Nalçik/Ajans Kafkas – 30 Ağustos’ta Nalçik’te gerçekleştirilen Sivil Forum’un organizatörlerinden Kabardey-Balkar Khase lideri İbrahim Yağanov, ‘halkların diyalogundan korkarak kaba kuvvete başvuranlar isteklerine ulaşamayacak’ dedi.
16 Temmuz’da yapılması planlanan, ancak önce yer konusunda çıkan anlaşmazlıklar, daha sonra 19 Temmuz’da İbrahim Yağanov’un saldırıya uğramasının ardından 30 Temmuz’da gerçekleştirilen Sivil Forum, uzlaşma mesajlarının yanı sıra, organizatörlere yönelik suçlamalara ve gergin anlara da sahne oldu.
Toprak sorununun masaya yatırıldığı toplantıda, sorunun doğrudan muhatapları olan çiftçiler konu hakkındaki düşüncelerini dile getirme fırsatı buldu.
Argudan köyü sakinleri adına konuşan 83 yaşındaki Aslangeri Kuşhov, Argudan’daki kolhozun kaldırılmasından sonra, RF hükümeti kararına uygun olarak kolhoz reformuna gidildi. O zaman bölge başkanı Tembulat Erkenov idi. Erkenov köye geldi, köylüleri toplayarak bir toplantı yaptı. Oradan kolhozdaki tüm hayvanların dağıtması ve kolhoz mülkiyetinin, seçilen komisyon tespit çalışması yapana kadar ortak kullanılması kararı çıktı.
Kuşhov “Üçüncü gün Erkenov’u görevden aldılar. O günden itibaren kolhoz mülkü yağmalanmaya başladı. Yeniden toplantı yapıldı. Haziran 2002’de savcılığa başvuruldu, ancak halen hiçbir cevap alınamadı. Halk artık anladı ki, her şey yolsuzluk içinde. Böyle olunca da bir müddet toprak meselesi ile ilgilenmeyi bıraktı. Bugün için yalnız tarım arazileri yağmalanmamış olarak kaldı. Ama onlar da ‘avcılar’ arasında pay edildi, başkaları adına işlemleri yapıldı” dedi.
Kuşhov “Bolşeviklerin, toprakları halktan almak için bir haftaya ihtiyaçları olmuştu. Ancak kolhozların dağılmasının üzerinden 20 yıl geçti ve biz bir türlü geri alamıyoruz. Çok zor bir konu olduğunu söylüyorlar. Bense meseleyi kasten zorlaştırdıklarını düşünüyorum” dedi.
Toprak meselesinin halklar arası anlaşmazlık meselesine dönüştürülmemesi gerektiğini iade eden Kuşhov “Bizim Balkarlarla anlaşmazlığımız yoktu, olmayacak. Ben gençler için endişeleniyorum. Eğer onlar tarımla uğraşamazlarsa -burada başka iş imkanı yok- onları çeşitli kriminal yapılara çekecekler. Zaten buna doğru gidiyoruz” dedi.
Forumda konuşan çiftçi Zoya Alikayeva, çiftçiliğin gelişimi için verilen destekleri zengin insanların aldığını, çünkü desteklerin verilmesi için ‘büyük topraklar ve her bir hektarda sekiz yüzer ağaç’ şartı olduğunu kaydetti. Zoya Alikayeva “Sizlerden herhangi birinin 500-900 milyon ruble arasındaki desteğe layık görülecek kadar toprağı var mı? Sonuç olarak bu desteklerle zenginler zenginleşiyor, fakirler de fakirleşiyor” dedi. Alikayeva, çiftçilerin kredi de alamadığını, çünkü 500 bin ruble kredi almak için bir milyon ipotek göstermek gerektiğini söyledi.
Çerkesya sivil hareketi başkanı Abubekir Murzakanov, Abhazya Gönüllüleri Birliği başkanı Anzor Şorov ve Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti başkanı Cambulat Eteyev’in de söz aldığı forumda gergin anlar da yaşandı.
Albert Nazranov başkanlığında salona giren yaklaşık 30 kişilik genç bir grup konuşmalara müdahale ederek tansiyonu yükseltti. Toplantıda söz alan Albert Nazranov, birbirlerinden nefret eden Balkar milliyetçisi Dalhat Baydayev ile Adıge milliyetçisi İbrahim Yağanov’un ‘yönetimi kötülemek’ için bir araya geldiğini söyledi. Nazranov ayrıca, ülkedeki istikrarsızlığın sebebi olarak, Kardanov adlı bir kişinin vahhabi ve milliyetçi grupları finanse etmesini gösterdi.
Köylü-Çiftçi Birliği Başkanı Kazbek Kardanguşev de forumu organize edenleri milliyetçi ve şizofren olarak adlandırdı.
Kardanguşev’in ifadelerine karşılık Zoya Atalikova, Kardanguşev’in işi ile ilgili hiçbir şey yapmadığını, çiftçilere yardım için ayrılan paranın yağmalandığını belirtti ve 20 yıldır başında bulunduğunu ifade ettiği bu yönetimi değiştirmek gerektiğini söyledi. Forum moderatörü Timur Tenov zaman zaman gerilen salonu sakinleştirmeye çalıştı.
Kendisine yönelik sataşmalara cevap vermeyeceğini kaydeden İbrahim Yağanov ise “Diyalogdan korktukları için bu sağlam yapılı gençleri buraya gönderiyorlar. Halbuki bu gençler buraya neden geldiklerini bilmiyorlar bile. Kanıt gösterebilecek durumda olmadıkları için kaba kuvvete başvuranların başarılı olamayacağını düşünüyorum, çünkü bizim başka bir toprağımız ve başka bir ülkemiz yok” şeklinde konuştu. KU/ÖZ/YA
