İstanbul/Ajans Kafkas – Gürcistan’ın ardı ardına iki Türk gemisine Abhazya ile ticaret yaptıkları gerekçesiyle uluslararası sularda el koymasına ihracatçılar da sert tepki verdi. Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Hamdi Gürdoğan, gemilere uluslar arası sularda el konulması ve yer belirleme cihazlarının kapatılmasının suç ve korsanlık olduğunu belirtti. Gürdoğan, gemileri geri vermek için fidye istendiğini ve kimsenin kendileriyle ilgilenmediğini söyledi.
Densa Tanker İşletmeciliği’ne ait Panama bandıralı ‘Buket’ adlı gemiye 16 Ağustos’ta Sinop açıklarında, Reha Aldin Gemicilik Limited Şirketi’ne ait ‘Afro Star’ adlı Kamboçya bandıralı 1860 groston ağırlığındaki kuru yük gemisi de 19 Ağustos’ta yine Sinop açıklarında el konulmuştu. Poti limanına çekilen Buket Abhazya’ya yakıt götürürken AfroStar Abhazya’dan Türkiye’ye hurda metal getiriyordu.
Gürcistan’ın gemilere el koymasına karşı Trabzon’da bir basın toplantısı düzenleyen Hamdi Gürdoğan, son yıllarda Gürcistan’la deniz ticaret yolları konusunda büyük sorun yaşadıklarını belirterek “"İhracatçılarımız bu bağlamda önemli bir yekün teşkil eden nakliye masraflarını biraz daha düşürebilmek için deniz nakliyesini kullanmakta ve gemi satın almaktadırlar. Bu yolla ihracatlarını sürdüren firmalarımız, özellikle Abhazya’dan gelen talep üzerine bölgeye ihracatlarını sürdürmekte, Birleşmiş Milletlerin de desteklediği biçimde özellikle gıda taşıması yapmaktadırlar. Fakat son yıllarda Gürcistan tarafıyla sorunlar yaşanmakta ve Abhazya’ya ihracat yaptıkları ileri sürülerek firmalarımızın gemilerine diplomatik kurallar dahi çiğnenerek el konulmaktadır. Yakın dönemde bu gerekçeyle adeta korsanlık yaparcasına el konulan iki gemimiz daha var. Gemiler Poti limanına çektirilmiş, mürettebat da apar topar çıkarıldıkları mahkemece ’sınır ihlali’ yaptıkları gerekçesiyle tutuklanmıştır. Burada dikkat çeken husus sınır ihlali gerekçesiyle yapılan el koyma işleminin Sinop açıklarındaki uluslararası sularda gerçekleşmesidir. Gemilere el konulunca deniz hukuku kurallarına göre kapatılması yasak olan CSR cihazı kapatılmış, ancak gemiler Gürcistan karasularına girdiklerinde açılmıştır. Bu uygulamanın yalnızca Türk malı taşıyan ve sahibi Türk olan gemilere yapılması, tutuklanan 24 mürettebatın serbest bırakılması için Gürcistan hükümetince 150 bin dolar istenmesi düşündürücüdür” dedi.
Fidye istiyorlar
“Gemi ve personel için ayrı ayrı fidye isteyen Gürcü kolluk kuvvetleri, fidye miktarları üzerinden ikramiye aldığı için daha da baskıcı davranmaya başladılar. Gürcistan toplamda milyarlarca doları bulan bu korsancılık oyununu ciddi biçimde ticarete dökmüştür. İhracatçılar olarak hükümetimizin bütün hukuk kurallarını çiğneyen Gürcistan hükümetine karşı sessiz kalmasını anlayamamaktayız. Acilen bir şeyler yapılması gerekiyor. Yoksa bizim için önemli bir pazarı Rusya himayesine bırakmış olacağız” dedi. Son 16 yılda Gürcistan tarafından yaklaşık 100 Türk gemisine el konulduğunu hatırlatan Gürdoğan, şunları söyledi: “Bunları geri iade etmektense parçalayan veya satışa çıkaran Gürcistan’ın bu tavrına Türk tarafınca gerekli tepki verilmediğinden firmalarımız mağdur olmaya devam etmektedir. Oysa Rusya, Amerikan ve AB ülkelerine ait gemiler Abhazya sularında rahatça seyretmekte, Gürcistan bu gemilere dokunamamaktadır.”
‘Bu korsanlık’
Gemisine el konulan işadamı Reha Üçüncüoğlu ise “Bu zorlukları bildiğimiz için Gürcistan’ın karasularına girmemeye özen gösteriyoruz. Trabzon veya Samsun’dan gemimiz kalktığı zaman Gürcistan sularına girmemek için Sinop’un açıklarına kadar gidiyoruz. Ama buna dikkat ettiğimiz halde ulusalararası sularda Gürcüler gemilerimizi alıyorlar. En acısı beni telefonla arıyorlar. Mahkeme yapıldığını, tayfalarımın suçlu olduğunu, kurtarmak için 50 bin dolar para vermem gerektiğini söylüyorlar. ‘50 bin dolar fazlaysa buraya geldiğinde savcı ile görüşerek fiyatı aşağıya çekebilirsin’ diyorlar” dedi. Üçüncüoğlu, bu durumu NATO’ya ve AİHM’ye götüreceğini belirterek şunları söyledi: “Gürcistan’ın yaptığı korsanlıktır. Devletimiz Aden Körfezi’ndeki korsanları toplamak için gemi yolluyor, burnumuzun dibindeki küçücük Gürcistan bizim gemilerimizi alırken bir şey yapmıyor. Dışişleri Bakanlığı’nda bizi muhattap alacak insan bulamıyoruz. En son bir daire başkanıyla görüştüm. Bu durumun politik bir şey olduğunu, kendilerinin bir şey yapamayacağını, Başbakan ve Dışişleri Bakanı aracılığıyla işin halledilebileceğini söyledi. Bu iş böyle devam ederse yeni aldığımız gemileri Rus bandıralı yapıp tayfalarını da Ruslardan seçeceğiz.”
Türkiye hükümeti Panama ve Kamboçya kadar olamadı
Üçüncüoğlu, gemilerin bağlı olduğu Kamyoçya ve Panama’nın bile Türkiye hükümetinden daha fazla işi sahiplendiğini belirterek, “Panama gemi bırakılmadığı takdirde Gürcü gemilerinin kanaldan geçişinde zorluk çıkaracağını Gürcistan hükümetine bildirdi” dedi.
