Geçen Cumartesi günü Nalçik’te, ‘Adil İş’ partisinin şube başkanı Anzor Şahmurzov tarafından organize edilen ‘Kabardey-Balkar gençleri arasında milletlerarası barış’ forumu gerçekleştirildi.
Foruma üniversite öğrencileri, sporcular, çalışan gençler, işadamları, sivil örgüt temsilcileri katıldı. Forumu açarken Anzor Şahmurzov toplantının ana amacını belirledi: Milli hareket temsilcileri (İbrahim) Yağan, (Zamir) Şuhov ve (Ruslan) Keşev’in organizatörlüğünde cumhuriyetin etnik kökene bağlı olarak ayrılması düşüncesinin gündeme getirileceği mitinge protestoyu ifade etmek.
Şahmurzov sivil örgütlerinin çoğunluğunun bakış açısını dile getirdi: “Bu alanda gerginliği tırmandırmayla ilgilenenleri zamanında durdurmazsak kızışan milletler arası problemler çatışma tehdidi oluşturacak. Son yıllarda ülke, ekonomik gelişim alanında fark edilir ileri adımlar attı, yatırım havası iyi yönde değişti, iş çevreleri Kabardey-Balkar’a uzun süreli projelerini gerçekleştirebilecekleri kabul edilebilir bir alan olarak bakıyor, spor ve eğitim hissedilir destek aldı. Tüm bunlar ülke yönetiminin azimli çalışmalarının sonucu. Ancak ülkedeki durumu her şekilde istikrarsızlaştırarak bu sürece karşı hareket etmeye çalışan insanlar var, hâlbuki bölgedeki siyasi istikrarsızlıktan öncelikli olarak normal insanların zarar göreceğini de biliyorlar.”
Şahmurzov ülkede milletlerarası gerginliğin tırmanma sebeplerinden biri olarak köyler arası bölgelerin paylaştırılması konusunda yerel yasaların çıkarılması sürecini zikretti: “İnsanların toprak meseleleri ile ilgilenmesi normal ve onlar hoşnutsuzluklarını dile getirme hakkına sahipler. Bu konuda kesinlikle açıktır ki, bu problem yürürlükteki yasama çerçevesinde tüm Kabardey-Balkar halklarının çıkarları göz önünde bulundurularak adil olarak çözülecek. Yönetim bugün aktif olarak bu konuda sivil toplumla işbirliği yapıyor ve Kabardey-Balkar Parlamentosu belediye sınırlarının değişikliğiyle ilgili kanun tasarısının incelenmesini durdurma kararı aldı. Milletler arası ilişkiler alanındaki gerginliğini ortaya çıkmasındaki baş sebebin oldukça sıradan-iktidar mücadelesi olduğunu düşünüyorum. Gelecek sene şu anki devlet başkanının görev süresinin biteceği, seçimlerin yapılacağı kimse için sır değil. Ve bugün tüm siyasi etkilerini yitirmiş ancak her türlü yöntemle, hatta şu anki yönetimi itibardan düşürmek için suni milletler arası gerginliklere sponsor olmaya hazır insanlar var. Bu durumda bizim vatandaşlık görevimiz, halkların karşı karşıya gelmesine götüren kirli teknolojileri kullanmaya son vermek, ülkedeki durum istikrarını bozmaya yönelik her türlü girişimi engellemek ve bugün uzmanlarca oldukça yetkin şekilde hazırlanan provokasyonlara kanmamaktır. Bu konuda asıl siparişçiler, yalancı vatanseverlerin çeşitli yardımlarıyla halkın duygularıyla ustaca oynayarak sahne arkasında kalıyorlar. Üstelik aşırılıkçı ve milli çağrıların nerelere götüreceğiyle ilgili örnekler de gerektiğinden fazla.”
Forumdaki konuşmaların tümünün ortak noktası, her türlü milliyetçiliğin ortaya çıkışının engellenmesi gerektiği, öncelikli olarak da toplumun kendisinin, anlaşmazlığın tırmanmasını isteyen farklı kişilerin faaliyetlerine karşı tepkilerini ifade etmesi gerektiği oldu. Genç işadamı Astemir Kuşhov “Her halk kendi çıkarlarını, bir başkasınınkileri kısıtlamadan koruyabilir ve korumalı, bunun için oldukça yasal ve medeni yollar var. Bazı insanların yüksek sesli popülist deklarasyonları, problemlerin olduğuna, onların çözülmesi gerektiğine inanan, ancak herhangi bir ayrılmayı düşünmeyen çok milletli Kabardey-Balkar halkının tümünün düşüncesini yansıtmıyor” dedi.
Muhaliflerin konuşmaları agresifti ve cumhuriyetin ayrılması çağrıları dile getirildi. Balkar halkına yönelik suçlamalar oldu, ancak bu konuşmalar destek bulmadı. Aksine ciddi tepkilere neden oldu. Toplananlar Adıge halkının sahte liderlerinin ifadelerine şaşırdı. Konuşmacı Keşev’den sahneyi terk etmesi istendi. Ülkenin ayrılma taraftarları, televizyon kameralarına sert açıklamalar yapmak istedi, ancak başarılı olamadılar, onlar dinlenmek istenmedi. Salondan Yağan ve Şuhov’a yönelik suçlamalar duyuldu: “Adıge toprağını savunuyor kisvesi altında kendi bencil amaçlarınızı takip ettiğiniz çok iyi biliniyor. Zamanında ülkeyi yok eden muhalefete çoktan satıldınız”, “ Sizin Balkar milliyetçilerle bağlantılı olduğunuzu biliyoruz, sizin sponsorlarınız aynı”, “ Halkları kapıştırdığınız yeter, Kabardeyler ve Balkarlar arasındaki anlaşmazlık kimseye lazım değil, bırakın her halkı kendi milliyetçileri sakinleştirsin, onlar her yerde!” Forumun ortak ruh hali böyleydi ve bildiriye de yansıdı. Çeşitli internet forumlarında toplantıyla ilgili yoğun tartışmalar yapılıyor, çeşitli fikirler söyleniyor. Ama tek bir şey açık: Forum Adıge gençliğinin çeşitli milliyetçilik olaylarına, aynı zamanda mitingcilere yaklaşımını göstermek konusundaki ilk girişimi oldu. Toplumun geri kalanı da milliyetçiliğe karşı aynı tutumu gösterecek mi, zaman gösterecek. Her neyse, post-Sovyet alanındaki cumhuriyetlerde iktidar için mücadele tecrübesi gösteriyor ki, her yöntem iyi değil ve çıkmak için on yıllar gerekecek bir çıkmaza girme olasılığı da oldukça büyük. ÖZ/FT
Timur Birsov’un 2 Aralıkta Kabardino-Balkarskaya Pravda gazetesinde yayımlanan yazısını Ajans Kafkas Türkçeye çevirdi.
Timur Birsov
