Çerkes Sorununa ‘Rus’ bakışı

Ankara’da yapılan uluslararası Kafkasya konferansında Rusyalı katılımcılar yine bildik tezleri tekrarladı.

 

30 Eylül’de Ankara’da “19. Yüzyıl Kafkasya Savaşları: Reelpolitik ve Bellek” başlıklı bir uluslararası konferans yapıldı. TOBB-ETÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü ve Moskova Devlet Üniversitesi Tarih Bölümü tarafından organize edilen konferansın katılımcılarından Kabardey-Balkar Devlet Üniversitesi sosyo-politik teori ve teknoloji bölüm başkanı Timur Tenov, 90’lı yılların başından bugüne kadar Çerkes sivil toplum örgütlerinin Çerkes Sorununa yaklaşımlarının analizini yaptığı bir tebliğ sundu.

 

“Çerkes sivil toplumunda pozisyonların tespit edilmesinde kilit kriterlerden biri, Rus-Kafkas savaşlarının yorumudur” diyen Tenov’un gruplandırmasına göre, farklı motivasyonlara sahip Çerkes sivil toplum organizasyonları üç gruba ayrılıyor:

 

Tarihi yorumlamaya, belirli bir etnik grup için etik tazminat imkanı olarak bakan organizasyonlar;

Tarihi, ticari faaliyetler ve federal merkezle siyasi ilişkiler aracı olarak gören, etkisi az olan organizasyonlar;

10 ila 30 yıllık geçmişi bulunan, motivasyonu uzun vadede geleneğin korunmasına etki edecek, belirli bir ideolojik taban oluşturma potansiyeline sahip organizasyonlar.

 

Soçi’ye bakış önemli bir gösterge

Rus resmi ideolojinin ürettiği tezlere paralel bir konuşma yapan Tenov’a göre ifade edilen grupların pozisyonları ve tercihlerinin belirlenmesinde Soçi 2014 Olimpiyatlarına yaklaşım önemli bir gösterge durumunda: “Çerkes sivil toplumu için bu kadar önemli olan olimpiyat projesine bakış, Vancauver örneğinde olduğu gibi oyunlara ‘Çerkes bileşeninin’ dahil edilmesine yönelik olması gerekir. Bu yaklaşımın temel tezi, olimpiyat projesinde milli bileşenlerin yer almasının, uzayıp giden gerginliğe bağlı birçok meselenin gündemden çıkmasına, etnik ve dini konudaki siyasi spekülasyonları nihai olarak ortadan kaldırmaya imkan vereceği yönünde”.

 

Kafkasya’da ve diasporadaki bağımsız Çerkes sivil toplum örgütlerinin büyük çoğunluğu Çerkes Soykırımının sembol şehri olan Soçi’de olimpiyat yapılmasına kesinlikle karşı çıkıyor.

 

18-19 Mart 2013’te Rostov na-Donu’da yapılan uluslararası “Batı Kafkasya: Güncel Sorunlar” konferansının sonuçlarına değinen Tenov şunları söyledi: “2014’te Soçi’de yapılacak 22. Kış Olimpiyatları ve 6. Paralimpik Kış Olimpiyatlarının sanat ve kültür programlarına Abhaz-Adıge kültür mirasının dahil edilmesi için bir bildiri hazırlanması sivil toplum örgütlerinin önemli bir kısmı tarafından olumlu karşılandı. Böyle bir girişim örgütlerin birçok açıdan taleplerini kapsıyor ve tartışmalı birçok konu tartışılır olmaktan çıkıyor”

 

Konferansta, Güney Federal Üniversitesi Kuzey Kafkasya Bilimsel Merkezi Kafkasya halkları kültür ve tarihi bilimsel araştırma laboratuarı başkanı Nikolay Trapş ise amatör tarihçiliğin Kafkasya araştırmalarına etkisini konu edindi. Trapş “Daha önceden tarihi stereotipler üç kanaldan veriliyordu; aile hikayeleri, folklor ve bölgesel tarih yazım geleneği. Şimdi ise internet sayesinde yeni bir kanal oluşturuldu. Araştırma ve bireysel yorumlar. Ulaşılabilir sanal portallar ve sosyal ağlar bölgesel sivil toplum örgütleri ve Kafkasya tarihine özgün bir bakışı olan diaspora üyelerinin de canlı tartışmalara katılmasına imkan verdi” dedi.

 

AjansKafkas