Henüz birkaç ay önce kurulan Rusya Halkları adlı internet sitesi ülkedeki bütün halkların ulusal mücadelesine yer veriyor.
Rusya Halkları (narodyrossii.com ) internet sitesi, anadil, bölgesel statü gibi ortak sorunları olan halkların birlikte mücadele kültürü geliştirmesi ve aralarındaki ihtilafların çözümü için diyalog ortamı oluşturmak amacıyla, ülkedeki bütün ulusal, sivil hareketlerin gündemini bir adreste toplamaya karar verdi. Bu amaçla sitede her bölgeden medya ve sivil toplum kuruluşlarının internet adresleri ve konuyla ilgili herkesi ilgilendirebilecek önemli materyaller paylaşılıyor. “Çerkes Soykırımının 150 Yılı” ve “Dağıstan’da Protestolar” şu anda en güncel konular arasında. Doş dergisi, Kavkazki Uzel, Elbrusoid, NatPress, Kabardey-Balkar İnsan Hakları Merkezi ve İnguşetya Halk Meclisi Mehk-Khel sitenin Kafkasya’dan takip ettiği yayın organı ve kuruluşlardan bazıları.
Rusya Halkları sitesi, ‘proje hakkında’ sayfasında amaç ve hedeflerini şöyle anlatıyor: “Bu site Rusya halklarının sivil ve kültürel yaşamıyla ilgili haberler derleyen bir sitedir. Onlarca bağımsız yayı organları, ulusal hareketler ve aktivist bloklarından materyaller topluyoruz. Bunları bazı kriterlere göre seçiyoruz.
Birincisi, site genel olarak bütün bir halkı ilgilendiren konularla ilgili olmalı. Örneğin, şehir kültür merkezleri veya özel proje sitelerini almıyoruz.
İkincisi, bu sitelerde haberlerin düzenli olarak yayınlanması gerekiyor. Halkın dil, tarih ve kültürü hakkındaki kitaplar gibi materyaller bizim için uygun değil.
Üçüncüsü, haberlerde ülkenin veya bölgenin yaşamı değil özellikle halkın problemlerinin yer alıyor olması gerekiyor. Aynı zamanda Rusya halklarının bazı forumlarının bağlantılarını veriyoruz.
Açık diyalog ortamını arzu ediyoruz. Birbirine rakip kuruluşlara da burada yer veriyoruz. Eğer Rusya halkları arasındaki anlaşmazlıklara çözüm aramada faydalı olursak memnun olacağız. Örneğin Tatarlar ve Başkırlar, İnguşlar ve Osetler, Çeçenler ve İnguşlar, Adıgeler ve Karaçay-Balkarlar, Çerkesler ve Abazalar, Çeçen-Akkinler ve diğer Dağıstanlılar, Dağıstan’ın dağlık ve düzlük alandaki halklar arasındaki çekişmeler.
Kendi bölgesi dışında da ilgi çekebilecek haberler bizim için önemli. Genel olarak Rusça materyalleri yayınlayacağız, ancak diğer dillerden de kaçınmayacağız. Örneğin, haberler bazen Tatarca yayınlanacak. Zira bu dili Başkırlar, Kazaklar, Kumıklar, Nogaylar, Karaçaylar, Balkarlar da anlayabiliyor. Rusya Federasyonunun bu köklü halkları, ülke nüfusunun yaklaşık üçte birini oluşturuyor.
Dillerin doğuşu ve milli eğitim, federasyon cumhuriyetlerinin statüsünün korunması, doğanın korunması, tarihi hafıza, halkların rehabilitasyonu, geleneksel din ve kültür gibi konular ilgimizi çekiyor. Rusya halkları benzer problemlerle karşılaşıyor, çözümlerinde benzer metotlar buluyorlar, ancak çözüm konusunda çok nadir birlikte çalışıyorlar.
Komi’lilerle Çuvaşları dillerini koruma mücadelesi, Kalmıklar’la İnguşlar’ı Stalin sürgünü hatıraları birleştiriyor. Sibirya’daki Türkler ve yerli halk topraklarındaki madenciliğe bağlı ekolojik problemlerle karşı karşıya. Kareliya ve Çukotka’da yerli halkın statüsü yok.
Geçmişte Buryati’den Başkurdistan’a kadar halkaların tarihi vatanları ilhak edildi. Altaylar ve Çerkesler 2000’li yılların ortasında federal bölgelerini tarihe karışmaktan kurtardı. Komi ve Buryati’dekiler bunu başaramadı. Sibirya’daki az sayılı halklardan olan Nentsiler Arhangelski bölgesi ile yetki için mücadele halinde.
Hepsi de şu anda özerklik statüsünün düşürülmesi ve anadillerinin yok olması tehlikesiyle karşı karşıya. Başkır ve Tatarlar en çok politikada güçlü, Fin-Ugorlar sivil alanda. Udmurtlu gençler kendi dillerini popülerleştirmek için en sanatsal yolları bulabiliyor, Çuvaş aktivistleri ise günümüz Rusya politikasını iyi anlıyor. Buryati hareketi genç entelektüelleriyle önemli, Çerkes diasporası ise, diğer Rusya halkları diasporalarından daha güçlü.
Dahası, Rusya halkları birbirlerini az tanıyor ve az işbirliği yapıyor. Aktivistler sadece dil akrabaları (Fin-Ugor, Türk, Moğol), dindaşları (müslüman, budist), komşuları (Ural ve Povolje, Sibirya, Kafkasya halkları, Uzak Kuzey ve Uzak Doğu halkları) ile görüşüyor. Rusya halklarının parçalanmasının önüne geçmek bu sitenin görevi”.
Ajans Kafkas
