Karaçay-Çerkes Çerkes Dernekleri Birliği dağılıyor mu?

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti İhtiyarlar Konseyi Çerkes Dernekleri Birliğinden ayrıldığını açıkladı.

Çerkes Halkı İhtiyarlar Konseyi Başkanı Anatoli Tamazov, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Çerkes Dernekleri Birliği kurucular meclisinin gayrı meşru olduğunu ve konseylerinin birliğin çalışmalarına katılmayı düşünmediğini açıkladı.

Kavpolit’in daha önceden açıkladığı üzere, 29 Temmuz’da Çerkesk’teki toplantıda Çerkes Dernekleri Birliği kuruldu. Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Milli, Kitle İletişim ve Basın Bakanlığının sitesinde, yeni birliğin yapısına Çerkes Halkı İhtiyarlar Konseyi, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Adıgeleri Bölgesel Milli-Kültür Birliği, Çerkes halkının kimliğinin korunmasına çalışan “Khase” ve sivil toplum kuruluşu “Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Çerkes (Adıge) Milli Kültür Merkezi”nin dahil olduğu açıklandı.

Daha öncesinde, Adıge Khase-Çerkes parlamentosu, Çerkes sivil hareketinin temsilcileri, Karaçay-Çerkes Genç Adıge Khase ve İç Çerkesya birliği temsilcileri Kavpolit’e, yönetimin Çerkeslerin sivil yaşamına karışmaması gerektiğini ve Karaçay-Çerkes yönetiminin Çerkes siyasi liderleri ve onları destekleyen sivil toplum kuruluşlarıyla diyaloğa geçmesi gerektiğini açıkladılar.

Yerel uzmanların düşüncesine göre, muhaliflerin inadına Çerkes Dernekleri Birliği’ni kurmak yönetimin siyasi geri kalmışlığının bir işaretidir. Ülkede güç toplayan siyasi faaliyetleri ise uzmanlar Karaçay-Çerkes Başkanı Raşid Temrezov’un yetki süresinin yakında bitecek olmasına bağlıyor.

Kurucu meclisi gayrı meşru

Çerkes Halkı İhtiyarlar Konseyi başkanı Anatoli Tamazov Kavpolit’e, Çerkes Dernekleri Birliği kurucu meclisinin meşru olmayan bir şekilde kurulduğunu, başında bulunduğu konseyin o birlik içinde çalışmayacağını açıkladı.

Tamazov “Herhangi bir dernek birliği kurulduğunda, oraya girmeyi düşünen kuruluşların kendi toplantılarını yapmaları ve bu konuyu gündeme almaları gerekir. Eğer çoğunluk bu fikri desteklerse o zaman bu kuruluş birliğe girebilir. İhtiyarlar Konseyi ise, yeni birliğin içinde olduğu ifade edilen diğer kuruluşlar gibi bir ön toplantı yapmadı” açıklamasında bulundu.

Tamazov, Çerkes kuruluşların birleşme fikrine her zaman olumlu yaklaştığını ifade etti.

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Çerkes Halkı İhtiyarlar Konseyi başkanı “Hemen şunu söyledim, eğer bu fikir tüm kuruluşlarca desteklenirse biz de bu birlikte olacağız. Artık anladığım üzere bizi kandırarak götürdükleri o toplantıya gittiğimizde gördük ki orada büyük Çerkes birliklerinin yani ‘Adıge Khase-Çerkes Parlamentosu’, ‘Genç Adıge Khase’ ve diğerlerinin temsilcilerinin olmadığını gördük. ‘Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Çerkes (Adıge) Milli Kültür Merkezi’ kuruluşunun temsilcileri de yoktu, halbuki haberlerde bu kuruluşların başkanlarının orada olacağı yazıyordu” dedi.

Toplantıya sporcuları getirdiler

Tamazov, birleşmeyle ilgili teklifin Başbakan Murad Kardanov tarafından 27 Temmuz’da dile getirildiğini ekledi.

Çerkes Halkı İhtiyarlar Konseyi başkanı “O, Çerkes, halkımızın temsilcisi ve bizler onun önerisini haklı bulduk. 29 Temmuz’da bizi kurucu meclise davet ettiler. Toplantıda Çerkes sivil toplumunun hemen hemen hiç temsilcisi yoktu. Belirli bir sayı göstermek için sporcuları oraya topluca gönderdiler. Toplantıda hiç bir gerekli belge yoktu. Açıklama olmadı, kuruluşun birliğe girme kararı yoktu, toplantı protokolü yoktu, biz hiç bir şey imzalamadık. Bize hemen hazır olan tüzük metnine bakmamız önerildi. O zaman anladım ki, beni kandırıyorlar, yanıltıyorlar” diye ekledi.

Tamazov, “böylesi yalancı bir birliğe karşı olduğunu ve birliğin çalışmalarına katılmayacağının” altını çizdi.

