Moskova Şehir Mahkemesi, Çeçenya Başkanı Ramzan Kadirov tarafından, Memorial İnsan Hakları Merkezi Başkanı Oleg Orlov aleyhinde, iftira gerekçesiyle açılan davada bir oturum daha gerçekleştirdi. Yasal işlemlerin başlamasından altı ay sonra Kadirov mağduriyetini, bizzat mahkemede dile getirdi.
Belirtmek gerekir ki; katılımcılar Kadirov’un sorgulanmasını sabırsızlıkla beklediler ama bu ard arda bir kaç oturum boyunca ertelendi. Sonunda bir uzlaşmaya varıldı ve mağdurun, soruları, video bağlantısı yoluyla, Çeçenya Yüksek Mahkemesi’nden yanıtlamasına karar verildi.
Mahkeme salonunda atmosfer bunaltıcıydı. Savcı ve yargıç işlerine konsantre olmuş ve gergin bir haldeydi ve salonda herkes için yeterli yer yoktu. Bu arada salonda bol miktarda bulunan Çeçen yönetiminin Moskova’daki temsilcileri tasasız görünüyorlar, liderlerinin hemen hemen her cevabında kıkırdıyorlardı. Üstelik kurbanın kendisi bile gülümsüyor, hatta güçlü bir kahkaha patlatmamak için zorlanıyordu.
Kadirov, “Oleg Orlov’un 2009 yazında, Memorial üyesi Natalya Estemirova cinayetinin suçlusu olduğumu iddia ettiği açıklamasından sonra, evimde bir trajedi yaşandı” dedi ve davanın sebebini açıkladı: “Eve geldim, annem, karım ve çocuklarım ağlıyorlardı. Bu bizim geleneklerimize göre büyük bir hakarettir. Bu bütün Kadirov sülalesini damgalar. Biz mücadelemizi hukuk şemsiyesi altında devam ettirmeye karar verdik”.
Kadirov, Natalya Estemirova’yı hayatı boyunca yalnız iki kez gördüğünü, onun “gayet iyi bir kadın ve anne” olduğunu ve onun insan hakları faaliyetlerini “izlemediğini” söyledi.
Fakat duruşma esnasında, Kadirov’un, Estemirova’nın mesleki faaliyetleri hakkında bazı fikirleri olduğu, hatta bu insan hakları çalışanıyla birlikte çalışmayı denediği ortaya çıktı: “Estemirova’yı, Caharkale Belediye Başkanlığına bağlı İnsan Hakları Koruma Konseyi başkanlığına atadım, istediği her şeyi gerçekleştirebilecekti… Ben onun ülkemiz için kutsal ya da faydalı bir şey yaptığını görmedim. Ben insan haklarını koruyorum. Başkanlık görevine geldiğimde bir yemin ettim. Fakat o bizimle işbirliği yapmayı reddetti.”
Kadirov Çeçenya’daki mevcut durumu anlatırken şöyle konuştu: “Onu asla tehdit etmedim. Güzel bir kadın olduğunu, hatta eşarpsız haliyle daha da güzel olduğunu söyledim. Caharkale’de eşarpsız ve mini etekli on binlerce kız bulabilirsiniz… Burada uzun bir zamandır kaçırma ya da işkence vakaları olmadı”.
Oleg Orlov ve avukatı Henri Reznik esas olarak, Kadirov’un farklı yıllarda yaptığı beyanatları nasıl açıklayacağı ile ilgileniyordu. “Evet, ellerim kanlı ve bundan utanç duymuyorum. Cumhuriyetin düşmanlarını öldürdüm ve öldürmeye devam edeceğim.” Şahitler bu sözlerin, görüşmelerinin birinde, bizzat Çeçen Başkan tarafından Natalya Estemirova’ya söylendiğini iddia ediyor.
Ekho Mosvky radyosuna verdiği mülakatta, “Babamı öldürenlerin ortadan kaldırılmasında bizzat yer aldım” dedi. Kadirov GQ dergisine de konuştu: “Öldürmem gerekenleri zaten öldürdüm ve yaşadığım sürece, öldürülmediğim ya da ortadan kaldırılmadığım sürece, onların arkasındakileri de öldüreceğim”
Ramzan Kadirov bu soruları yanıtlarken, Çeçenya Başkanı olarak her şeyi tamamen hukuk sınırları içerisinde yaptığını ve Rusya Federasyonu yasalarının kendisine bu izni verdiğini söyledi: “Haydutları ve teröristleri, kanunlara göre öldürdüm ve öldürmeye devam edeceğim”
Görüşmenin sonunda Reznik, Kadirov’a, annesinin isteği üzerine bütün insan hakları savunucularına açtığı davaları geri çektiği halde, neden Orlov aleyhindeki davayı geri almadığını sordu. Kadirov: “Onu aradım ve konuşmak istedim, fakat o direndi ve bana daha fazla hakaret etti. İste o zaman kararı hukuka bırakmaya karar verdim… Oleg orlov’un cezalandırılmasını istiyorum”.
Orlov’un geri adım atmak gibi bir planı yok: “Şahsen, bu sürecin işlemesinden memnunum. Bu platform, Ramzan Kadirov’un Natalya Estemirova cinayetinin politik suçlusu olduğunun delili olduğu gibi Çeçenya Cumhuriyetindeki ürkütücü durumun ve sivil toplum örgütleri üzerindeki baskının da kanıtı oldu. Şimdi bütün bunlar dava dosyası olarak resmi kayıtlara geçmiş durumda”.
Memorial insan hakları savunucusu Natalya Estemirova, 15 Temmuz 2009’da Caharkale’deki evinin önünden kaçırıldı, İnguşetya’ya götürüldü ve öldürüldü. Ardından, Oleg Orlov Ramzan Kadirov’u cinayetin politik suçlusu olmakla suçladı. İftira davasının yasal işlemleri Yargıç Karina Morozova’nın gözetimi altında altı aydan fazla uzadı. İddia ve savunma makamları yedi oturum boyunca on dört tanığı sorguladı. Yasal süreç 10 Mayıs’ta devam edecek.
2 Mayıs’ta Novoya Gazeta’da yayımlanan bu yazı Ajans Kafkas tarafından Türkçeye çevrildi.
İrina Gordienko
