Shinval/Ajans Kafkas – Güney Osetya Devlet Başkanı Eduard Kokoyti başkent Shinval’de yabancı gazeteciler için düzenlediği basın toplantısında uluslararası tanınma, Rus yardımları ve Gürcü mülteciler konusunda Batı’nın çifte standardına parmak bastı.
18 yıldır Gürcistan’dan sürülmüş onbinlerce Oset mültecinin halini sormayan ve yakılan 117 Oset köyünü hiç hatırlamayıp 6 Gürcü köyünün hesabını güden Batılılara sert çıkan Kokoyti, Rusya’ya bağımlılıktan hareketle Güney Osetya’nın bağımsızlığını eleştirenlere de çattı. İşte sorular ve Oset liderin yanıtları:
DPA (Alman Haber Ajansı): Güney Osetya’nın yeniden inşası için yatırım miktarı nedir?
Şu anda bildiğiniz gibi bir rakam ilan edildi ama bu parayı henüz tam olarak almadık. 11.5 milyar ruble, bu Rusya Federasyonu’nun resmi yardımı. Bunun dışında 1 milyar ruble Rusya vatandaşlarından ve örgütlerinden geldi. Bunun dışında hesabımızda yaklaşık 2 milyon dolar var. Ama bu rakam sürekli büyüyor. Bunun dışında Rusya Federasyonu tarafından büyük yardım oluyor. Moskova yönetimi 3500 kişilik Shinval’de Moskova mahallesini inşa edecek. Arhagelsk, Tümen, Tambov gibi Rusya Federasyonu bölgelerinden yardım geliyor. Vatandaşlarımız için okullar, anaokulları inşa ediyor. Yurttaşlarımız dünyanın birçok ülkesinden bize insani yardım gönderdiler. Rusya Ortodoks Kilisesi de büyük yardımlarda bulunuyor.
Helsingin Sanomat (Finlandiya): Avrupa Birliği ile ilişkilerinizin nasıl olacağını düşünüyorsunuz?
Normal, medeni ve birbirine karşı saygılı ve faydalı. Biz tanınmış bir devletiz ve Avrupa Birliği ile tüm tanınmış devletlerle yaptığı gibi normal ilişkiler oluşturmak istiyoruz. Bizler pozisyonumuzun bilinmesini, AB, AGİT ve diğer örgütler tarafından ön yargılı yaklaşımların olmamasını istiyoruz. AB ve BM’nin Oset halkı jenosidinden dolayı sorumluluklarını üstlenmelerini istiyoruz. Gürcistan, ABD ve NATO’daki diğer ülkeler gibi Oset halkı jenosidinden dolayı sorumlular. Onlar Gürcistan’ı silahlandırdılar, onlar Gürcistan’ın silahlandığını ve dünyanın en militarist ülkelerinden biri olacağı yönündeki açıklamalarımızı dinlemedi. Bu silahların kim için kullanılacağı aşikârdı. Biz AGİT ve AB temsilcilerini ikan edecek çok olay sunduk, ancak onlar tepki göstermedi. Onların sessizliği Gürcistan’ın yeni bir savaşa başlamasına hizmet etti. Bizi dinlemelerini, tüm uluslararası ölçülerin Güney Osetya ve Abhazya’ya karşı uygulanmasını istiyoruz. Avrupa devletleri tarafından tanıma veya tanımama meselesi kalkacak ve onlar bizi tanıyacak.
Yuleysradio (Finlandiya): Bugün biz bir buçuk saat Rusya Dışişleri Bakanlığı faks işlerini halledemediği için sınırda bekledik. Siz de, bizim buraya gelmemize izin verilmediğini, bize refakat gerektiğini biliyorsunuz, bu çok anlaşılır değil. Bu halen tamamıyla Rusya’ya bağlı olduğunuz anlamına mı geliyor? Bu durumun çözülmesi için ne yapmayı düşünüyorsunuz?
