Moskova/Ajans Kafkas – Avusturya’nın başkenti Viyana’da 13 Ocak’ta öldürülen Umar İsrailov’un Çeçenya’daki insanlık dışı suçların tanığı olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) gittiği için öldürüldüğüne dair hem babası hem önde gelen üç insan hakları örgütünden açıklamalar geldi.
İsrailov’un babası oğlunun takip edildiğini ve Rus yanlısı Çeçen başkanı Ramzan Kadirov’un kurbanı olduğunu söyledi. Viyanalı avukat Nadya Lorents tarafından aracılığıyla yayımlanan açıklamada İsrailov’un babası "Ramzan Kadirov ona elektroşok uyguladı ve dövdü" dedi.
Açıklamaya göre Umar İsrailov, Nisan 2003’de gözaltına alındı. Üç ay boyunca işkence gördü. Daha sonra istemediği halde Kadirov’un güvenlik gücüne katıldı. Kadirov’un korumalarından biri olarak görev yaptığı birkaç ay içinde işlenen suçlara tanık oldu.
Viyana’ya sığındıktan sonra Rusya, 2007’de İsrailov’u terörizm ve güvenlik organları çalışanlarına suikast girişimi ile suçlamış ve iadesini istemişti. Avusturya ise delil olmadığı gerekçesi ile bu talebi reddetmişti. İsrailov, Aralık 2008’de evinin yanında bir Çeçen gördü ve hayatından endişe etmeye başladı. İsrailov Kadirov’un yanındaki gördüğü işkenceleri AİHM’ne yaptığı başvuruda detaylıca anlatmıştı.
Örgütler: Bu siyasi cinayet
Human Rights Watch, Amnesty International ve Memorial İnsan Hakları Merkezi’den yapılan açıklamada da İsrailov’un takip edildiği belirtilip AİHM’nde Rusya aleyhinde açtığı dava nedeniyle öldürülmüş olabileceğine dikkat çekildi. Açıklamada "AİHM’e başvurmuş olduklarından ötürü işkenceye maruz kalmış veya öldürülmüş olan Çeçenlerle ilgili güvenilir delillerimiz var" denildi.
Memorial Başkanı Oleg Orlov "Rusya yönetiminden üst düzey yetkililere yönelik eleştirilerine bağlı olarak siyasi bir cinayetin daha işlenme olasılığından dolayı endişeliyiz. Çeçenya’daki insan hakları ihlalleri hakkında açıkça konuşan kişiler hakkında yaşanan şeylerin ne kadar acımasız olduğunu dikkate alırsak İsrailov kahramanca davrandı ve onun katili ve ardında duranların bir an önce cezalandırılması gerekiyor" dedi.
Human Rights Watch’ın Avrupa ve Orta Asya Müdürü Reyçel Denber de "Bu davayı biliyoruz ve İsrailov’un işkenceler hakkındaki açıklamasının kesinlikle güvenli olduğuna inanıyoruz. İşkenceler Çeçenya’nın uzun yıllardır problemi ve Rusya yönetimi Umar İsrailov gibi kurbanların güvenilir şahitliklerine dayanarak bu tür sorunlara son veremiyor" diye konuştu. İnsan hakları savunucuları Çeçenya’da hem Kadirovcular hem da Rus askerlerinin karıştığı çok sayıda işkence vakasının bilindiğini de kaydetti. KU/ÖZ/FT
