Mahaçkale/Ajans Kafkas – Dağıstan yönetiminin ‘aşırılıkçı’ diye etiketlenen ‘direnişçilere’ karşı toplumu seferber etme amacına yönelik olarak düzenlemek istediği ‘Dağıstan Halkları Kongresi’ 15 Aralıkta başkent Mahaçkale’de yapılacak.
Organizasyon komitesini oluşturma, delege seçimi ve gündemin belirlenmesi gibi hazırlıklar sürerken organizasyonla ilgili tartışmalar başladı. Kongrenin deklare edilen amacı toplumun konsolidasyonu ve terörizmin kınanması. Dağıstan tarihinde benzeri kongreler 1921 ve 1991’de yapılmıştı.
Kavkazki Uzel’e göre TV sunucusu Nariman Gaciyev “Terörizmi kınama görevi belirlenirse, problem görmüyorum. Teröristlerden başka kim terörizmden yana? Hiçbir akıllı insan kendisinin terörizmden yana olduğunu söylemez. Elbette bölge temsilcileri terörizmi kınıyor, ancak bunun için halkı toplamak gerekli değil” dedi. Kongrenin hedeflerinden birinin ülke devlet başkanının gücünü Dağıstanlıların gözünde meşrulaştırmak olduğunu belirten Gaciyev “Eğer bugüne kadar ülke devlet başkanının seçilmediği, atandığı söylenegeldiyse kongre meşruluğun bir tür onayı olabilir” ifadelerini kullandı.
Gaciyev kongrenin olumlu taraflarına da şöyle değindi: “Devlet başkanının siyasi süreçleri yeni insanları dahil ederek hızlandırıyor olması iyidir.”
Delegeleri yerel yöneticilerin seçmesi sorun
Kongreye 2500 delegenin katılması öngörülürken Gacilev bu rakamı lüzumsuz bularak “Kalabalık gereksiz ihtiras verecek. 2-3 saatte ne görüşebilirler?” dedi.
Delegelerin seçim süreci şehir ve ilçe başkanlarınca yönetiliyor. Ancak bazı başkanlar vatandaşların güveninin kazanabilmiş de değil. Gaciyev bu duruma “Eğer her şey televizyondan gösterildiği gibi olursa, sonuç sıfır olacak. İlçe başkanı oturuyor, yanında hükümetten bürokratlar, toplantıda oy birliği ile delegeleri onaylıyor. Daha sonra, yönetime tavırlı olanların oraya giremeyeceği söyleniyor” diyerek parmak bastı.
Gaciyev “Prensibi ve tutumu olan insan delege olamıyor. Sadece devlet başkanının müdahalesinin ardından organizasyon komitesine Anavatan Başkanı Süleyman Uladiyev dahil edildi. O kendi tavrını ifade etti, bundan dolayı bürokratlar onu orada görmekten hoşnut olmadı” dedi. Muhaliflerin elenip ayıklanacaklarına dair yaygın bir kanaat olduğunu vurgulayan Gaciyev “Muhalifler hoş olmayan sorular soracak. Bu kongreye farklı statü verecek. Ama eğer her şey yerel başkanlara bırakılırsa, onlar muhaliflerinin kongreye girmesine önlemek için her şeyi yapacaktır” diye konuştu.
‘Toplum iradesi için fırsat’
Dağıstan Halklar Kongresi üyesi ve Dağıstan Devlet Başkanlığı’na bağlı Enformasyon Analitik İdaresi Başkan Yardımcısı Zubayr Zubayruyev ise sivil toplumun kongreye ilgi gösterdiğini ve önerilerle geldiklerini belirterek, “Bu kongre ülke devlet başkanının stratejisine yeniden bakmaya imkan verecek. Herkes temel problemin ekstremizm olduğunu biliyor. Ancak bu problemin çözümüne farklı yaklaşımlar sunuluyor. Bazıları birinci sıraya sosyo-ekonomik problemleri koyuyor. Diğerleri tam tersi, Dağıstanlılar her hafta birbirlerini vurduğu sürece yatırımın gelmeyeceğini düşünüyor. Kısır döngü oluşuyor. Kongre bu kısır döngünün bozulması konusunda bir şans verecek. Bu problem yönetim ve toplumu oyalamakla kalmıyor, ülkeyi çıkmaza götürüyor. Bu şartlarda sadece özel değil devlet yatırımları da mümkün olmayacak, modern hastane ve okullar inşa edilmeyecek” dedi.
