Varşova/Tiflis – Gürcistan’ın Kafkasya’da ateşlediği savaş yüzünden Rusya’ya karşı ilk etapta ‘eli kolu bağlı’ kalan ABD yönetimi Moskova’yla söz düellosunu sertleştirirken ilk intikamını da Polonya ile füze kalkanı anlaşmasına ön imzayı atarak aldı. Rusya açıkça Polanya’nın kendi kendini nükleer silahların hedefi yaptığı tehdidi savurdu.
Rusya’nın Güney Osetya’ya savaş açan Gürcistan’a girmesiyle Varşova’nın Rus karşıtlığı iyice bilenince Moskova’nın ‘asıl hedef İran ve Kuzey Kore değil Rusya’ diyerek tehditler savurması yüzünden 18 aydır yılan hikâyesine dönmüş kalkan pazarlıkları dün akşam sonuçlandırıldı.
Polonya Dışişleri Bakanı Andrzej Kremer ile müzakereleri yürüten Amerikan heyetinin başkanı John Rood, ABD’nin küresel çapta konuşlandıracağı füze kalkanı projesi kapsamında Polonya’ya 10 füze önleyici sistem kurulmasını öngören anlaşmayı parafe etti. Tiflis’e giderek Gürcistan’la dayanışma sergileyen ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice da en yakın zamanda Varşova’ya giderek anlaşmaya imza koyacağını ilan etti.
Daha önce kalkana karşı ‘soğuk savaş dönemindeki gibi füzelerimizi Avrupa’ya yöneltiriz’ resti çeken Rusya’nın tepki hafif olmadı. Önce sebep belirtilmeden Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un 10-11 Eylül’de planlanmış Polonya ziyareti iptal edildi. Ardından Rusya Genelkurmay Başkan Yardımcısı Anatoliy Nogovitsin, ABD’nin Polonya’ya füze kalkanı yerleştirmesi konusundaki anlaşmasının ‘cezasız kalamayacağını’ söyledi. Nogovitsin, kalkanın doğrudan Rusya’yı tehdit ettiğini belirtip Washington’a "İlişkilerimizin zaten zor durumda olduğu bir dönemde Amerikan tarafının ilişkilerimizdeki bu durumu daha da alevlendirmesi son derece esef verici" diye çatarken Varşova’ya da gözdağı verdi: "Polonya füze kalkanı kurarak yüzde 100 kendi kendini bir saldırıya maruz bırakıyor. Rus askeri doktrini, nükleer silahları olan ülkelerin kendilerine yardım eden müttefiklerine karşı nükleer silah kullanılmasını izin veriyor."
Rusya’nın NATO elçisi Dimitri Rogozin de "Şurası gerçek ki, anlaşmanın Gürcistan’daki durum nedeniyle Amerikan-Rus ilişkilerinde çetin bir krizin yaşandığı dönemde imzalanması kalkanın aslında İran değil Rusya’nın stratejik potansiyeline karşı olduğunu göstermiştir. Sanırım ABD mevcut durumda dikkatli davranmıyor" dedi. Rogozin ABD’nin Gürcistan’a arka çıkmasını da "Gerçek saldırgana ve etnik temizliğe karşı mücadelede manevi ve siyasi dektek yerine tatsız sözler ve tehditler işitiyoruz. Bu elbette ilişkilerimizi güçlendirmeyecek" diye eleştirdi.
Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev geçen ay "Kalkan kurulması sadece durumu kötüleştirir. Buna yanıt vermek durumunda kalırız. AB ve ABD bu konuda uyarıldı" demişti. Rusya Başbakanı Vladilmir Putin, geçen yıl devlet başkanlığı koltuğundayken kalkanın kurulacağı ülkelere Rus füzelerini çevireceklerini açıkça söyleyince Polonya pazarlığı sıkıya alıp ABD’den Patriot hava savunma sistemi verilmesi, orduya teknik ve eğitim desteği sağlanması gibi bazı ek önlemler istemişti. "Dönüşü olmayan bir yoldayız" diyen Polonya Başbakanı Donald Tusk, anlaşmaya ABD’nin kilit talepleri kabul etmesi sayesinde ulaştıklarını belirterek "Beş, yedi yada 10 yıl içinde kritik durumlarda kendi kendimizi savunabileceğimiz bir donanım ve eğitime ulaşmak istiyoruz. ABD üçüncü bir taraftan gelecek tehlikeye karşı işbirliği sözü verdi" dedi. Anlaşmaya göre Almanya üssündeki bir patriot sistemi 100 kişilik bir ekiple birlikte Polonya’ya kaydırılacak.
Washington en geç 2013’e kadar eski Sovyet blokunda yer alan Polonya’ya 10 kalkan ve Çekya’ya radar sistemini kurmayı planlıyor. Prag anlaşmaya temmuzda imza atmıştı. Beyaz Saray sözcüsü de Dana Perino da "Başkanın füze kalkanı planı kesinlikle Rusya’yı hedef almıyor" açıklamasını yaptı.
