Nalçik/Ajans Kafkas – Kabardey-Balkar’da Balkar halkının yerel idare kanunuyla kaybettikleri meraları geri alma mücadelesi sürerken bu kez Kabardeyler, Balkarlar lehine Rusya Yüksek Mahkemesi’nden çıkan kararın uygulanmasıyla kendilerine ait tarihi topraklardan olacakları kaygısı yaşıyor.
Ajans Kafkas’a ulaşan bilgilere göre Kabardeyler, 2005’te çıkartılan yerel idare sınırlarının belirlenmesiyle ilgili 131 nolu federal kanunun uygulanmasıyla ilgili Balkarların itirazı üzerine Rusya Anayasa Mahkemesi’nin 3 Nisan 2007’de verdiği 171 nolu karar çerçevesinde yeni bir düzenleme yapılmamasını istedi.
Şubatta kongre var
Bu konuda Kabardey-Balkar Devlet Başkanı Arsen Kanokov, Parlamento Başkanı İ. B. Beçelov ve Birleşik Rusya Partisi parlamento grup başkanı B. H. Jerhov’a birer mektup yazan Kabardeyler, Balkarların istediği şekilde düzenlemeler yapılırsa Heymaşa ve Aursenth dahil Kabardeylere ait meraların ellerinden gideceğini savundu. Kabardeyler seslerini yüksek perdeden duyurmak için de şubatın ortalarında Kabardey Halk Kongresi toplama kararı aldıklarını duyurdu.
Kabardey-Balkar Adıge Khase Başkanı M. Hafıtse, Kabardey Kongresi Başkanı M. Haçetlov, Kabardey-Balkar Abhaz Gönüllüler Birliği Başkanı A. Bekşokov, Dünya Adıge Kardeşliği Başkanı Z. Şuhov, Ce Mak Başkanı G. Murzakanov, Çerkes Kongresi Kabardey-Balkar Başkanı R. Keşev, Çiftçi ve Kiracı Birliği Başkanı K. Kardanguşev ve Perıt Başkanı M. Utij’ın imzasıyla Kanokov ve Kabardey-Balkarlı vekillere gönderilen mektupta meralar meselesini Kremlin, Rusya hükümeti, Başsavcılık ve diğer federal organların gündemine taşıyan Balkar asıllı Duma üyesi M. Ç. Zalihanov’un başını çektiği gruba ağır eleştiriler yöneltildi.
Kabardey ağırlıklı yönetimi Balkar halkının haklarını gasp etmekle suçlayan Zalihanov ve destekçilerine ‘ayrılıkçı’ damgası vuran Kabardey örgütler özetle şu hususlara dikkat çekti:
– 131 Nolu federal kanunda yer alan ‘Rusya Federasyonu’nda yerel idarelerin oluşturulması genel prensipleri’ ve 171 nolu 03.04.20007 tarihli Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi hükmünün ölçüleri ciddi şekilde ihlal edildi.
– Heymaşa ve Aursenth de dahil meralar ezeli olarak Kabardey halkının topraklarıdır. Aynı zamanda tüm dağlık meralar hem Rusya devrimine kadar, hem de Sovyet yıllarında tüm Kabardey-Balkar yerleşim yerlerinin ortak kullanımında idi.
– Bugün başlarında Duma üyesi M. Ç. Zalihanov’un bulunduğu Balkar ayrılıkçılar, defalarca Balkarya’nın Karaçay ile birleşeceğini veya Stavropol Kray’a gireceğini açıklıyor. Bundan dolayı onlar her şeyi, Balkarya’nın Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti ve Stavropol Kray sınırlarına girmesi için yapıyorlar. Mera arazilerinin az sayılı Balkar köylerine verilmesi onlara böyle bir imkan verecek.
