Obama ilk uluslararası sınavını Rusya ile verecek gibi görünüyor. Rus Devlet Başkanı Medvedev, ilk günden Obama’ya Kafkasya’dan mali kriz ve füze kalkanına uzanan bir dizi konuda rest çekerken, asıl kâbus haberi Rus medyası verdi: Putin seneye Kremlin’e dönüyor!
MOSKOVA – ABD’de başkan seçilir seçilmez Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev’in meydan okumasıyla karşılaşan Demokrat lider Barack Obama’yı Moskova ile sıkıntılı günler bekliyor. Mayısta Kremlin’e çıkmış Medvedev, Obama’nın zafer konuşması yaptığı güne denk getirdiği ilk ulusa sesleniş konuşmasında, Doğu Avrupa’ya kalkan planından, Kafkasya’daki savaş ve küresel mali krize dek bir dizi konuda rest çekerken Washnigton’a asıl kâbus haberi Vedomosti gazetesi verdi: Rusya’yı süperler ligine döndüren eski Devlet Başkanı ve şimdinin başbakanı Vladimir Putin seneye Kremlin’e dönüyor.
Obama’yı yazılı olarak tebrik yolunu seçen Medvedev, önceki gün Kremlin’deki konuşmasında tüm dünyanın ‘değişim getirecek adam’ diye göklere çıkardığı siyah lidere zokayı yutturan şu ihtarlarda bulundu:
İhtarlar
– Kafkasya’da ağustosta Gürcistan’a yapılan askeri müdahale Rusya’nın geleceği açısından önemliydi. Savaş Amerikan yönetiminin haddini bilmez politikalarının sonucuydu. Bunun sadece Rusya değil küresel dünya düzeni ve dünyadaki durum açısından sonuçlarını es geçemeyiz. Rusya Kafkasya’dan vazgeçmeyecek.
– ABD’nin Polonya ve Çekya’ya kurmayı planladığı füze kalkanına karşı Rusya da Polonya ile Litvanya arasında kalan Rus toprağı Kaliningrad’a İskender füzeleri yerleştirecek. Bu Amerikan kalkanından gelen ulusal güvenliğe yönelik tehdidi bertaraf edecek.
– Umarım yeni Amerikan yönetimi Rusya ile tam işbirliği yolunu seçer.
Yüzleşme 15 Kasım’da
Bush yönetiminin İran tehdidini bahane ettiği kalkanla yol açtığı gerilimin yeni yönetimle düşmesi beklentisi boşa çıkarken Obama ile Medvedev kartlarını 15 Kasım’da Kremlin’de yapılacak G20 zirvesinde paylaşacak. Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’a göre Başkan George W. Bush’un 20 ülke liderini ağırlayacağı zirve sırasında Medvedev ile Obama’nın buluşması planlanıyor.
Yanıt NATO’dan
Medvedev’in restlerine yanıt vermek ise NATO’ya düştü. NATO Sözcüsü Robert Pszczel “Kaliningrad’a İskender füzelerini yerleştirmek NATO ile Rusya’nın ilişkilerinin ilerletmesine yardımcı olmayacak” dedi. Uzmanlarsa Rus tehdidinin geri tepeceğini öngörüyor. Paris merkezli Güvenlik ve Araştırma Vakfı’nın uzmanı Francois Heisbourg, “Gözdağı manevrası geri tepebilir. Eğer ABD’nin füze kalkanı planından vazgeçeceğini sanıyorlarsa, yanlış ağaca havlıyorlar. Çünkü Obama kendisini kolaylıkla gözdağı verilebilecek bir kişi olarak resmedilmesi konusunda çok hassas. Görevinin başında etrafından dolaşılabilecek kişi imajı vermek istemez” yorumunu yaptı. Carnegie Moskova Merkezi’nden Maria Lipman “İki ülkeyi bölen derin sorunlar var ve başkanın değişmesi bunları ortadan kaldırmayacak” derken Washington’daki Stratejik ve Uluslararası Etüdler Merkezi’nden Andrew Cuchins Moskova’nın güvenlik endişelerini gidermekten başka çare olmadığını belirtip ekledi: “Rusya ile başarısız bir diplomasi işe yaramaz.”
Eyvah Putin dönüyor!
Obama yönetimini daha şimdiden zorlayacağı anlaşılan Rusya’dan ikinci şaşırtıcı haber de dün geldi. Medvedev’in önceki günkü konuşmasında devlet başkanlığı süresini altı yıla çıkarma hedefinden bahsederken Vedemosti gazetesi bunun Putin’in 2009’da Kremlin’e dönmesi için bir manevra olduğu yorumunu yaptı. Haberini Kremlin kaynaklarına dayandıran gazeteye göre, Medvedev’in önerisi yeni bir seçim yapılmasının yolunu açarak Putin’in geri dönüşünü sağlayacak kapsamlı bir planın parçası. Bir kaynak, “Medvedev anayasa değişikliği nedeniyle erkenden istifa edebilir ve 2009’da başkanlık seçimi yenilenebilir” dedi. Anayasa değişikliği yapılırsa Putin’in 2021’e kadar başkan olmasının yolu açılmış olacak. Bir başka kaynak da Putin’in 20 Kasım’da Birleşik Rusya Partisi’nin kongresinde yapacağı konuşmayı kast ederek “Putin’in seçim kampanyası şimdiden başlayacak” yorumu yaptı. Putin’in sözcüsü Dimitri Peskov, “Bu tamamen gazetenin kendi düşüncesi. Haberin kesinlikle hiçbir temeli yok” dese de başbakanın yeniden başkanlık için yarışabileceği iddialarını yalanlamadı. Radikal