İşte bağımlılıktan söz ediyorsunuz. Komşusuna bağlı olmayan herhangi bir devlet söyleyiniz. Bugün karşılaştığınız problemlere gelince, bununla ilgili tavrımı önceden açıkladım. Biliyorsunuz, Kafkasya çok tehlikeli bir bölge ve burada yeni bir savaşın olmaması için uluslararası terörizme karşı durmak için tüm önlemler alındı.
Buna bağlı olarak şunu söylemek istiyorum; Güney Osetya’ya herkes iyi düşüncelerle gelmiyor. Var olan tüm problemler geçici. Bu hiçbir şekilde birilerinin Güney Osetya’yı kontrol ettiği anlamına gelmiyor.
Sizin sorunuzdan, birilerinin Güney Osetya’yı Rusya tarafından kuşatma altında tutmaya çalıştığını anlıyorum. Hiçbir kuşatma yok. Gürcistan tarafından 18 yıl boyunca abluka vardı. O zaman Gürcistan’dan Güney Osetya’ya gazetecilere izin verilmiyordu. Meslektaşlarınız neden o zamanlarda bu tür sorular sormadı. Birçok gazeteci Güney Osetya’ya gelmek istiyordu, ama Gürcistan onlara "Güney Osetya gergin bir bölge, oraya gitmemeniz gerekir" dedi.
Yuleysradio: Siz bağımsız bir ülkesiniz, sizin için bu bağımsızlık ne demek?
Evet, Güney Osetya bağımsız bir ülke. Yani diğer ülkeler gibi, aynı zamanda Finlandiya gibi bağımsız bir ülke. Gürcistan’da tanınmış bir devlet. Ama biz Gürcistan’dan daha bağımsızız. Gürcistan’dan farklı olarak Güney Osetya halkı kendi devlet başkanını, parlamentosunu seçme hakkına sahip.
Güney Osetya devletini halkımız ilan etti. Burada her şey halk tarafından belirleniyor ve çözülüyor. Biz devlet başkanlığı ve parlamento seçimleri yapıyoruz. Bu sene parlamento seçimlerimiz var ve hepinizi seçimlere davet ediyoruz, Güney Osetya halkının savaştan sonra bile olsa, devletini inşa etme konusundaki sürece ne kadar aktif katılımda bulunduğunu görün.
Yuleysradio: Sizi bu kadar az ülkenin tanımış olması konusunda size engel olan nedir?
Biliyorsunuz tüm devletler hemen tanınmadı. Olayları zorlamak istemiyoruz. Er ya da geç herkes bizi tanıyacak. Bu öncelikli olarak bize bağlı.
DPA: Gürcü mültecilerin, buraya dönen Gürcü ve Oset mültecilerin hakları ile ilgili yaklaşımınız nasıl ve onlar yaşanan olaylardan sonra halen burada yaşayabilirler mi?
Nedense geçen 18 yılda hiç kimse Rusya Federasyonu’nda bulunan 120 bin Oset mülteci meselesini gündeme getirmedi. Bunlar, hiçbir zaman özerklik, statülerinin yükseltilmesini, Gürcistan’da yaşam için yardım şartları istememiş olan Gürcistanlı Osetler. Onlar takip edildiler, yok edildiler ve Gürcistan’dan kovuldular, çünkü onlar Oset idi. Bu, Gürcistan’da etnik temizlikti ve nedense tek bir uluslararası insan hakları örgütü buna tepki göstermedi.
Hiçbir uluslararası topluluk 1991-1992’de olanlar, 117 Oset köyünün yakılmasına tepki göstermedi. Hiç kimse bu köylerin, Oset mültecilerin kaderiyle ilgilenmiyor, herkes beş-altı Gürcü köyüyle ilgileniyor. Eğer bu köyler, Güney Osetya’daki diğer Gürcü köyleri gibi sivil olsaydı, onlar da korunurdu.