– 17.12.08’de Kabardey-Balkar Parlamentosu’nda vekiller N. Boziyev, L. Fedçenko, H. Berdov, B. Jeruhov, R. Abazov, V. Sohov, Z. Apşev’in katıldığı bir görüşme yaptık. Meydana gelen durumun öğrenilmesi ve çıkış yollarının bulunması için sivil toplum temsilcileri, milletvekilleri, yönetim kurumları ile diyalog sağlanması için meralarla ilgili yasa tasarısını incelenmesinin bir süreliğine ertelenmesi konusunda anlaşmaya vardık. Ancak sosyo-politik olayların gelişim dinamiği, bizlerin size yeniden başvurmamızı gerektirdi. Milletvekili M. Ç. Zalihanov altında 45 Duma üyesinin imzası bulunan toprak meseleleri, 131 Nolu federal kanunun uygulanması, Rusya Yüksek Mahkemesi’nin hükmü ve milli meselelerle ilgili provoke edici bir mektubu Rusya Başsavcılığı, Rusya Yüksek Mahkemesi’ne gönderdi. Yüksek Mahkeme’nin 171 Nolu hükmü ve 131 nolu federal kanun kesinlikle yerine getirilmeli. Ancak bundan ayrılıkçıların bölgesel eleştirilerinin tatmin edilmesi gerektiği sonucu çıkmıyor.
Üstelik Kabardey-Balkar Parlamentosu’na getirilen ve ikinci, üçüncü oylamalarda acil olarak kabul edilen tasarılar Rusya Yüksek Mahkemesi hükmünün 3. maddesine aykırı. ‘Kabardey-Balkar’da belediye sınırları ve statüsü’ kanunun (No 13, 27.02.2005) çıkarılması ve hazırlanmasında, bu kanunun değiştirilmesi konusunda sonradan çıkarılan yasa tasarılarında, 131 nolu federal kanun (Rusya Federasyonu’nda yerel idarelerin oluşturulması genel prensipleri) ile 171 Nolu Rusya Yüksek Mahkemesi hükmünün ölçüleri ciddi şekilde ihlal edildi.
– M. Ç. Zalihanov ve Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti, Rusya Yüksek Mahkemesi’nin hükmünün kabul edilişinde ortaya çıkan yasal karışıklığı kullanmak istiyor.
– Aşırılıkçılar şimdi Balkarya’ya (hukuki olarak var olmayan) büyük mera alanlarını dahil etmek istiyor. Bunu da daha sonra bu arazileri kendilerine ait ilan edebilmek için Balkar belediyelerine verilmesini sağlayarak elde etmek istiyor. Balkarya diye adlandırılan bölge böylece ülke halkının sadece yüzde 5-6’sının yaşayacağı ancak Kabardey-Balkar’ın yüzde 50-60’ını kapsayacak. Bilindiği üzere Balkarlar, şu anda Kabardeylerin etnik bölgeleri olan Nalçik’te, Kabardey ve Rus yerleşim yerlerinde yaşıyorlar. Ama bu ne Zalihanov’u ne de aşırılıkçıları mahcup etmiyor. O kadar cesurlar ki, açıkça Balkarya’yı sadece Balkarlar için, Kabardey-Balkar’ı ülkenin diğer geri kalan yurttaşları ve Balkarların yüzde 60’ı için talep ediyor. Buna izin verilebilir mi? Kabardey halkı hiçbir zaman etnik topraklarının yeniden ilhak edilmesini kabul etmez.
– Ortaya çıkan duruma bağlı olarak Duma Başkanı B. V. Grızlov ve Rusya Başsavcısı Y.Y. Çayka’ya yalan mesajları nedeniyle Zalihanov’un sorgulanması ve ortaya çıkan çıkmazdan çıkış konusunda somut teklifler içeren bir mesaj gönderdik.
– Durumu göz önünde bulundurarak Ssizden rica ediyoruz: 1. Duma’ya gönderdiğimiz mesajlarımız inceleninceye kadar belediye sınırlarıyla ilgili prosedür durdurulmalı.
2. 131 Nolu federal kanununun uygulanması konusunda uzlaştırmacı bir komisyon kurulmalı. 3. Baksan bölgesi içindeki Heymaşa merasının Elbrus bölgesine verilmesiyle ilgili hukuki bir değerlendirme yapılmalı.
Kabardeyler parlamenterlere gönderdikleri mektupta Kanokov’a gönderilenden farklı olarak vekillerden ülke nüfusunun yüzde yüzdesi 11.6’sını teşkil eden Balkarlar lehine düzenlemeler içeren Elbrus, Çerek ve Zolski bölgelerindeki meralarla ilgili kanun tasarılarının onaylanmaması talep edildi. ÖZ/FT
İlgili haberler:
Kabardey-Balkar geriliminde yeni sayfa
Balkarlara destek çıkan Duma üyeleri: Savaş çıkar
Balkar İhtiyarlar Heyeti pes etmiyor
