Shinval/Ajans Kafkas – Gürcistan’ın Kazbek bölgesindeki Oset köylerinde yaşayan Osetleri birleştirmek içini kurulmuş Daryal adlı sivil örgütün lideri Gairbek Salbiyev, Tiflis’in Kuzey Kafkasya’ya vize uygulamasını kaldırmasının Osetler üzerine etkisini anlattı.
Regnum muhabirine konuşan Salbiyev, Gürcistan yönetiminin vizesiz geçiş konusunda adamına göre politika izlediğini söyledi. Salbiyev’le röportajı Ajans Kafkas’tan özlem Güngör Türkçeye çevirdi:
Gürcistan tarafı vizelerin iptalini ilan etti, siz sınırı geçme imkanını kullandınız mı?
Kobi’den birkaç vatandaş bunu yapmaya çalıştı ve Gürcistan istihbaratı sebebini açıklamadan geçişlerine izin vermedi, yani ben sınırı geçme girişimde bulunmanın bile anlamsız olduğunu düşünüyorum. Takip ettiğim Gürcistan basınında şöyle bir terim ortaya çıktı: ‘Bizim Osetler’ ve ‘Bizim Olmayanlar’. İşte biz Kobililer ‘onların Osetleri’ değiliz. Temsilcileri gümrük noktasında da bulunan Gürcistan istihbaratının sınırdan geçmelerine izin vermedikleri, istenmeyenlerin listesi var. ‘Bizim’ ve ‘bizim olmayan’ Osetlerle ilgili hikaye bugün başlamadı. 200 yıl önce Osetya paramparça edildiğinden beri hiçbir şey değişmedi ve bugün biz o zaman çıkarılan meseleyi çözmeye çalışıyoruz.
Bugün Gürcistan’da Kazbegi olarak adlandırılan Kazbek bölgesinde veya Stepantsminda’da hem Osetler hem Gürcüler yaşadı. Onlarla ortak bir dil bulabiliyor musunuz?
Kobili olan ve şu anda da burada yaşayan normal Gürcülerle hiçbir tartışmamız yok; biz hepimiz meselelerimizin çözülmesi gerektiğini ve önemini anlıyoruz. Biz sıkça toplanıyoruz, ortaya çıkan karmaşık durumdan çıkış bulmaya, hem Mohev, hem Mtiullarla birbirimizi anlamaya çalışıyoruz. Ve ortak sonuca ulaşıyoruz. Ve Oset veya Gürcü olduğuna bakmaksızın eğer normal insanlar için medeni, normal bir çözüm olmazsa bu sınırın konulmasının doğrululuğu gündeme getirmek gerekiyor.
Daryal sivil örgütü ne gibi hedef ve görevler takip ediyor?
Biz kültürel ve ekonomi programları gerçekleştiriyoruz. Örneğin, Totraz Kokayev tanınmış Osetler -Kazbek bölgesinden olanlar- hakkında bir kitap yayınladı. Şimdi kökeni Kazbek bölgesinden olan, milli aidiyetine bağlı olmaksızın tüm tanınmış insanlar hakkında bilgi toplama fikrimiz var. İkinci yönelimimize gelince, bu bölgeyi ekonomik olarak Osetya’sız düşünmek mümkün değil. Saakaşvili tarafından yapılan vizesiz geçiş açıklamasında, sınır ticaretinden bile söz ediliyor. Bu açıklamalar saçmalık. Sınır idarelerinin birbirleri ile görüşmesi gerekiyor, peki Gürcistan yönetimi kiminle müzakerede bulunmayı düşünüyor?
Medeni ilişkiler var. Ermenistan’dan transit mal geçişi konusu çözüldü. Biz kendi konumuzu gündeme getirdiğimizde anlayış görmedi, bugün ise Gürcistan tek taraflı olarak vizenin iptal edildiğini açıkladı, biliniyor ki, bu tür açıklamalar ne kardeş ilişkilerini, ne sınır ticaretini sağlamıyor.
Şundan başlayalım, kimse vizelerin iptal edileceğini bilmiyordu, bundan dolayı insanların bir çoğunun ülkeler arası pasaportu hazır değil. Eğer bu karar medeni şekilde alınsaydı, insanlar belgeleri düzenleyip, hazırlardı.
