Rossia televizyon kanalı Çarşamba akşamı Çeçen lider Ramzan Kadirov’un 35. doğum günü kutlamalarından bir saatten uzun süren bir konseri “canlı” olarak izlettirdi. Ya da Kadirov bu büyük günü kutlama ve kendisine hediye verme girişimlerini tevazu ile geri çevirdiği için Caharkale Şehri günü kutlamaları mı demeliyiz, bilemiyorum. Ne de olsa Porsche ve Ferrarilerden oluşan bir flosu ve bir ahır dolusu atı olan bir adama ne verebilirsiniz?
Gösterişli yeni gökdelen Grozni City’nin açılışı konserin görünürdeki sebebi idi. Doğum günü çocuğu ilk sıranın ortasında, rahat deri koltukta heyecanlı bir şekilde oturuyordu ve üzerinde biraz fazla dar bir lacivert takım elbise vardı. Sağında Kuzey Kafkasya Federal Bölge sorumlusu Alexander Khloponin, solunda ise zamanının çoğunu şaşkın bir şekilde çevresine bakarak ve koltuğuna iyice yerleşerek geçiren belçikalı aktör Jean-Claude Van Damme vardı.
Gariptir ki ekranda canlı diye gösterilen konser aslında banttan yayınlanıyordu, çünkü Moskova saati ile akşam 7’de başlamış ancak televizyonda 10:50’de yayınlanmıştı. Konseri canlı izleyenlerin söylediklerini ve haberleri takip ederek kanalın konserin önemli bir kısmını kestiğini farkettim. Van Damme’nin kekeleyerek “Sizi seviyorum sayın K—k—k Kadirov” diyerek abartılı bir şekilde Kadirov’u övdüğü kısım da kesilen anlar arasında. Yine kesilen kısımlar arasında “Boys Don’t Cry” şarkısında erkek kıyafetleri giymesi ile tanınan aktris Hillary Swank’ın Kadirov’u övmesi de vardı.
Kolombiyalı pop yıldızı Shakira konserde yoktu. Çeçen hükümeti onun da davet edildiğini ancak Shakira’nın katılmayı reddettiğini açıklamıştı. Bu, şovu aralarında ünlü keman sanatçısı Vanessa Mae’nin de bulunduğu daha sönük yıldızlara bıraktı. Vanessa Mae sahilde transparan tişörtünün içinde keman çaldığı parlak döneminden farklı görünüyordu. Mat renkli bir elbise giyiyordu ve Vivaldi’nin “Dört Mevsim”ini baştan sona kadar çaldı.
Garip bir şekilde en beklenmeyen katılımcı mikrofonunu çevirerek ve ön sıradakilerle birlikte tempo tutarak şov yapmaya çalışan İngiliz şarkıcı Seal idi. Kamera bir grup takım elbiseli görevlinin açık bir şekilde şarkıcıya güldüklerini gösterirken, Kadirov da acemice ayaklarını yere vurarak “Kiss from a Rose” şarkısına tempo tutuyordu.
Kadirov’un yardımcısı Timur Aliyev blogunda Seal’ı daha önce hiç duymadığını yazdı. Fakat Van Damme’ı, sade ve tevazulu bir biçimde davrandığı ve hatta partinin sonunda lezginka oynadığını söylerek övdü.
İnsan hakları savunucuları doğal olarak yıldızların Kadirov’un şiddet ve işkence iddiaları ile dolu kötü insan hakları karnesini düşünmeden, fillen Kadirov’un liderliğini yücelten konsere katılma kararlarını eleştirdiler. Ve on yıldır haberlerin konusu olan bir bölgenin tamamen gözardı edilmesini bahane olarak gösterebilmelerini anlamak oldukça zor. Hugh Grant’ın “Bridget Jones’un Günlüğü”ndeki kahramanı gibi Çeçenya’yı “umursayamadılar”.
Dahası insan hakları organizasyonları menejerleri ile yıldızlarla bağlantı kurdular ya da bunu denediler. Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi (European Center for Constitutional and Human Rights) geçtiğimiz ayın sonunda Çeçenya’daki insan hakları ihlalleri ve işkenceleri detaylandırdığı açık mektubunda ünlüleri uyardı.
Bu çabaların hiç biri aralarında aktör Sergey Bezrukov ve Fyodor Bandarcuk’un bulunduğu Rus ünlüleri ya da işveli bir şekilde Kadirov’un kulağına fısıldayan ve “Bir gezegene adını vereceğim” adlı şarkıyı söyleyen Ukraynalı Sofia Rotaru’yu kutlamaya katılmaktan alıkoymadı.
Bütün skandallara rağmen rahat olan Kadirov Çarşamba günü sahnede izleyicileri selamlayarak geleneksel bir dansı sergiledi. Bu davranışı izleyicilerin ayakta alkışlarıyla karşılık buldu.
