Rus diplomasisinin başı, Gürcistan devlet başkanının ‘kötü bir biçimde yetiştirilmiş patolojik bir vaka’ olduğunu söyleyerek Güney Osetya üzerine 2008’de yapılan savaşın üçüncü yıl dönümünde Moskova ve Tiflis arasındaki gerilimde bir azalma olmadığını gösterdi.
Bir Rus hava yolu şirketi iyi niyet göstergesi olarak, Moskova ve Gürcistan’ın Kutaisi şehirleri arasında düzenli seferler yapmaya başlamıştı ancak, Gürcü diplomatlar geçen hafta elektriklerin kesildiği Moskova’daki ofislerinden çıkarıldılar.
Kremlin’in web sitesindeki habere göre, devlet başkanı Medvedev 2008 savaşında savaşan iç işlerine bağlı bir tugayı ziyaret etti, askerleri ‘saldırgana’ (Gürcistan) karşı koydukları için övdü ve hayatını kaybeden bir askerin de aralarında bulunduğu 77 askere ödül verdi.
Yerel Rustavi-2 televizyon kanalının haberine göre ise, Saakaşvili savaşta öldürülen Gürcülerin mezarlarına çiçek bırakarak ve onların akrabaları ile bir araya gelerek karşılık verdi.
Medvedev ayrıca Duma Parlamentosu’ndan Abhazya’da da Rus askeri üssünün kurulması için bir anlaşmayı onaylamasını istedi. Geçen sene imzalanan anlaşma, yasama kurumu son baharda yeniden toplanana kadar onaylanmayacak.
Gürcistan’ın Güney Osetya’ya saldırması ile başlayan beş günlük savaş, Moskova’nın askerlerini Güney Osetya’ya göndermesi ve saldırıyı püskürtmesi ile sonuçlanmıştı. Moskova Fransa’nın ara bulucuğu ile sona eren çatışmadan haftalar sonra Abhazya ve Güney Osetya’nın bağımsızlıklarını tanıdı.
Brüksel merkezli bir düşünce kuruluşu Uluslararası Kriz Grubu, pazartesi günü “Rusya ve Gürcistan arasındaki gerginliğin yeniden arttığını” söyledi. Organizasyon savaş sonrası diplomatik bağları koparan ülkelera direk dialoğa geçmeleri çağrısında bulundu.
Ama Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Rusya’nın asla Saakaşvili ile anlaşmayacağını söyledi. Lavrov Moskova’da gazetecilere “Barış güçlerinin ve aralarında Rus vatandaşlarının da olduğu barışçıl sivillerin öldürülmesi emrini veren biri ile anlaşma yapmayız” dedi ve ekledi: “Saakaşvili tam olarak patolojik bir vaka… kötü bir şekilde yetiştirildiği çok açık.”
Lavrov ayrıca Saakaşvili’yi, savaşın nasıl başladığı konusunda ‘peri masalları uydurmakla’ suçladı. Lavrov’un düşünceleri Medvedev’de de yankı buldu. Medvedev geçen hafta Gürcü basınına verdiği bir röportajda savaşı başlattığı için Saakaşvili’yi ‘asla affetmeyeceğini’ söyledi.
Olayı araştıran Soruşturma Komitesi Pazartesi günü Gürcü ordusu tarafından Güney Osetya’da işlenen savaş suçları ile ilgili iddialarını yineledi ki, Moskova bu suçların Rusya’nın bölgeye müdahale etmesine sebep olduğunu söylüyor.
Komite, Gürcü soruşturmacıları soruşturmada işbirliğini reddetmekle suçladığı açıklamasında Gürcü saldırısının Güney Osetya halkına karşı soykırım denemesi boyutlarında olduğunu söyledi.
Komite Rus ordusunu savaş suçları ile suçlayan Gürcü vatandaşlarının 600 kadar şikayetini gözden geçirdiğini ve hepsini asılsız bulduğunu söyledi.
Gürcistan hemen Rus soruşturmasına karşılık vermedi. Ama Gürcistan Parlamento Başkanı David Bakradze “Rusya’nın er ya da geç (Gürcistan’ın kendi parçası olarak gördüğü) Güney Osetya ve Abhazya’nın işgaline son vereceğini” söyledi.
Bu arada Gürcü Dışişleri Bakanlığı arkasında Rus gizli servisinin bulunduğunu iddia etikleri Gürcistan’da son aylarda meydana gelen bazı saldırıları delil olarak göstererek, Rusya’nın yeni bir savaş planladığını söyledi.
Bakanlığın İnterfax’da yayınlanan bir açıkamasında “Rusya Federasyonu’nun Gürcistan’a karşı tam bir askeri saldırı düzenleme planlarından vaz geçmediği aşikardır” denildi. Bakanlık Gürcistan’ın halen barışçıl bir çözüm aradığını ve herhangi bir ön koşul olmadan görüşmelere hazır olduğunu ekledi.
İki ülke görünürde Rusya’nın Dünya Ticaret Organizasyonu’na üyeliği konusunda da çözüme yakın değiller. Zaten üye olan Gürcistan’ın Rusya’nın üyeliğini onaylaması gerekiyor. Tiflis Abhazya ve Güney Osetya sınırlarındaki gümrüklerde kontrol hakkı talep ediyor ve Pazartesi günü bu tutumunu yineledi.
Gürcü Dışişleri Bakan yardımcısı Sergi Kapanadze Bloomberg’e yaptığı açıklamada “Güney Osetya ve Abhazya’daki gümrük kontrollerinde şeffaf olunmasına karar vermek Rusya’ya kalmış. Daha sonra Dünya Ticaret Örgütü’nün bir üyesi olarabilir” dedi. İki ülke gelecek ay Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü’ne üyeliğinği görüşmek için İsviçre’de bir araya gelecek.
Ekonomik ilişkilerde de nadiren görünen bir gelişme yaşandı. Rusya’nın S7 hava yolu şirketi 2008 Ağustos’unda durdurulan Moskova-Kutaisi seferlerine yeniden başladı. Şirket Tiflis seferlerine geçen son baharda başlamıştı.
İsviçre’nin Moskova konsolosluğunda çalışan Gürcü çıkarları bölümü Pazartesi günü, geçen Perşembe Ostojenka iş merkezindeki ofis elektriklerinin kesilmesi yüzünden aksayan faaliyetlerine devam edebildi. Diplomatik bağların koparılmasından bu yana Rusya’daki Gürcü temsilciliğini ve Gürcistan’daki Rus temsilciliğini İsviçre konsolosluğu yapıyor.
Ostojenka’nın sahibi RusInvestProyekt (Rus Yatırım Projeleri) elektriği ödenmeyen faturalar yüzünden kestiğini ancak ödenmeyen faturaların “vatandaşlara vize verilmesini engellememesi için” kesintiden vazgeçtiklerini söyledi. RusInvestProyekt’in başkanı Oleg Anikiyev ‘mülkü kira ödemeden işgal eden’ bölümün bir ay içerisinde Ostojenka’dan tahliye edileceğini söyledi, ancak bunun da vize işlemlerini durduracağından bahsetmedi.
9 Ağustos’ta The Moscow Times’da yayımlanan bu yazı Cavit Yılmaz tarafından Ajans Kafkas için Türkçeye çevrildi.
Alexandra Odynova
