Kafkas Vakfı konferanslarının bu ayki konuğu olan KTÜ araştırma görevlisi Gülmelek Alev Türkiye’deki Çerkesleri anlattı.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü araştırma görevlisi Gülmelek Alev dün akşam Kafkas Vakfı’nda “Hatırlayarak Aktör olmak: Türkiye’deki Çerkeslerin Durumu” konulu bir konferans verdi. Konferansın konusu aynı zamanda Alev’in Galatasaray Üniversitesi’nde 2012 yılında tamamladığı yüksek lisans teziydi.
Çalışmasında Türkiye’deki Çerkeslerin kimlik inşa süreçlerini ve bu bağlamda Çerkes kimliğinin temel unsuru olarak 21 Mayıs 1864 Sürgünü’nün hatırlanması üzerine kurulmuş olan toplumsal hafızanın nasıl oluştuğu ve nasıl aktırıldığını anlamaya çalıştığını kaydeden Alev, “Bireyler, bir trajediyi hatırlayarak ve liberal çok kültürlülüğün hakim olduğu bu zamanda farklılıklar siyaseti geliştirerek etnokültürel bir kimliğin özne-aktörlerine nasıl dönüşürler?” sorusuna cevap aradı. Niteliksel bir saha araştırması yaptı, çeşitli yaş aralıklarında kadın ve erkek 42 kişiyle görüştü. Bunun yanında ikincil kaynaklardan da yararlandı. Literatür araştırması yaptı, bilimsel araştırmalardan, edebi eserlerden, özel arşivlerden istifade etti. Çeşitli grupların yürüttüğü kitlesel etkinliklere katıldı.
Gülmelek Alev sunumunun sonunda çalışmasında vardığı sonuçları şu ifadelerle özetledi: “Bir farklılık grubu olarak Çerkesler, Türkiye’deki mevcut hükümetin demokratik açılım politikasından faydalanmak istemekte ve kültürel anlamda yok olmamak için korunma ile kimliksel tanınma talep etmektedir… Çerkes hafızası ve kültürü, Sürgün anmaları ve hikâyeler sayesinde yaşadıkları topraklarda kültürü yeniden icat ederek yeni jenerasyonlara aktarılmaktadır… Çerkes Sürgünü hatıralarının hatırlanması, onları özgürleştirmektedir, çünkü hatırlama, yaşlılardan daha güçlü bir hafızaya sahip olan genç aktivistler için bir direniş biçimidir. Kendi kültürlerini ve gençliklerini özgürce yaşama arayışında olan özne-aktörler olarak Thamade otoritesinden kurtulmayı, kamusal alanda ve Kafkasya’da özgürce yaşayabilmeyi istemektedirler”.
Gülmelek Alev, 1987 yılında Rize’de doğdu. 2010 yılında Marmara Üniversitesi Fransızca Kamu Yönetimi Bölümü’nden 2012 yılında da Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Yüksek Lisans Programı’ndan “Devenir l’acteur en se souvenant: le cas des Circassiens en Turquie (Hatırlayarak Aktör Olmak: Türkiye’de Çerkeslerin Durumu)” başlıklı tezi ile mezun oldu. Halen Karadeniz Teknik Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü’nde araştırma görevlisi olarak görev yapıyor; toplumsal hafıza, kimlik ve kadın çalışmalarıyla ilgileniyor.