Sizce Gürcistan yönetimi neden böyle bir adım attı?
Sınırlar benim gibi normal vatandaşlar için açık değil, Güney Osetya’daki 2008 olaylarını haklı çıkaran, Kafkasya’da var olan acı verici çok sayıdaki meseleyi gündeme getirmeyenler için açık. Ve şöyle bir şey daha. Kazbek bölgesinden olan ben, eğer beraberimde bir şey alma hakkına sahip değilsem neden evime gideyim? Tabak, kaşık, ekmek olmayan dağıtılmış evime gidersem, orada mağaza bile yokken ne yapabilirim?
Gürcistan’a engelsiz geçiş şartlarından biri daha, Güney Osetya ve Abhazya tarafından sınırı geçmemek. Ben Osetim ve Güneyde yaşayan Osetlerle görüşmem bana neden yasaklansın?
Bugün için Kazbek bölgesinden Osetlerin problemlerinin çözüm yolları olarak neleri görüyorsunuz?
Bugün tüm bu konuları BM, AGİT, Moskova çözüyor, normal insanları ise kimse dinlemiyor. Ben Gürcülerle görüşüyorum, onların hepsi beraber yaşadığımız zamanı hatırlıyor ve o zamana dönmek istiyor, ama onlardan hiç biri bunu sesli söylemeye cesaret edemiyor. Onlar dağlar ardından söyledikleri bu cümleleri birinin duymasından ve öğrenmesinden korkuyorlar. Ve dahası bu sözler orada ifade edilmeyecek. Soruyu açık tartışmaya açmak lazım. İnsanların kendileri nasıl yaşayacaklarına karar vermeli.
Rusya ile diplomatik ilişkilerin bozulduğu göz önünde bulundurulursa, Gürcistan ile ilişkiler çok zor. Siyasi meselelerin çözümü olmadan Daryal sivil örgütünün kendisine görev verdiği meseleleri çözmesi ve hedeflerine ulaşması mümkün müdür?
Sade bir vatandaş olarak hiçbir zaman siyasete girmedim, ama yaşam yaşanan süreçleri düşünmeye zorluyor. Güney Osetya’dan Gürcistan’a gitmiş olanlardan söz ederek belirteyim ki, eğer böyle biri yeniden kendi köyüne döner ve daha önceden olduğu gibi elma yetiştirirse onun emeği kaybolmaz. Gürcistan’da onun elmaları kimseye lazım değil, Shinval ve Vladikavkaz’da ise lazım. Bu ekonomik faydadır ve böyle birinin Güney Osetya’da yaşamasının anlamı var.
Kazbek bölgesinde de durum aynı; eğer ben Gürcistan’da vatandaşlık alır ve Kobi’de yaşamaya başlarsam orada kaybolurum. Benim işim orada kimseye lazım değil. O iş burada, Osetya’da lazım. Ekonomik anlamda bunlar farklı şeyler. Asıl mesele- ekonomik problemlerin çözülmesinde ve onların çıkarlarında.
Ben söyledim, biz kültürel alanda çalışmaya devam edeceğiz, kitaplar yayınlayacağız. Ama biz her türlü incelemeden geçebilecek ticari projeler üzerinde çalışıyoruz. Kazbek bölgesinin ihtiyaçlarını ekonomik olarak sağlamalıyız, çünkü Vladikavkaz ile ilişki olmadan orada yaşamak mümkün değil. Biz bu meselelerin Sovyet zamanında nasıl çözüldüğünü biliyoruz, ama bugün piyasa ilişkileri döneminde yeni yaklaşımlar ve modern çözümler gerekli. Biz kendimize sadece gitmek ve evlerimizin durumunun nasıl olduğunu görmeyi hedef koymuyoruz, gerçi bu meseleyi de çözeceğiz. Biz ekonomik esaslı programlar oluşturmayı ve bunları herkese- hem Gürcü, hem Oset- göstermeyi ve işte o zaman onların incelenmesi ve kabul edilmesini önermeyi istiyoruz. Bu bakış açısı meselesi. ÖZ/FT
