Kafkas Vakfında Çerkes alimleri üzerine konferans düzenlendi. Fethi Güngör’ün moderatör olduğu programda Erdal Özden, “20. Yüzyılda Uzunyayla’da Yaşayan Çerkes Alimleri” isimli kitabı üzerine konuştu.
Kitabın basım aşamasından bahseden Özden, bitaptaki isimleri Kip Selahattin Efendi’den aldığını belirtti. Özden, “Tabi o aldığım dönem bu isimler üzerine çalışmak nasip olmadı. Kitabın basımı bu seneye nasip oldu. ‘Çerkeslerden din alimi çıkmaz.’ ön yargısının yanlış olduğunu da gördük.” dedi.
Moderatör Fethi Güngör, her kitabın bir idealizm ile yola çıktığı ve bu kitabun da o idealin bir ürünü olduğunu belirtti.
Uzunyayla’nın neresi olduğundan ve bölge hakkında bilgi veren Fethi Güngör, bölgede yetişen alim geleneğinden de bahsetti. Güngör, “Uzunyayla Kayseri, Sivas ve Kahramanmaraş bölgelerinin içinde bulunduğu bir plato. Bölgede 80’e yakın Çerkes köyü var. Bu bölge ve bu bölge dışında yetişen bir alim geleneği var. Bu gelenek topluma çok yararlı oldu. Sadece Uzunyayla’da değil bu bölge dışında da dünyaca meşhur hocalar var. Mesela Abhaz kökenli, Düzceli Abdurrahman Gürses hoca bunlardan birisidir.” dedi.
Kafkasya’da alimlerin yetiştiği önemli bölgelerden de bahseden Güngör, “Özellikle Dağıstan’da alim yetiştirme geleneği var. Bu konuda derya deniz diyebiliriz. Kanaat önderleri de aynı zamanda din alimleriydi.” dedi.
Kitabın iki kategoriye ayırma nedenin Ezher’de okuyanlar ve onların öğrencileri olarak tanımlayan Erdal Özden, bu geleneğe belli başlı hocaların öncülük ettiğinini belirtti. Özden, “Bu hocalar büyükşehirlerde hayatlarına devam edebilirlerdi ama kendi memleketlerine, köylerine geri döndüler. Kendi halklarının eğitimine destek oldular. Ancak bu zikrettiğimiz hocalar geriye yazılı eser bırakmadılar. Zaten çoğunun Türkçeleri de iyi düzeyde değildi.” dedi.
Kitabın içinde zikredilen kişilerin hatıralarının da değinildiği söyleşi soru cevap şeklinde devam etti.
Program kitap imzası şeklinde sona erdi.