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti’ndeki Çerkeslerin durumuyla ilgili olarak Tamazov, durumun güç olduğunu söyledi. Tamazov, “Örneğin, Adıge-Hable bölgesinde nehrin başka bir yöne aktarılmasından ötürü neredeyse hiç su yok. Şehirde çöp döküm yerimiz var. Tüm çöp Çerkes ve Abazin köylerinin üzerine uçuyor. Çöp geri dönüşüm tesisi kurulacağı söylendi. Ama bu da yapılmadı” dedi.

Ayrıca, bu yıl 21 Mayıs Çerkes Halkı Sürgün ve Anma gününün 20 yıl aradan sonra ilk defa Karaçay-Çerkes’de resmi tatil ilan edilmediğini ve Drama tiyatrosundaki anma programının iptal edildiğini ifade etti.

Bunun dışında Tamazov, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti  yönetiminin sivil kuruluşlarla diyalogunun olmamasından şikayetçi oldu. Tamazov “Ülke Başkanı Raşid Temrezov ile dört defa görüşmeye çalıştım. Ama tek bir defa olsun beni kabul etmedi” dedi.

Tamazov, Karaçay-Çerkes  “Adıge Khase-Çerkes parlamentosu” sivil hareketinin, 27 Haziran kongresinde dile getirdiği tüm talepleri kabul ettiğini de açıkladı.

Tamazov “Orada konuşulan her şeyi destekliyorum. Özellikle, Çerkeslerin toplu olarak yaşadığı Habez ve Adıge-Hable bölgelerine federal programların ulaşmadığından söz edildi. Buna katılıyorum. Bizde bir çok şey sadece, Araşukov ve Derev gibi sponsorların gücüyle yapılıyor” dedi.

Birliğin kapıları tüm Çerkeslere açık

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Çerkes Dernekleri Birliği, kurucularından biri olan, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Adıge Bölgesel Milli-Kültür Birliği Başkanı Aleksandr Ohtov’a göre kimsenin güdümünde hareket etmeyecek.

Ohtov, “Karaçay-Çerkes hükümeti başkanı, Çerkes halkı temsilcisi Murat Kardanov bize birleşme, eylemlerimizi koordine etme ve birlikte çalışma önerisinde bulundu. Sadece halkımızı ilgilendiren meselelerin çözümü için böyle bir öneride bulundu. Benim, tek başıma gerçekleştiremeyeceğim bir kaç projem var. Bundan dolayı onları diğer sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte gerçekleştireceğiz” dedi.

Ohtov, böyle bir birliğin kurulmasının Çerkes liderler arasındaki ilişkilerin kötüleşmesine sebep olmayacağını düşünüyor.

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Adıge Bölgesel Milli Kültür Birliği başkanı, “Birlik diğer örgütlerin karşısında kurulmadı. Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti ‘Adıge Khase-Çerkes parlamentosu’ hareketine de bu birliğe girme önerisinde bulunuldu. Bu birlik kimsenin güdümünde hareket etmeyecek. Bugüne kadar kimseye yalakalık yapmadım, eğer yapsaydım, beni zamanında Dünya Çerkes Birliği ve Karaçay-Çerkes ‘Adıge Khase’den dışlamazlardı” açıklamasında bulundu.

Aynı zamanda Aleksandr Ohtov, Karaçay-Çerkes’deki Çerkeslerin problemleri olduğunu reddetmiyor. Ohtov “Problemler her zaman vardı ve var olmaya devam edecek. Çerkes yerleşim yerlerinde yönetimin, diğer halkların yaşadığı yerlerden farklı bir yaklaşımı olduğuyla ilgili açıklamalar varsa, benim rakam ve istatistikleri görmem gerekir. Eğer bu açıklamalar rakamlar ve gerçeklerle doğrulanırsa, buna katılırım” dedi.

“Adıgeler arasına nifak sokulmasına izin vermem”

Kısa süre önce istifa eden Habez bölge başkanı Rauf Araşukov, böyle bir birliğin kurulmasının Çerkes halkı arasında ayrılık yaratacağını açıkladı.

Araşukov Instagram sayfasında “Bana karşı olan, halkıma karşı olandır! Ve halkıma karşı olan, şu günlerde kurulan Çerkes sivil dernekleri Birliğidir ki, buraya halkımın kesinlikle güveni olmayan, adları Çerkeslerin sivil yaşamı için hiç bir şey ifade etmeyen insanlar ve kuruluşlar girmiştir. Bizler hiç kimseye, birliğimizi bozma fırsatı vermeyiz” diye yazdı.

Ayrıca, Kavpolit’ten Asya Kapayeva’ya yaptığı açıklamada, “bu utanç verici sahte birliğin liderlerinin, Karaçay-Çerkes’deki sosyo-politik durumu istikrarsızlaştırmaya çalışan provokatörler olduğunu” savundu.

Eski Habez başkanı, “Ve bizler, suni olarak yönetim tarafından kurulan yapının Adıgeler arasına nifak sokmasına izin vermeyeceğiz. Şahsen, benim gibi düşünmeyen herkesle yüz yüze diyaloga açığım ve benim tavrım açık, gizlenmek korkakların işidir” dedi.