Nedense ‘temizliklerin’ yani, rehine alma, işkence ve dayak, sivillerin toplu yok edilişi ve ‘temizlenen’ insanların mallarının adice çalınmasının Çeçenya’ya 1994-1996 ve 1999-2005 Rus saldırılarında getirildiği düşünülüyor.
Ancak arşiv belgeleri, ‘temizlik’ terimini ve bu ‘eyleme’ eşlik eden tüm suçları Rus (Sovyet) tepeleyicilerinin Çeçenya’da ta 1920’li yıllarda kullandığını gösteriyor.
Çeçenya’da Bolşevik işgaline karşı mücadele eden Çeçen direnişine katılanlar ve liderleri hakkında kullanılan ‘eşkıya’, ‘eşkıyalık’ kelimeleri de aynı şekilde, geçen yüzyılın 20’li yıllarında Rus tepeleyicileri kelime hazinesinde ortaya çıktı.
Ellerinde 10 milyonlarca yok edilmiş Rus’un kanı bulunan Bolşevizm’i ciddi şekilde kınayan, Bolşeviklerin yok ettikleri Ruslar için kullandıkları kelimelere (‘halk düşmanı’, ‘zengin-kan içiciler’ gibi) itiraz eden günümüz Rus tarihçilerinin, ‘güvenilir tarih kaynaklarıymış gibi’ Komünist zulme karşı direnen Çeçenlerin ‘eşkıya’ olarak adlandırıldığı belgeleri seve seve nasıl alıntıladığı dikkate değer. Ve şöyle bir sonuç çıkarıyorlar: “Çeçenler ‘her zaman eşkıyaydı’, bakınız böyle olduğu 20’li-30’lı yıllar arşiv belgelerinde de yazıyor.”
Şimdi yeniden geçen yüzyılın 20’li yıllarında ilk kez Putin’in selefleri Çekistlerce kullanılmış olan ‘temizlik’ kelimesine dönelim ve bu ‘sağlıklı kelimenin’ ardında ne gibi gerçekler var açığa çıkaralım. Elimizde o zamanlar Kuzey Kafkasya ordularını komuta eden Uboreçiv ve Kuzey Kafkasya’daki ‘baş çekist’ Evdokimov’un imzasını taşıyan bir belge var. Stalin devrinin tanınmış isimleri olan bu kişiler, Çeçenya’da Bolşeviklere karşı ayaklanan ‘eşkıyalık’ durumunu kısaca karakterize ettikten sonra şunları yazıyorlar:
"Bu duruma daha fazla tahammül etmek mümkün değildi. 1925 yazında Kuzey Kafkasya Askeri Cephe Komutanlığı ve yerel Birleşik Devlet Siyasi İdaresi (OGPU), Çeçenya bölgesinin eşkıyalardan temizlenmesi ve silahların yerel halktan toplanması için geniş çaplı bir operasyon teklif ettiler ve temmuzda Stalin’in onayını alarak hazırlığa başladılar."
Gördüğümüz üzere, Çekist ve ordu belgelerinde 1925’den itibaren ‘temizlik’ kelimesi resmi olarak yer almaya başladı. Ancak bu kelime ile beraber 20’li yıllarda Çeçen savaşçılara karşı ‘boyevik’ (savaşçı) kelimesinin kullanıldığı görülüyor. Belgeyi okuyalım:
"Eşkıyaların komşu cumhuriyetler girmesine izin vermemek için Çeçenya’nın tüm sınırlarına setler oluşturuldu. Botlikh bölgesinde Çeçen savaşçıların Dağıstan’a olası geçişini önlemek için özel bir birlik oluşturuldu. Terek-Çeçenya sınırını koruması için yerli Kazaklardan gönüllüler konuldu. Gürcü-Çeçen sınırına Kafkasya Kızıl Ordusu’ndan ve yerel siyasi işler idaresinden özel bir birlik konuldu."
G. Troşev kendi ‘Siper generali anılarında’, Çeçen-İçkerya Cumhuriyeti’ne askeri saldırı planının 1994 yazında harekete geçirildiğini yazıyor, üstelik onun ifadesine göre, bu planın hazırlanmasında yüzlerce Kuzey Kafkasya askeri cephesi ‘erkanından’ başka, Rusya Genel Kurmaylığı’ndan Rostov’da eğitim görmüş 500’den fazla general ve albay katıldı.
1999 Çeçenya saldırı planı öncekinin dublajıydı, sadece Çeçenlere karşı asker sayısı ve zırhlı araç sayısı iki katı daha fazlaydı. Ancak Uboreviç, Yevdokimov ve Volodin’in yazdıklarını öğrenince Rus cephe generalleri ve albaylarının yeni hiçbir şey düşünmediklerini, sadece 1925’de hazırlanan ve Graçev’in imzasına sürülen ‘Çeçenya temizlikleri’ planının arşiv tozlarını temizlediklerini gösteriyor.
Rehine alma, yerden ve havadan Çeçen köylerinin bombalanması, halkın yok edilmesi gibi metotları Ruslar, 80 yıl önce de aynı şekilde kullandı. ÖZ/FT
Kaynak: Chechenpress, Türkçeye aktaran Ajans Kafkas
Salam Talhigov