Kongrenin insanların doğrudan “Bu toplum iradesini göstermek için fırsattır” diyebileceği bir tribün olduğunu savunan Zubayruyev, kongre başlamadan önce basın merkezinin açılacağını, tüm konuşmaların kayıt edileceğini, dört sosyo-politik haftalık dergi de dahil olmak üzere tüm medyaya tezlerini paylaşmanın önerildiğini, kongreye tüm bölgesel sivil örgüt ve medyanın katılmak için akredite ve kontenjan alacağını anlattı.
‘Amaç toplumu silkelemek’
Zubayruyev “Bize nasıl yabancı bir ideolojinin güçle dayatılmak istendiği, nasıl geleneksel İslam’ı reddettikleri, bize nasıl yaşayacağımızı gösterdikleriyle ilgili yaklaşımları dinlemek ve görmek istiyoruz. Kongreye muhalif ve gençlik temsilcilerinin de gönderilmesi için sıkı talimat verildi” dedi. Dağıstan Sivil Meclis üyesi, ‘Rakurs’ enformasyon-analitik merkezi Başkanı Abdurahman Yunusov, “Kongre toplumu uyandırmak için bir girişimdir. Biz günlük cinayetlere o kadar kayıtsız kalmaya başladık ki, artık daha fazlası yok. Bundan dolayı kongre, toplumu sarsmak için bir girişimdir. Etraflıca bakmak için bir girişimdir” dedi.
Yönetimin topluma başvurmasını önemli bir olay olarak düşünen Yunusov, “Yönetim yığılan problemleri yalnız çözemeyeceğini anladı. Elbette yönetimin sivil örgütlere yönelik tavrını değiştireceği yönünde umut var. Şimdilik yönetim onların rolünü hafife alıyor. Geçenlerde bir bürokrat, sivil örgütlerin kendi şahsi problemlerini çözdüğünü açıkladı. Ama böyle söylenmemeli. Eğer sivil toplumcular olmazsa, çocuk, mülteci problemleri ile kim ilgileniyor, insan hakları vs. ile kim ilgileniyor?” dedi.
‘Kongre yasal değil’
Vatandaş Haklarını Koruma Birliği Başkanı, Mahaçkale İçişleri İdaresi Müfettişi Ruslan Rasulov, Yunusov’un iyimserliğini paylaşmıyor. Rasulov, “Kongre yasal değil, yönetimin gayri meşru bir faaliyeti. Çünkü kongre hiçbir kanunla düzenlenmedi. Kongre katılımcılarını kim temsilci yapıyor belli değil. Kanuna göre delegeler partiden veya halktan olabilir. Kongreye yönetim değil halk tarafından öncülük edilmeli” dedi.
Kongre gündeminin sosyo-ekonomik problemler değil de ekstremizm olmasını da eleştiren Rasulov “İstatistiklere göre değerlendirilecek olursa Dağıstan’da ekstremizm yok. Terörizmle ilgili birçok adli dava başka maddeler altında sınıflandırılıyor. 6 Ocak’ta 5 polisin öldüğü eylem, polislerin hayatına kastetme olarak sınıflandırıldı” diye konuştu.
Rasulov delege sayısının yüksek tutulmasını da “Oyluyoruz, kabul ediyoruz, destekliyoruz gibi formalite için bu kadar insanı toplamak niye?” diye sordu. KU/ÖZ/FT
