Rusyetkililer Soçi’deki 2014 Kış Olimpiyatları öncesi uygulanan yoğun güvenlik önlemleriyle gösteriş yapıyorlar. Endişelenmek için iyi nedeleri var, hem de sadece sporcuların ve izleyicilerin güvenliği için değil.
Kuzey Kafkasya’daki şiddet giderek bölgesel sorun olma özelliğini aşarak bütün ülkeye için bir tehdit, Sovyet dönemi liderliğinin tüm hatalarını, başarısızlıklarını ve suçlarını yansıtan bir gelişim halini alıyor.
1994-96 ve 1999-2006 yıllarındaki Çeçenya’daki iki savaş muhtemelen Rusya’nın bölgesel bütünlüğünü güvence altına almak için yapıldı. Ruslar Çeçenlere, Çeçenlerin de bu ülkenin vatandaşları olduğunu göstermek için savaştılar. Moskova bunu havan topları ve bombardıman uçaklarıyla Çeçen şehir ve köylerini yok ederek, sivilleri öldürerek ve kaçırıp işkence ederek yaptı. Çeçenlerin ve Kafkasya’nın diğer insanlarının pek Rus gibi hissetmemesi kimseyi şaşırtmamalı.
Gerçekte Rusya Çeçen bağımsızlık yanlılarına karşı olan savaşı kaybetti. Ramzan Kadirov görünüşte Putin tarafından atanmış bir isim, ama gerçekte kendisine büyük miktarda finansal destek sağlayan Kremlin’den bağımsız.
Kafkasya’da bağımsızlıkçılara karşı verilen savaş şimdi radikal İslam’a karşı verilen savaşa dönüştü. Çeçen savaşı sırasındakilere benzer politikalar İslamcı radikallerin sayısını arttırırken, Çeçen savaşının şiddetiyle ateşlenen İslami destekli ‘terörizm’ de bölgede giderek yayıldı.
Mesela Devlet Başkanı Dmirti Medvedev radikallerin ‘küle çevrilmesi’ çağrısında bulundu. Ayrıca ‘teröristlerin çamaşırlarını yıkayan ve onlara çorba yapanların’ da dahil olduğu kişiler için oldukça ağır cezalar verilmesini istedi. Federal güçlerin ahlak seviyeleri göz önünde bulundurulduğunda, Medvedev bu tür söylemlerin tüm Kuzey Kafkasya’da artan şiddet ve yargısız infazlardan başka birşey getirmeyeceğini anlamalıydı.
Kargaşa şimdiye kadar sadece Rusya’nın kalbine terör getirmeye can atan yeni intihar bombacılarının ortaya çıkmasına hizmet etti. Ortada şöyle bir çelişki var: İslami radikaller, Kremlin’in mevcut trajedinin kapsamını (Kremlin’in büyük miktarda sorumlusu olduğu sivil ve etnik bir savaş) anlamadan 12 yıl boyunca savaştığı Kuzey Kafkasya’daki konumlarını kuvvetlendirirken, Arap dünyasındaki etkilerini kaybediyorlar.
Neticede Kremlin’in Kadirov ve Kafkasya cumhuriyetlerinin diğer yozlaşmış elitlerine ödediği haraç, bölgenin genç, işsiz ve zarar görmüş insanlarını İslami devrim yoluna sürükleyen adamlara saraylar ve altın silahlar almak için kullanıldı. Kuzey Kafkasya genelinde Rusya’nın tamamen kaybettiği ve ‘Allah’ın savaşçılarının’ safına katılmaya can atan bir nesil büyüdü.
Artık neredeyse aşılamaz ruhsal bir boşluk Rusları ve Kafkasya halklarını birbirinden ayırıyor. Genç milliyetçiler Kafkasya karşıtı pankartlarla Moskova ve diğer şehirlerin sokaklarında yürüme tutkunu oldular ve kendilerini bölgenin kazanan tarafında olarak görüyorlar.
İki tarafın insanlarının kalplerinde ve akıllarında Ruslar ve Kafkasyalılar giderek birbirine yabancılaşıyor. Ancak ne Kremlin ne de Kuzey Kafkasya’daki müttefikleri resmi bir ayrılık için hazır değiller. Rusya sınırlarının çok daha ötesine yayılan ‘öncelikli çıkarların bölgesi’ hakkındaki emperyal ilüzyonun hayaletine bağlı kalırken, Çeçenya ise Kadirov başta olmak üzere federal bütçede verilen sadakalardan memnuniyet duyan diktatörler tarafından yönetiliyor.
İroni şu ki, İslami radikaller de Kremlin ve müttefikleri gibi ayrılmak istemiyorlar. Onlar Kuzey Kafkasya’dan daha büyük Rusya’nın bazı bölgelerini de kapsayan bir hilafet hayal ediyorlar.
Medvedev yakın zamanda Vladikavkaz’da büyük bir miting yaptı. Konuşmasında (muhtemelen aralarında batılı hükümetlerin de olduğu) gizli düşmanları Rusya’yı yok etme planlarını uygulamaya çalışmakla suçladı ve güvenlik güçlerini onları püskürtmede cesartlendirici sözler söyledi. Medvedev’in zihinsel aleminde bugün Kuzey Kafkasya’da yapılacak acımasız misillemeler yarın bir şekilde bölgeyi bir kayak turizmi merkezine çevirecek.
Bunun olması pek muhtemel değil. Medvedev’in ayrılışından bir gün sonra teröristler Nalçik’te bir kayak merkezinde teleferiği havaya uçurdular ki burası 2014’de Rusya için madalya kazanmaktan çok daha fazlasının ortada olacağı Soçi’ye oldukça yakın.
1 Haziran’da The Moscow Times’da yayımlanan bu yazı Cavit Yılmaz tarafından Ajans Kafkas için Türkçeye çevrildi.
Andrei Piontkovsky
