Çeçenya’nın ‘Bilge Kral’ı Zelimhan Yandarbiyev
Boşnakların nasıl ki Aliya İzzet Begoviçleri varsa; Çeçenlerin de gururu Zelimhan Yandarbiyevleri var.
Merhum Yandarbiyev, yüzyüze tanımaktan onur duyduğum, arkadaşı olmakla iftihar ettiğim önemli bir Çeçen liderdi. Kendisini ikinci Çeçen-Rus savaşı sırasında tanıdım. Birlikte birkaç vilayette konferanslara katıldık. TV programlarına çıktık.
Yandarbiyev aslında ince ruhlu bir şair, aynı zamanda da dünyaya söyleyeceği çok şeyi olan bir filozoftu.
Şartlar onu, Çeçenistan Bağımsızlık Hareketi’nin ilk önderi yapmıştı. Çeçenistan Halk Kongresi’ni ilk o kurmuş ve başkanlığını üstlenmişti. Dudayev ülkeye döndüğünde, hemen istifa edip yeni kongreyle onun başkan seçilmesini sağlamıştı.
Duayev’in şehadetinden sonra kazanılan zaferin ardından, Moskova’da yapılan barış görüşmelerinde, Yeltsin’e kestiği racon ve verdiği diplomatik ders unutulmazlar arasına girmiştir.
Yandarbiyev, İkinci Çeçen-Rus Savaşı sonrası ülkesinin haklılığını anlatmak maksadıyla, Türkiye ve İslam ülkeleri nezdinde tanıtım yapmakla görevliydi.
Rusyanın baskısı ile 2001 yılından sonra Türkiye’ye girişine izin verimemiş, o da Katar’da yaşamaya başlamıştı.
Yandarbiyev, Ak Parti’nin iktidara gelişine çok sevinmişti. Hatta biz de o ilk seçimde aday adayı olarak başvuru yapmıştık. Kendisi yakından tanıdığı Tayyip Erdoğan’a bizim bilgimiz dışında bizim için özel bir mektup yazmıştı.
Seçimlerden sonra da Türkiye’ye girişinde bir değişme olmadı. O dönemde dışişleri bakanı olan Yaşar Yakış ile yüz yüze görüşmemize rağmen bir sonuç alamamıştık.
Dışişleri bürokrasisini aşma çabaları içindeyken, 13 Şubat 2004 tarinde o meş’um suikast haberi geldi.
Çeçenistan’ın ‘Bilge Kral’ı, Cuma namazı çıkşında abdestli bir vaziyette, aracının altına konan bir bombayla şehadete yürüdü.
Bumbayı koyan ajanlar yakalandı, yargılandı ve ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Ruslar bu ajanların cezasının Rusya’da çekilmesini talep ederek bunları Katar’dan istedi. Ajanlar Ruslara verildi. Ruslar da bunları Moskova’da kahramanlar gibi karşılayarak serbest bıraktı.
Yandarbiyev yapısı gereği ön planda olmayı çok sevmeyen bir insandı. Bu özelliğine rağmen Çeçen Halkı onu çok ama çok sevdi.
Bu gün Yandarbiyev’in ölümünün 17. yıl dönümü. Onu tanıdığım ve onunla arkadaş olduğum için çok bahtiyarım.
O şimdi, inşaallah cennette peygamberimize komşu ve onun sancağı altında eminim çok mutlu bir hayat sürüyor.
Rabbim, kıyamette bizleri de, Dudayev, Yandarbiyev, Mashadov, Basayev, Saydullayev ve diğerleri ile komşu eylesin.
