Balkarlardan ültimatom

Nalçik/Ajans Kafkas – Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti, ittifak kurduğu diğer Balkar örgütleriyle birlikte Balkarların taleplerini sıralayıp yerine getirilmemesi halinde özerklik ya da Stavropol Bölgesi’ne bağlanma talep edeceğini duyurdu.

24 Ağustos’ta düzenlenen basın toplantısında Balkar halkının kendi kaderini tayin etme önerisinin görüşülmesi için Balkar kongresinin yapılacağı belirtildi.

Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti Başkanı İsmail Sabançiyev, Balkar halkının taleplerini şöyle sıraladı:

  • 131. federal kanun tamamıyla yerine getirilmeli.
  • Bölgenin rehabilitasyonu çerçevesinde Balkar bölgesi yeniden inşa edilmeli.
  • Politik rehabilitasyon çerçevesinde yerli halkların temsilcilerinin eşit olarak yer alacağı iki kanatlı parlamento yeniden kurulmalı.
  • Parlamento başkanı ve hükümet başkanı federal merkezin belirleyeceği dönemler üzerinden dönüşümlü görev yapmalı.
  • 13 ve 14 nolu kanunlar iptal edilmeli.
  • Balkar kasabaları Hasanıya ve Belaya Reçka’nın kasaba statüleri iade edilmeli.
  • Balkarların sürülmesine kadar var olan Balkar yerleşim noktaları yeniden inşa edilmeli.
  • Kadro meselesi eşit temsil temelinde çözülmeli.
  • Rusya-Almanya savaşına katılan ve siyasi nedenlerle Kahramanlık unvanından mahrum bırakılan 22 Balkar’ın itibarları iade edilmeli.  

Sabançiyev bu talepleri sıraladıktan sonra şu uyarıyı yaptı: “Bu taleplerin yerine getirilmemesi halinde Balkar halkı federal merkezden kendi kaderini tayini veya Stavropol Kray’a girmeyi talep edecek.”

Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti yönetim kurulu üyesi Oyus Gurtuyev ise, kongre hazırlığı ile ilgili olarak “Hemen hemen tüm Balkar yerleşim yerlerinde toplantılar yapıldı. Büyük yerleşim yerlerinde ise sülale temsilcileri toplandı. Bu toplantılarda Balkar halkının çıkarlarının korunması yetkisinin Balkar Halkı İhtiyarlar Heyetine verilmesi kararı alındı” dedi. Gurtuyev, bu adımı, Balkar kökenli bazı bürokratların Kremlin’in Kuzey Kafkasya Federal Bölge Temsilcisi Aleksandr Hloponin’e, ‘aydın, gazi, Balkar yerel idare temsilcileri’ adına mektup yazıp ‘Rusya devlet başkanı, hükümeti ve cumhuriyet yönetiminin politikasını desteklediğini ifade etmesine bağlı olarak attıklarını söyledi. Mektupta yönetime karşı protesto eylemleri düzenleyen Balkarların halkın genelini temsil etmediği belirtilmişti. 

Gurtuyev, yürütülen çalışmalar çerçevesinde Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti, Karaçay-Balkar halkı sivil örgütü Elbrus, Balkarya ve Çiftçiler Birliği’nin katılımıyla Balkar Sivil Örgütleri Koordinasyon Kurulu’nun oluşturulduğunu hatırlatarak “Halkımızı endişelendiren meseleleri hükümetin önüne koymak için gücümüzü birleştirme kararı aldık” dedi. Gurtuyev, kurulun, Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti’ne yönelik karalama kampanyasına karşı önlemler alacağını, kendilerini ‘aşırılıkçı-fanatik’ veya ‘aptal-yaşlılar’ olarak resmedenlerin hak ettiği karşılığı bulması için çalışacağını belirtti.

Gurtuyev bu yönde ilk adımı Essentuki’deki protesto eylemi katılımcılarını dağıtırken Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti’ni ‘aşırılıkçı örgüt’ olarak niteleyen Kabardey-Balkar Federal Müfettişi Aleksey Verbitski’yi mahkeme vererek attıklarını kaydetti. Gurtuyev “Bizden özür dilemesini çok istiyoruz, o zaman davayı geri çekeriz” dedi.

Gurtuyev, Kabardey-Balkar savıcısı Oleg Jarikov’un bugüne kadar halen Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti Başkanı İsmail Sabançiyev’den asılsız yere sorguladığı için özür dilemediğini de belirtti. Gurtuyev, Balkar halkının otuz yıldır Rusya içinde kendi kaderini tayin etme hakkının reddedildiğini, bu konuda alınan uluslararası kararların görmezden gelindiğini ve bunları hatırlatılma zamanın geldiğini savundu.

Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti Başkan Yardımcısı Ruslan Babayev de, örgütlerinin birileri tarafından finanse edildiği ve protesto eyleminin yapılacak devlet başkanlığı atamasına bağlı olduğu yönündeki söylentileri yalanladı.

Elbrus Başkanı Cambulat Etteyev ise, tüm zamanlarda halkların kendi aralarında anlaştığını, Balkarların ekilebilir alanları, Kabardeylerin meraları kullandığını ve öyle olması gerektiğini belirtti. Etteyev’e göre, Kabardey-Balkar’da köyler arası bölge olmamalı, meraları herkes kullanabilmeli, ama kira bedeli yerel bütçeye bırakılmalı, yerel idareler konusundaki 131. federal kanunda değişiklik yapılmasına izin verilmemeli.

Çiftçiler Birliği lideri Dalhat Baydayev de, Balkar kongresinin gerekli olduğunu belirterek “Açık, sert bir şekilde Balkar halkının Rusya içinde kendi kaderini tayin etme meselesini gündeme getirmek lazım. Bu toprakları isterse bölsünler, biz kendi devletimizi herhangi bir toprak üzerinde oluşturmayı kabul ediyoruz” dedi. ÖZ/FT