Güney Oseyta vatandaşları için geçen 18 senede en büyük tehlike bu köylerden geldi. Bu insanlar gönüllü olarak 2 Ağustos 2008’de evlerini terk etmeye başladı. Bu köylerdeki erkek nüfusun önemli kısmının askeri suçlular olduğu yönünde çürütülemeyecek delillerimiz var. Onların dönmelerinden önce hak ettikleri cezayı çekmesi gerekiyor.
Mültecilerin dönmesi gerekiyor ve bu süreç bugün de devam ediyor, ancak uzun bir süreç. Biz tanınmadan söz ederken, uluslararası toplumlarca anlaşılmayı istiyoruz. Biz bu oyun kurallarına saygılıyız. Biz, mültecilerle ilgili uluslararası duruma saygılıyız. Ancak bu kurallar nedense Gürcülerle ilgili kullanılırken Osetlere yönelik kullanılmak istenmiyor. Bu adil mi?
Helsingin Sanomat: Sizin bilgilerinize göre savaşta ne kadar insan öldü?
Çok insan öldü. Ama kesin sayıyı söylemeden önce güvenlik organlarının tüm olayları açığa çıkarmasını bekleyelim. Ama bence sayı çok büyük.
Helsingin Sanomat: Osetinfo.ru‘da ölenlerin sayısının 365 olduğu yazılı.
Bunlar güvenlik organlarınca netleştirilmiş olaylar. Bunlar tahmini listeler ve soruşturmalar bittikçe sonraki listeler de gelecek. Burada bizim milli mantalitemizi de bilmek gerekiyor. Öldürülen insanların birçoklarını yakınları bize yardım talebiyle bile gelmedi. Öldürülenlerin birçoğu Güney Osetya sınırları dışına çıkarıldı ve defnedildi, burada onların ne evi ne yakınları kalmadı. Çok sayıda da kayıp var.
Yuleysradio: Siz, komşu ülke devlet başkanının suçlu olduğunu söylediniz mi? Güney sınırı ne zaman açılacak?
Orada AB’den gözlemciler olmasına rağmen, Medvedev-Sarkozy anlaşmasının gerçekleştirilmesinde ciddi problemler olacağını düşünüyorum. AB gözlemcileri bu anlaşmayı bozabilecek ihlallere hizmet ediyor. ABD ve Gürcistan ile işbirliği anlaşması imzalandıktan sonra Gürcistan yeniden aktif şekilde silahlanmaya başladı ve öncekinden daha modern silahlarla.
Gürcistan bölgesinde bugün yaklaşık 140 Amerika kurumu var. AB gözlemcilerinin sorumluluğunda olan bazı bölgelerde Gürcü birliklerinin siper aldığını söyledim. Ne Avrupa gözlemcilerinden, ne AB’den ne de AGİT’ten hiçbir tepki almadım. Sadece bir şekilde Güney Osetya tarafını suçlama gayretleri var. Sınırlardan geçiş rejimini sıkılaştıracağız, çünkü Güney Oseyta Cumhuriyeti vatandaşlarının güvenliğini sağlamayı istiyoruz. Gürcistan ile maksimum iki geçiş noktası olacak. Gelecekle ilgili olarak, eğer bu uluslararası suçlu yargılanacak olursa Gürcistan ile iyi komşuluk ilişkilerine hazırız.
Nedense Sırbistan’ı yöneten herkes yargılanıyor, Arnavutları soykırıma uğratmakla suçluyorlar da, Oset halkı soykırımı konusunda kimse cezalandırılmadı, halbuki tüm bunları Saakaşvili yaptı. Gürcistan’da yönetim değişir, halk taraftarı yöneticiler gelirse, Gürcistan ile iyi komşuluk ilişkilerini oluşturmaya hazırız. O zaman geçiş rejimi de daha kolay olacak. Ancak bugün rövanş düşüncelerinin bulunduğu Gürcistan’dan endişeliyiz ve devlet sınırı kontrollerini sıkılaştıracağız. ÖZ/FT
