Gudermes’teki bir Rus ruleti

Caharkale – Kremlin’de 7 Mayıs’taki görev değişimi öncesinde Çeçenya’daki iki Rus yanlısı güç arasında patlak veren kriz sürerken, bunun arkasında Çeçenya’nın müstakbel yönetimi için iktidar kavgası olduğu spekülasyonları yapılıyor.

Malum 14 Nisan’da Gudermes’te Sulim Yamadayev komutasındaki Vostok taburuna bağlı askerlerin Kadirov’un konvoyuna yol vermemesi üzerine çatışma yaşanmıştı. Kadirov’a bağlı polis birlikleri Rusya Savunma Bakanlığı bünyesindeki Vostok’un karargahını kuşatıp olup bitenlerden sorumlu tutulan Sulim Yamadayev’in kardeşi Badruddin Yamadayev’in teslim edilmesini istiyor.

Dün Kadirov Vostok taburundaki 200 askerin birliği terk etme kararı aldıklarını öne sürdü.

Kadirov’a göre, askerler Yamadayev komutanlığında hizmet etmek istemiyor. Kadirov dün hükümet binasında Çeçen yetkililerle yaptığı görüşmede "Askerlere birliği terk konusunda aceleci davranmamaları tavsiyesinde bulundum. Çünkü bur birliğin uluslararası terörizmle mücadelede hizmetleri var ve komutanı yüzünden birliği terk etmenin anlamı yok" dedi. Vostok işgale karşı direnen Çeçen cephesini Çeçenlerin eliyle çökertmek için Rusya Savunma Bakanlığı’na bağlı askeri istihbarat birimi GRU’nun uzantısı olarak 2003’te kurulmuştu. Sulim Yamadayev de önceden direniş cephesinde komutan yardımcısıydı. Genelde vaktinin çoğunu Moskova’da geçirdiğine inanılan ‘Rusya Kahramanı’ unvanına sahip Sulim Yamadayev’den ses-seda çıkmazken kardeşi Badruddin’in yakalanması için de Kremlin güdümlü Çeçen polis teşkilatı her tarafta alarm durumunda bekletiliyor. Hal böyle olunca Kadirov ve Yamadayev’in geleceklerine dair spekülasyonlar alıp başını gitti. Bir iddiaya göre bu krizle prestij kaysına uğrayan Kadirov çoktan istifa etti. Karşıt iddiaya göre ise Yamadayev, Rusya’nın yeni devlet başkanı Dmitri Medvedev’in Kadirov’u görevden alması için uygun şartları oluşturmak için Gudermes’teki olayı tezgahladı. Medvedev seçildiğinden beri yeni Rusya yönetiminin Kadirov’dan kurtulacağına dair söylentiler tedavülde.

Gudermes olayının bu planın parçası olduğuna ve istifa ettiğine dair söylentilere de değinmek zorunda kalan Kadirov, “Yamadayev’le tartıştığım ve yönetim değişikliğinin planlandığı söyleniyor. Halkı sakinleştirmek istiyorum: Ülkede durum sakin, kimseyle tartışmadım, sadece kanunu ihlal eden bir suçlu var ve içişleri bakanlığı onun aranması ve bulunması için önlemler alıyor. Ayrıca görevimi bırakmayı ve başka bir işle meşgul olmak için Moskova’ya gitmeyi düşünmüyorum” dedi. Direnişçilere yakın bir sitenin dilendirdiği iddia ise özetle şöyle: ‘Kadirov’un kaderi Putin’in Medvedev’i halef ilan ettiği günden beri konuşuluyor. Daha başlangıcında gözlemciler Medvedev için Ramzan Kadirov’un uygun bir figür olmadı tespitini yapmıştı. Öngörüldüğü gibi Medvedev hızla Kadirov’dan kurtulmaya bakacak. Medvedev taraftarları da GRU’nun tanınmış generalleri tarafından kayırılan Sulim Yamadayev’i aday gösterecek. Kadirov ve Yamadayev anlaşmazlığı da Putin ile Medvedev arasında başlayan karşı duruşun tezahürü.’

Kadirov cephesinin ısrarla Sulim Yamadayev yerine kardeşini hedef alması da dikkat çekiyor. 15 Nisan’da hakkında ‘devlet başkanına güç kullanma’ suçlamasıyla soruşturma da başlatılan Badruddin Yamadayev Rusya kanunları çerçevesinde aslında hapiste olması gereken biri. Moskova’da bir hastanenin başhekim yardımcısı Aleksandr Melnikov’a suikast girişiminden 2001’de 12 yıl hapse çarptırılmıştı. Cezasını Rusya Federasyonu’na bağlı bölgelerden birindeki hapishanede çekmesi gerekirken Çeçenya’ya sevk edildi ve ardından serbest bırakıldı. Sonra da Rusya Vostok’un askeri oldu. Ağabey Moskova’da işlerini güderken o da fiilen Vostok’un komutanlığını yapıyor.

Yamadayev tanınmış Çeçen şarkıcı Milana Balayeva ve annesinin 2007’de öldürülmesinden de sorumlu tutuluyor. Yamadayev kardeşler ayrıca Moskova’da banka müdürü Abubakar Arsamakov’un iki kardeşini kaçırmakla da suçlanıyor.

Vostok taburu Haziran 2005’te Şelkov bölgesindeki Borozdinovskoye köyüne düzenlenen baskınla asıl adını duyurmuştu. Baskında kundaklanan bir evde bir ihtiyar ölürken 11 kişi kaçırılmış ve kendilerinden bir daha haber alınamamıştı. Bu kişilerin öldürüldüğü kabul ediliyor. (Ajans Kafkas)