Beslan/Ajans Kafkas – Muhalif liberalleri finanse edip Kremlin’i kızdırınca vergi kaçakçılığı davasından hapse tıkılan petrol devi YUKOS’un eski başkanı Mihail Hodorkovski’nin yaptırdığı yatılı lisede okuyan Beslan eylemi mağdurları maliye kıskacına alındı.
Beslan’ın Sesi Eş-Başkanı Ella Kesayeva, Vergi İdaresi’nin YUKOS’un finansmanıyla Koralovo’daki Podmoskovski Yatılı Lisesi’nde okuyan çocukların ailelerinden ücretsiz eğitimden dolaylı kazanç elde ettikleri gerekçesiyle vergi talebinde bulunduğunu açıkladı. Kesayeva’nın verdiği bilgilere göre Aralık 2008’den itibaren ailelere eğitim giderlerinin yüzde 13’üne denk düşen kısmın vergi olarak ödenmesi gerektiğine ilişkin tebligatlar gelmeye başladı. Bu da aile başına yıllık 50-70 bin ruble mali yük anlamına geliyor. Aileler eğitimin ücretsiz olduğunu ve tüm giderlerin YUKOS tarafından finanse edildiğini belirtip maliyenin ödeme emrine karşı hukuk savaşı vermeyi planlıyor.
‘Çocuğum ölmediği için para mı verelim’
Kesayeva konuyla ilgili olarak “Yerel vergi idaresinden bize talebin Moskova’dan geldiği ve kendilerinin konuyla bir ilgileri olmadığı söylendi. Vergi İdaresi’nden mektup aldığımızda şoke olduk. Biz zamanında ücretsiz eğitim konusunda anlaşma imzaladık. Bu belgede bunun hayır yardımı olduğu belirtilmişti. Çocuklarımız hayatta kaldığı için mi ödeme yapmak zorundayız" diye çıkıştı. Kesayeva mektuplarda, “Vergiler ödenmediği takdirde yasal işlemlerin yapılacağı” tehdidinin savrulduğunu belirterek "Lisede okuyan Beslanlı çocukların hepsi ve benim kızım Beslan trajedisi kurbanları. Onların cumhuriyet dışına eğitim için gönderilmeleri, manevi rehabilitasyon için gerekli bir önlemdi" dedi.
Kızının bu liseye sadece Beslan trajedisi kurbanı olduğu için alındığını belirten Kesayeva "Lisede bedava okutuluyor, kızımın eğitimi için hiç bir şey ödemedim ve ödemeyeceğim. Bu konuda her sene lise ve aileler arasında anlaşma imzalanıyor" dedi.
Kesayeva ayrıca 2005-2007 seneleri için yapılan talebin neden 2009’da ilan edildiğini de anlamadığını belirtti.
Yasallık tartışması
Kuzey Osetya devlet başkanlığı bünyesindeki ‘sivil toplum ve insan hakları konseyi’ üyesi İrina Yasina ise vergi idaresinin kanunlara uygun hareket ettiğini savunarak "Bu gerçekten kazanç çünkü çocuğunun eğitimi için ödemeyen kişi hediye almış sayılıyor ve bu hediye onun için kazanç ve bu kazançtan yüzde 13’ünü ödemesi gerekiyor" dedi.
Hayır İşleri Birliği Başkanı Petr İşenko ise, vergi müfettişliğinin Beslanlı çocukların ailelerinden vergi istemesinin yasadışı olduğunu belirtti. Talebe Sivil Meclis Hayırseverliğin Gelişmesi Komisyonu üyesi İgor Yurgens de itiraz etti.
Rusya’da hayırseverlik yapan ve yardımı alanlar 2002’ye kadar vergiden muaftı. Ancak büyük şirketlerin vergiden kaçmak için kurdukları hayır kurumlarını kullandıkları tespit edilince bu konuda yasal düzenlemelere gidildi.
Mağdurlar okuyor
150 öğrencinin bulunduğu Podmoskovski Yatılı Lisesi’nde sosyal açıdan ihtiyaç sahibi olan çocuklar okuyor. İlk başta Tacikistan’daki çatışmalarda ölen sınır muhafızlarının çocukları ve YUKOS’un çalıştığı bölgelerdeki yetim çocuklar okuyordu. Daha sonra liseye Moskova’daki Dubrovka tiyatrosu baskınında aileleri ölenler ile Beslan’daki eylemin mağdurları getirildi.
Beslan’ın Sesi örgütü de terör eylemlerinde zarar görenlerin sosyal haklarının korunmasına yönelik bir yasa çıkarılması için çalışıyor. 19 maddeden oluşan tasarıda sosyal koruma, ücretsiz sağlık, eğitim ve ulaşım, kamu giderleri indirimi, her sene manevi tazminat ödenmesi, tatil imkanı tanınması gibi maddeler yer alıyor.
Eylül 2004’de Çeçenlerin başı çektiği Beslan okulundaki rehine eylemi ve ardından Rus güçlerin düzenlediği baskında 1128 rehineden 331’i ölmüş, 728 ‘i yaralanmıştı. Çatışmada 12 istihbaratçı-güvenlikçi ile 31 eylemci de ölmüştü. KU/ÖZ/FT