Moskova/Ajans Kafkas – Rusya devlet başkanlığı çocuk hakları yetkilisi Pavel Astahov, teftiş ettiği Kuzey Kafkasya’da savaş ve şiddetin etkisinde kalan çocukların durumunun endişe verici olduğunu rapor etti. Astahov çocuklara yönelik psikolojik hizmetlerin verildiği merkezlerin kurulmasını önerdi.
Kuzey Kafkasya’daki incelemelerinin ardından bir rapor yayımlayan Astahov özellikle Çeçenya’da pek çok çocuğun askeri harekat ortamında yetiştiğini ve travma atlattığına dikkat çekti. Astahov çocukların büyük çoğunluğunun duygusal travma yaşadığını, bu insanlara sadece nitelikli uzmanların psikolojik destek sağlayabileceğini vurguladı. Bu tür hizmetlerin Çeçenya’da hemen hemen bulunmadığını ve Beslan trajedisini yaşayan Kuzey Osetya’da da durumun farklı olmadığı belirten Astahov “Beslan’da 1 nolu okulda eski rehinelerin birçoğu eğitim görüyor. Son zil töreninde ordaydık. 65 mezundan 42’si eski rehinelerdendi. Çeçenya’da askeri harekatların olduğu bölgede çok sayıda yaralanmış çocuk var. Onların sürekli psikolojik desteğe ihtiyacı var. Ancak psikoloji uzmanları çok az. Anlıyorum, bu kadar kişiyi bir yerde bulmak mümkün değil, ancak bir program hazırlamak ve bu bölgelere psikologlar göndermek lazım” dedi. Bu konuda bir teklifin Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’e sunulduğunu kaydeden Astahov kamplarla ilgili de sorunlar bulunduğunu aktardı: “Çocuk kamplarının durumu beni şaşırttı. Örneğin Dağıstan’da Hazar denizinin mükemmel sahili var, orada çok sayıda eski Sovyet Çocuk kampları var. Ama normal çalışan sadece birkaç kişi. Bence, eskileri yenilemek ve yenilerini açmak mümkün. Sadece Kuzey Kafkasya Federal Bölge çocuklarını değil, başka bölge çocuklarını da oraya göndermek mümkün. Deniz mükemmel, su güzel, güneş, kum, mükemmel hava. Sadece kolları sıvamak lazım. Ancak şu anda orada her şey yıkıldı ve yollar kötü.”
Astahov bölge ziyaretiyle ilgili olumlu tespitlerini de şöyle anlattı: “Annelik Şerefi adıyla onursal unvanın yeniden canlanışı olumlu. Karaçay-Çerkes’de nişan ve onursal madalyaların sunulma törenine katıldım. Kahraman annelere ödüller veriliyor. Dağıstan, Karaçay-Çerkes ve Kabardey-Balkar’da ilgili kanunlar kabul edildi. Dağıstan’da her onuncu ve sonraki çocuklar için yüzer bin ruble ödeniyor, Karaçay-Çerkes’te ise onar bin ruble. Aslında ‘her onuncu ve sonraki çocuk’ ifadesini okumak bile hoş.”
Çeçenya ziyareti üzerinde ayrıca duran Astahov “Caharkale bugün Dubai’yi hatırlatıyor. Yeni evler, güzel caddeler, fıskiyeler, kültür kurumları. Şehri tanıyamazsınız. Her şey yeniden ve çok hızlı inşa ediliyor, bu anlamda cumhuriyeti mucize olarak adlandırmak mümkün. Ancak sosyal gelişim teknik ve altyapıya yetişemiyor. Çocuklarla çalışan profesyonel sayısı tüm Rusya geneline göre en düşük. Bir profesyonel uzmana çocuk eğitim kurumunda 26-30 çocuk düşüyor, Rusya’da ise bir uzmana 5-6 çocuk düşüyor” dedi.
Astahov, yetim çocuklar için açılan yurtların yetim olmayanlarla doldurulduğunu belirterek “180 öğrenciden sadece 15’i yetim. Diğer çocuklar fakir aile çocukları. Bu durumla kurumun statüsü anlamında kanuna ihlal edilmiş oluyor. Çocukların büyük çoğunluğunu bu yurttan başka kurumlara, sosyal-rehabilitasyon kurumlarına taşımak gerekiyor” diye konuştu. Astahov şiddet olaylarıyla ilgili de “Nalçik’te çok yakınımızda bomba patladı, kimsenin ölmemesi sevindirdi. Aynı günün akşamı savcı yardımcısı öldürüldü, ertesi gün bizi Federal Ceza İnfaz İdaresi başkanı yolcu ediyor, onun üç çalışanı öldürülüyor. Mahaçkale girişinde yıkılmış bir polis noktası var. Orayı iki defa havaya uçurdular, şimdi ise artık tamir etmeme kararı alındı. İşte orada hayat bu şekilde” dedi. KU/ÖZ/FT