Caharkale/Ajans Kafkas – Savaş döneminde evlerini kaybeden Çeçenyalı vatandaşlara yeniden tazminat ödenmeye başladı. Sene sonuna kadar 2 bin 500 kişiye paralarının ödenmesi kararlaştırıldı. Ancak tazminat alacaklar listesinde hala 22 bin 500’ü aşkın kişinin ismi bulunuyor.
Çeçenya’da tazminat ödemeleri beri altı yıldır ağır aksak devam ederken süreç yolsuzluklara batmış durumda. Yaşanan usulsüzlüklere bağlı olarak birçok kez tazminat ödemeleri askıya alındı. Tazminat ödemelerinden sorumlu bir bürokrat dolandırıcılıktan yargılanmış, Çeçenya hükümetinin şu anki tazminat ödemeleri komisyonu sekreterliğini yürüten Sultan İsakov rüşvetten dolayı gözaltına alınmıştı.
İsakov’un geçen gün Rus yanlısı Çeçen başkan Ramzan Kadirov’la yaptığı görüşmede 2009 sonuna kadar 2 bin 500 kişiye tazminat ödenmesinin kararlaştırıldığını belirterek “Geçen sene tazminat olarak 3.6 milyar ruble ödendi. 2009’da da aynı miktarı aldık. Ve bu para da kullanıldı. 22 bin 730 kişinin yer aldığı ortak bir protokol hazırlandı. Kalan para 2 bin 500 kişiye yetecek. Bu ödemeleri de Pazartesiden itibaren başlatıyoruz ve sene sonuna kadar bitirilecek” dedi. Gelecek sene 2.8 milyar ruble tazminat ödemesi planlanıyor.
Kadirov da görüşmede tazminat ödemeleriyle ilgili toplumda var olan kuşkulara değinerek “Kanunen hakkı olan herkes tazminat alacak. Bunun için herhangi bir aracıya gerek yok. Tüm konularla tazminat ödemeleri sekreterliği ilgileniyor ve sorunları çözmekle de bu sekreterlik görevli” mesajı verdi.
Yüzde 50 avantası
Resmi rakamlara göre 2003-2007 döneminde Çeçenya’da 16.4 milyar ruble tazminat ödemesi yapıldı. Usulsüzce dağıtılan 60 milyon ruble ise geri alındı. Tazminat almak için başvuranların sayısı ise 140 binden fazlaydı. Çeçenya vatandaşları kanuna göre kendilerine verilmesi gereken parayı alamadıklarından ve komisyoncu bürokratlardan şikayetçi. Staropromıslovsk bölgesinden Ali adı kişi “2004’den beri tazminat almak için sıradayım, ancak halen bu parayı alamadım. Bana ilk zaman birkaç defa parayı yüzde elli yüzde elli paylaşmak üzere vermeyi teklif ettiler, ancak kabul etmedim. Ama evinin penceresi bile zarar görmemiş olan dolandırıcılar bunu memnuniyetle kabul etti ve parayı yarı yarıya aldı. Bunun gibiler binlerce kişi” dedi. Tazminat olarak ödenen miktar da insanların tepkisine neden oluyor. Şu anda Çeçenya’da ev için 300 bin, mallar için 50 bin ruble tazminat ödeniyor. Ancak savaştan evleri zarar gören insanlar bu parayla ev değil sadece normal bir temel atılabileceğini söylüyor. Şu anki şartlarda Çeçenya’da üç odalı bir ev inşa edebilmek için en az 2 milyon ruble gerekiyor. Caharkale’nin merkezinde ise iki odalı bir evin fiyatı 1.5 milyon ruble. Başkent çevresinde 800 binden ucuza ev bulmak mümkün değil.
Vatandaşlar tazminat ödeme sürecinin haksız bir şekilde uzatıldığını düşünüyor. 2003’de tazminatlar ilk ödenmeye başlandığında, herkesin iki sene içinde tazminatını alacağı duyurulmuştu, ancak aradan altı yıl geçmiş olmasına rağmen halen herkes tazminatını alabilmiş değil. KU/ÖZ/FT
