“Yeni” Rus Milliyetçiliği  

Milliyetçilik ezilenler içindir, kimliğini yitirme tehlikesiyle karşı karşıya kalanlar için. Son beş asırdır Rus kimliğini tehdit eden hiç bir şey yok. Tıpkı İngiliz, Türk ve Amerikalı kimliği gibi. Ruslar silindir altında kalmadıkları için şanslı, çünkü kendileri komşu halklar için bu işlevi gördüler.

 

Milliyetçilik -kabuk kısmını bir yana bırakacak olursak- ezilenler içindir, kimliğini yitirme tehlikesiyle karşı karşıya kalanlar için. Polonyalılar tüm on dokuzuncu yüzyıl boyunca amansız milliyetçilerdi. Çünkü Rusya, Avusturya-Macaristan ve Almanya, Polonya Krallığını bölüp onlardan Rus, Avusturya-Macaristanlı ve Alman yapmak istedi. Şimdi artık, ya milletini teröristlerine varana dek, Pasifikten Atlantiğe kadar aşkla sev; ya da dilini unut, inancını değiştir, kendine yeni bir isim ve soyadı al. Mesela Vlodzimej Mlodzeyevski idin, İvan Kulebyaka olursun, veya Hans Otto Ştrümer. Zevkine göre seç, tercih senin.  Dostoyevski’nin ‘Ölü Bir Evden Hatıralar’ında Polonyalı ‘siyasi mahkum’ grubundan herhangi bir Rus hapishanesinin doğal bir bölümü olarak söz ediliyor.

 

Sırplar vazgeçselerdi, onlar da Boşnaklar gibi Türk’e dönüşürdü. Beş yüzyıllık Müslüman işgalinde kendilerini korumak için Yaroş ve Bandera olmak durumunda kaldılar. Aynısı Bulgarlar, Çekler ve Macarlar için de oldu. Finliler için seçenekler İsveçli ya da Rus olmakla, silahı kapıp Mannerheim Hattına koşmaktı. Nereye bakarsak bakalım, hangi halkı ele alırsak alalım, milliyetçilik söyleminin kaynağında, imparatorluğa bağlı küçük halkların asimilasyona karşı direnişi bulunuyor.

 

Peki, söz konusu Rusya olduğunda? Son beş asırdır Rus kimliğini hiç bir şey tehdit etmiyor. İngiliz, Türk, Fransız ve Amerikalılarda olduğu gibi. Ruslar silindir altında kalmadıkları için şanslı, çünkü kendileri komşu halklar için silindir işlevi gördüler. Ve itiraf etmek gerekirse insanlık için hiç iyi olmadı.

 

Ruslar tarihte hiçbir zaman kendileri olma hakkı için mücadele etmedi. Bu nedenler milliyetçilik mefhumunun kendileri için belirsizliğini gideremediler. Bugünse ciddi şekilde ‘Rus Kimdir’ sorusuna karşılık arıyorlar. Bir taraftan Asyalılara hor bakıp, diğer taraftan Japon, Özbek, Kafkas, Çin ve Tibet restoranlarına akın ediyorlar. Moskova’da Kore yemeklerini bulmak, geleneksel Rus ekmeğini bulmaktan daha kolay. Bugünün siyasi şartlarında ‘Rus milliyetçi’ tamlamasını, örneğin ‘Arnavut emperyalist’ ya da ‘Moğol kozmopolit’ gibi gülünç bir tamlama olarak telakki etmek gerekiyor.

 

Bununla birlikte, ülkede milliyetçiler var. Neden? İnsanları Rus yürüyüşlerine katılmaya iten nedir? Rusça konuşmanın yasaklanması hayal bile edilemezken, Ortodoks kiliseleri ardına kadar açıkken, ortada yabancı bir istilacı, istila tehlikesi, düşman yokken?

 

Haber bültenlerine ve Moskova metrosunda insanların ne konuştuğuna kulak verdiğimizde, mevzu siyasete kaydığı anda tek bir meseleyle karşılaşıyoruz: cinsiyet için mücadele. Rus erkekleri ve Rus kadınları, güya Avrupa ve Amerika’dan gelen homoseksüel ve transseksüel terör raporlarıyla ilgili açıklamalardan sonra cinsel kimliklerinin tehdit edildiğini hissediyor. Erkekler erkekliklerini, kadınlar kadınlıkların yitirmekten korkuyor.

 

İki yüz yıl önce, Almanlara dönüşüp, dilleriyle birlikte kültürel kimliklerini yitirme ihtimali Çek milliyetçilerini nasıl korkutuyorsa, günümüz Rus milliyetçilerini de Conchita Wurst’un iç karartıcı şekli korkutuyor.

 

Modern imparatorlukların, özellikle Amerika’nın, yeni bir kimlik, sakallı kadın kimliğini dayattığına inanıyorlar. Buna karşı sloganlar, yürüyüşler, pankartlarla direniyorlar. Burada, ‘Rus’ kavramına ilişkin yeni, kesinlikle önceden düşünülmemiş bir içerik var. Bu, inanç ve dilden çok daha fazla aile ve cinsiyet anlayışıyla alakalı.

 

Denilebilir ki, yeni bir mücadele şeklinin doğuşuyla karşı karşıyayız. Anlaşılan önümüzdeki yüzyılda oldukça popüler olacak. Bazı gelişmiş ülkelerde din ve dil meseleleri yavaş yavaş ciddiyetini yitirerek yerini toplumsal cinsiyete bırakıyor.

 

Kaynak: Novoya Gazeta

Çeviri: Ajans Kafkas

Özgün Başlık: Rus Olmayan Cinsiyet

Maksim Goryunov