Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev, 2002’den beri görevde olan İnguşetya Devlet Başkanı Murat Zyazikov’u cumhuriyette şiddet sarmalı alıp başını gidince görevden aldı. Zkazikov’un yerine vekaleten asker kökenli Yunusbek Yevkurov atandı.
Privoljski-Ural askeri cephe kurmay başkan yardımcılığı yapan Yevkurov ‘halkına yabancı olmayan dürüst ve mert bir kişi’ olarak tanınıyor. İnguşetya’da muhalefet, Yevkurov ile işbirliğine hazır olduklarını açıkladı. Kremlin basın sözcülüğü, Zyazikov’un kendi isteği üzerine görevden alındığını açıkladı.
Paraşütçü birliğine komutanlık yapan Yevkurov, Kuzey Kafkasya’da direnişçilere karşı operasyonlarına katılmıştı. 1999’da Rus paraşütçülerinin uluslararası havaalanını ele geçirdiği Kosova operasyonunda da yer almıştı. Bu operasyon hava-paraşütçü birliğinin en başarılı operasyonlarından biri sayılıyor.
Auşev destekledi
Eski İnguşetya Devlet Başkanı Ruslan Auşev Medvedev’in kararını destekledi. RİA Novosti’ye yaptığı açıklamada Auşev "Görevden almakla doğru yaptılar. Ülkede durumun nasıl olduğunu duymadınız mı? Elbette durumun meydana gelmesindeki tüm suç da onun (Zyazikov’un) değil" dedi. Yevkurov’u sadece olumlu yönlerden bildiğini söyleyen Auşev "Gerçi o başka bir işle meşguldü ve bunlar iki ayrı iş, ama ona başarılar diliyorum, iyi seçim" dedi.
Yerli halk lezginka oynuyor
Zyazikov aleyhinde mitingler organize eden İnguşetya muhalefet liderlerinden Magomed Hazbiyev "Yevkurov asker, dürüst bir İnguş. Onun durumla baş edebileceğini düşünüyorum. Tüm gücümüzü Yevkurov’a yardım için kullanacağız. İstediği takdirde bu adamla beraber olacağız. İnsanlar bayram ediyor. Dünyanın her yerinden bana İnguşlar telefon ediyor kutluyor. İnguşetya’da tüm sokaklarda insanlar var, lezginka oynuyor" diye konuştu.
Tüten ocak üzerine bir kova su
Rus siyasiler de Yevkurov’un devlet başkanlığına geçici olarak atanmasının ülkedeki duruma pozitif etki edeceğini düşünüyor. Devlet Duma Birinci Sekreter Yardımcısı Oleg Morozov "İnguşetya’da durum son zamanlarda normal değildi ve gergindi, Zyazikov’un kendisi de bu konuyu defalarca dile getirdi… Bu istifa Zyazikov’a bölge başkanı olarak eleştiri mahiyetinde değil, bu onun kendi seçimiz" değerlendirmesini yaptı. Morozov’a göre yeni atanma İnguşetya’da durumu bozmaya çalışan güçlere bir sinyal, Yevkurov askeri meselelerin özünü biliyor ve onunla boy ölçülmeye kalkışılmaz. Komünist Parti’nin başkan yardımcılarından İvan Melnikov ise, Zyazikov’un istifasını ‘tüten ocağa bir kova soğuk su’ olarak adlandırdı. Devlet Duma Güvenlik Komitesi Başkan Yardımcısı Gennadi Gudkov (Adil Rusya Partisi) İnguşetya devlet başkanın değiştirilme kararının ülkedeki durumu pozitif etkileyeceğini söyledi. Liberal Demokrat Parti’den Vladimir Jirinovski de Zyazikov’un istifasının kurallara uygun ve doğru bir adım olduğunu açıkladı.
Klan dışında
Rusya Federasyonu Sivil Meclisi bölgesel gelişimi ve yerel idari meseleler komisyon Başkanı Vyaçesla Glazıçev, Zyazikov’un istifasının altı ay önce gerçekleşmesi gerektiğini düşünüyor. Glazıçev "Altı ay önceden bu meydandaydı. Ülkede terör faaliyetleri en üst seviyelere ulaştı. İnguşetya’yı İnguş klanıyla münasebeti olmayan birinin yapması gerekiyor. Eğer böyle olmazsa durum yeniden tekrarlar… Görev- ülkede düzeni yasal ve sıkı şekilde sağlamak" dedi. Rusya analitikleri Zyazikov’un istifasının kaçınılmaz olduğunu, çünkü onun ülkedeki durum hakimiyetini kaybettiğini, federal yönetimin sabrını taşırdığını düşünüyorlar.
Rus politolog Dmitri Oreşkin Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in ‘hiçbir zaman kendi adamlarını vermeme’ mantığını takip ettiğini ve Zyazikov’u sonuna kadar koruduğunu, ancak ‘İnguşetya’da her hafta ateşler olduğunu’, üretimin Rusya istatistiklerine göre yüzde 27 azaldığını açıkladı. "Kararı devlet başkanı mı başbakan mı aldı bilmiyoruz. Kararı Medvedev imzaladı, büyük ihtimalle Putin’le uzlaştıktan sonra" diyen Oreşkin’e göre Zyazikov’un görevden alınması yönetimin durumu kontrol altına almaya gayret gösterdiğinin sinyali anlamına geliyor. Oreşkin bu kararla ilgili olara eksinin ise devlet başkanlığı görevine ‘tanınmayan bir askerin’ atanmış olması olduğunu ifade etti. Oreşkin "İnguşetya egemen bir devlet ve halka daha fazla saygı gösterilebilirdi" dedi. Bağımsız siyasi yorumcu ve gazeteci Yuliya Latınina da Zyazikov’un istifasının İnguşetya’da terörizmin artmış olması ve Putin’in sabır tasının taşmış olmasına bağlı olarak gerçekleştiğini açıkladı. İNGSH/KU/ÖZ/FT