Sohum/Ajans Kafkas – Abhazya’da yediden yetmişe herkesi ve her kurumu etkileyecek şekilde Abhazca resmi dil olarak kabul edildi.
14 Kasım’da Abhazya Parlamentosu’nun kabul ettiği yasa, Abhazcanın devlet dili olarak tamamen fonksiyonel hale gelmesi, bütün vatandaşların öğrenip kullanması, dilin yaygınlaşması ve gelişmesi için hür türlü koşulların hazırlanmasını amaçlıyor. Yasayla gelen yenilikler şöyle:
- Bundan böyle Abhazya’da tüm kamu kurum ve kuruluşlarında geçerli dil Abhazca.
- Devlet ülkede yaşayan tüm etnik grupların kendi dillerini kullanma özgürlüğünü garanti ediyor.
- Memurlar, milletvekilleri, yerel idareciler resmi dili bilmek zorunda.
- Devlet, resmi dilin öğrenimi, gelişimi ve fonksiyonel olmasını, sosyal, ekonomik, hukuk ve politik açıdan korunmasını sağlayacak.
- Resmi dilin desteklenmesi için uygun programlar hazırlanacak ve uygulanacak.
- Eğitim kurumları için Abhazca eğitim sistemi oluşturulacak, Abhazca dil uzmanları yetiştirilecek, bilimsel pedagojik kadrolar oluşturulacak. Resmi dilinin öğrenilmesi için gerekli literatürün yayınlanması için destek sağlanacak.
- Devlet tüm Abhazya vatandaşına resmi dili öğrenme imkanını sunacak.
- Abhazca eğitim ve öğretim dili oluyor. Abhazya Cumhuriyeti, vatandaşına Abhazcanın yanısıra Rusça ile eğitim ve öğretim garantisi veriyor. Abhazya Cumhuriyeti’nin tüm eğitim kurumlarında, özel veya devlet kurumu oluşuna bağlı olmaksızın Abhazca öğrenilecek.
- Orta, lise, meslek liseleri ve yüksek eğitim kurumu mezunları resmi dil sınavını verecek.
- Bilimsel çalışmaların savunması devlet dili veya Rusça ile yapılacak.
- Devlet yönetiminin üst organlarında resmi iletişim aracı Abhazya resmi dili Abhazca ve Rusça. Kanun tasarıları ve diğer kararnameler parlamentoya Abhazca ve Rusça olarak sunulacak.
- Abhazya devlet başkanı tarafından yürütülen toplantı ve görüşmeler, parlamentoda yapılan oturumlar ve bakanlar kurulu toplantıları resmi Abhazca ile yapılacak. Konuşmaların Rusçadan Abhazcaya veya tersi şeklinde tercümesi yapılacak.
- Devlet başkanı, parlamento ve bakanlar kurulunca kabul edilen kararlar resmi devlet dili Abhazca ve Rusça yayınlanacak. Kararnamelerin orijinal dili ise Abhazca olacak.
- Seçim ve referandum hazırlıkları ve yürütülmesi devlet dili Abhazca ve Rusça olarak gerçekleştirilecek. Oy pusulaları Abhazca ve Rusça hazırlanacak. İlgili tüm belgeler de Abhazca ve Rusça hazırlanacak.
- Ülkedeki kuruluş, müessese ve organizasyon çalışmalarında kullanılacak dil Abhazca olacak. Devlet dilinin kullanım imkanı olmadığında dil Rusça olacak.
- Vatandaşlar kuruluş, müessese ve organizasyonlara başvurularını, tekliflerini ve dileklerini Abhazca veya Rusça ile yapabilecek. Cevaplar da devlet dili veya Rusça ile yazılacak.
- Resmi evrak dili Abhazca ve Rusça olacak.
- Medya organlarının resmi dili Abhazca olacak. Devlet yayın organlarının üçte ikisinin Abhazca olması gerekiyor. Resmi olmayan basın organlarının en az yarısının devletin resmi dili ile yayınlanması gerekiyor. Farklı milli basın organları istisna.
- Devlet Abhazca yayın konusunda özel, milli kültürel, sosyo poltik ve resmi diğer olmayan örgütlere yardımcı olacak.
- Televizyon ve radyolar programlarının üçte ikisini Abhazca yapacak.
- Abhazya Cumhuriyeti’nde gösterilen filmler Abhazcaya çevrilecek. Ya da alt yazılı olması gerekiyor.
- Coğrafi isimler, topagrafik işaretler, yazılar ve yol levhaları Abhazca yazılacak, gerekli durumlarda levhalar Rusça veya İngilizce yazılacak. Rusça ve İngilizce yazılar Abhazca yazıdan büyük olmayacak. Coğrafi ve diğer özel isimler başka bir dile tercüme edilmeyecek. Hangi yerlerde yol levhalarının Rusça ve İngilizce yazılacağı konusunda bakanlar kurulu karar verecek.
- Yabancı ülkelerle yürütülen çalışmalarla ilgili belgeler Abhazca ve karşı taraftaki ülkenin dili ile yazılacak.
- Abhazya resmi dili Abhazca konusundaki mevzuata riayet edilip edilmediğinin kontrolü devlet yönetim organlarınca gerçekleştirilecek. ÖZ/FT
