Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400 hava savunma sistemlerinin teslimatı dış basının gündeminde. Genel kanı S-400’lerin Türkiye-ABD-NATO ilişkilerinde bir test olacağı yönünde.
Rus yapımı, ileri teknoloji ürünü ve karadan havaya çalışan füze sisteminin ilk sevkiyatına yer veren New York Times, Türkiye’nin bu satışla birlikte ABD yaptırımlarına maruz kalmasının öngörüldüğünü ve yaşananların NATO ittifakı için de bir test olacağını öne sürdü.
ABD’nin ikazlarına rağmen Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın S-400’leri almada ısrar ettiğini belirten gazete, böyle bir anlaşmanın NATO üyesi Türkiye’ye karşı ekonomik cezalandırmalara ve bu ülkeye Amerikan F-35 savaş uçaklarının satışının iptal edilmesine yol açacağı uyarısını hatırlattı.
New York Times geçen ay Japonya’da gerçekleştirilen G20 Liderler Zirvesi’nde Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasındaki dostane açıklamalara rağmen S-400’in sevkiyatının başlamasının, halihazırda gergin Türk-Amerikan ilişkilerini daha da kötüleştirebileceğini iddia etti.
Gazete ayrıca olası yaptırımların Türkiye’nin zaten sıkıntılı ekonomisine verebileceği zararlar arasında Türk Lirası’nda yeni bir değer kaybının yaşanmasını da saydı.
Amerikan haber sitesi Bloomberg, S-400 batarya parçalarını taşıyan bir Rus uçağının Ankara yakınlarındaki hava üssüne iniş yapmasıyla birlikte Türkiye’nin ABD’nin karşı çıktığı Rus füze sisteminin ilk büyük sevkiyatının gerçekleştiğini aktardı.
Son gelişmenin ardından doların TL karşısındaki değerinin 5,71’in üzerine çıktığını belirten site, S-400 satışının bu yıl piyasalarda aşağı yönlü hareketin kaynağı olduğunu ve ABD ile ilişkileri tehdit ettiğini yazdı.
Bloomberg ayrıca, füze sistemlerinin satın alınması halinde Türkiye’yi cezalandırmakla tehdit eden Washington’ın, böyle bir işlemin ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) en maliyetli programı olan F-35 savaş uçaklarıyla ilgili projesini riske attığını dile getirdiğini yazdı.
Habere göre ABD, Rus yapımı hava savunma sisteminin NATO uçaklarını düşürmek ve beşinci nesil savaş uçağı F-35’lerin gizli kabiliyetlerini tehlikeye atabilecek kritik istihbarat toplamak için tasarlandığını iddia ediyor.
Washington Post, ABD ve NATO’nun uyarılarına rağmen Rus yapımı S-400 hava savunma sisteminin Türkiye’ye ilk teslimatının yapıldığını kaydederken, uçaksavar füzeleri temin etmenin Rusya’dan askeri amaçlı satın almalarda devreye giren ABD yaptırımlarını tetiklemesinin beklendiğini yazdı.
Türkiye’nin Rus füze sistemini satın alarak ABD yaptırımları riskiyle karşı karşıya olduğunu başlıktan veren Wall Street Journal, bugün yaşanan gelişmenin iki ülke arasındaki fikir ayrılığı serisinde son halka olduğunu belirtti.
Türk hükümetinin satın alma işleminin başladığına dair açıklamasını aktaran gazete, bu durumun “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ülkesinin ABD yaptırımlarına maruz kalma ihtimali taşıdığını ve bu durumda Türkiye’nin NATO içindeki pozisyonunun sınanabileceğini” ileri sürdü.
S-400’lerin sevkiyatının başlamasının Türkiye ve ABD arasında muhtemel bir restleşmeyi beraberinde getireceğini ifade eden CNN ise Washington’ın beklenen tepkisine dair öngörüsüne yer verirken “Pentagon resmi olarak Türkiye’nin F-35 programına katılımını askıya alabilir” ifadesini kullandı.
CNN ayrıca geçen ay Brüksel’de NATO merkezini ziyaret eden ABD Savunma Bakanı Mark Esper’in “Şayet Türkiye S-400’leri almayı kabul ederse F-35 alamayacak. Bu kadar basit” dediğini hatırlattı. Bu gelişmelerle birlikte site, program kapsamında ABD’de eğitim gören F-35 öğrencileri, bakım personeli ve uçuş eğitmenlerinin Türkiye’ye gönderilebileceğini belirtti.
Kaynak: İndependent
