık kanunu çerçevesinde Abhazya vatandaşlığını kazanmış kişilerin durumunu da etkilemiyor.
Atom bombası gibi
Kanunun Gal özel maddesi parlamentoyu böldü. Parlamentolar Arası ve Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Guram Gumba “Kabul edilen kanun Abhazya devletinin temeline konulan atom bombası. İlk hatayı Gürcüleri mülteci kabul ederek 1994’de yaptık. İkinci hatayı şimdi yapıyoruz” diye çıkıştı. Milletvekili Daur Arşba ise, “Gal sakinleri otomatik olarak Gürcü vatandaşlığı ile beraber Abhazya vatandaşlığı alma hakkına sahip oluyor. Dönen 55 bin mülteciden Abhazya vatandaşlığı için 4 bin başvurunun yapılmış olması Gürcü vatandaşlığından vazgeçmeyi istemediklerini gösteriyor” eleştirisini yöneltti.
Milletvekili Valeri Bganba ise, “Kanunda değişiklik yapılmasına gerek yoktu. 2005’de kabul edilen Abhazya Cumhuriyeti Vatandaşlığı Kanunu Abhazya’nın milli çıkarlarına uygun ve önceki milletvekillerine bundan ötürü teşekkür etmek gerekiyor. Gürcü nüfusa neden vurgu yapılıyor? Savaş döneminde Abhazya’yı terk etmek zorunda kalan Yunan, Rus, Ermenilerden farklı olarak onlar neden farklı haklara sahip olmalı?” diye sordu. Gal bölgesinden milletvekilleri Vyaçeslav Vardaniya ve Bejan Ubiriya ise düzenlemeden ötürü memnuniyetlerini dile getirdi. İki vekil de ‘Gürcü-Abhaz savaşından sonra üç kere Gal bölgesine dönmüş olan insanlar Abhazya Cumhuriyeti vatandaşı olmayı istediklerini gösterdi” vurgusu yaptı.
Oturuma katılan Başsavcı Safarbi Mikanba ise tasarıyı “Abhazya Cumhuriyeti Vatandaşlığı Kanunu ile biz 1999 referandumuna katılanları, vatandaşlıkları olduğu halde haklarından mahrum bıraktık. Bu düzenlemeleri kabul ederek yaptığımız hatayı düzeltiyoruz” diye savundu. Parlamento Başkanı Nugzar Aşuba da Abhazya pasaportu almak isteyenlerin eskiden olduğu gibi diğer ülke vatandaşlığını reddettiğine dair dilekçeyle gelmek durumunda olduğunu belirterek “Abhazya yasamasına göre, çifte vatandaşlık sadece Rusya Federasyonu ile olabilir. Gürcistan’a gelince onların pasaportlarını tanımıyoruz ve Gürcistan vatandaşı Abhazya vatandaşı olamaz” izahatı getirdi.
‘Amaç seçimde Gürcü oylarıyla zafer kazanmak’
11 vekilin ‘Hayır’, 20’sinin ‘Evet’ dediği oylamada bir vekil çekimser kalırken Rita Lolua ve Daur Arşba da protesto için oturumu terke etti. Muhalefetteki Abhazya Milli Birlik Forumu, savaşı gazileri sivil örgütü Aruaa, sivil hareket Ahatsa da ortak açıklama ile düzenlemeyi eleştirdi. Muhalefetin ortak açıklamasında şöyle denildi: “Parlamento bu adımlarla ülke için oluşturulan tehlikeli sonuçları görmezden geldi. Bu andan itibaren Gürcü kökenli Abhazya vatandaşı ile aynı seviyede oldu. Bir anda Abhazya’nın bağımsızlığı için mücadele edenler ile uzun yıllar Gürcü sömürü çıkarlarına teşvik eden kişiler eşit haklara sahip kılındı. Gal bölgesindeki nüfusun büyük çoğunluğu Gürcü vatandaşlığa sahip ve onların düşmanımız olan Gürcistan vatandaşlığından vazgeçmeden Abhazya vatandaşlıkları tanındı.” Muhalefetin iddiasına göre düzenleme devlet başkanlığı seçimi öncesinde bölgeden oy toplama kaygısıyla yapıldı. Açıklamada “Çünkü yönetim Abhazya vatandaşlarının büyük çoğunluğunun desteğini ummadığından zaferini Gürcüler üzerinden garanti etmeyi hesaplıyor” suçlaması yer aldı. KU/ÖZ/FT
