Mahaçkale/Ajans Kafkas – Dağıstan’da Avar halkı temsilcileri yeni bir sivil toplum kuruluşu çatısı altında buluştu. Yeni oluşumun başkanı Hasavyurt Belediye Başkanı Saidpaşa Umahanov oldu.
Hasavyurt Belediye Başkanı Saidpaşa Umahanov, yeni örgütün ana amacının tüm Dağıstan halklarının menfaatlerini korumak olacağını açıkladı. Umahanov “Avarlar Dağıstan’daki en kalabalık halk. Ancak Avar halkı bugün kendisini çok iyi hissetmiyor, eğer en büyük etnik grup kendisini iyi hissetmiyorsa, demektir ki diğer halkların durumu daha iyi değil. Avarların ve diğer tüm etnik grupların çözülmeyi bekleyen sorunları var. Bugün için öncelikli görev olarak, hem Avarların, hem Dağıstanlıların hem tüm Rusyalıların problemlerini görüşmek için genel Avar kongresi düzenlemeyi görüyorum” şeklinde konuştu.
13 Nisan’da Hasavyurt’ta yapılan toplantıya çok sayıda belediye yöneticisi, bürokrat, aydın, Moskova ve Rusya’nın diğer bölgelerinden misafirler katıldı.
Toplantının moderatörlüğünü yapan gazeteci, toplum adamı Süleyman Uladiyev Dağıstan’ın en kalabalık halkı olan Avarların son zamanlarda birçok sorunla yüz yüze geldiğini söyledi. Uladiyev “İnsanlar dillerini, milli kimliklerini ve kültürlerini kaybediyor. Şehirlerde üç kişiden biri Avarcayı bilmiyor veya kötü konuşuyor. Dağıstan halklarının çıkarlarını korunmayı amaçlayan bir devlet politikası yok. Her şey kendi akışına bırakıldı. Şimdi biz, ne yapmamız gerektiğine karar vermek zorundayız” dedi.
Dağıstan Sivil Meclis’inden Umar Gaciyev toplantıda milli-kültürel özerklik kurulmasını önerdi. Gaciyev “Avarlar bugün tarihlerini bilmiyor, çocuklarımız anadillerini zor konuşuyor. Dağıstan sınırları ve Rusya sınırları dışında yaşayan Avarların problemleri ile ilgilenecek sistemli örgütler yok. Moskova’da kayıtlı olacak Dağıstan ulusal-kültürel özerklik veya UNESCO’da kayıtlı olacak halklar arası ulusal-kültürel özerklik, kısmen de olsa bu problemlerin çözümü için yardımcı olacaktır” dedi. Gaciyev’in önerisi toplantıya katılanların çoğu tarafından desteklendi, ardından yeni örgütün başkanı olarak Hasavyurt Belediye Başkanı Saidpaşa Umahanov seçildi.
İnsan hakları savunucusu ve bağımsız sendika başkanı İsalmagomed Nabiyev, Avar halkının çıkarlarının kimse tarafından korunmadığını ifade etti. Nabiyev “Zamanında onlarca örgüt ortaya çıktı ve kendilerini Avar halkı savunucuları olarak konumlandırdılar. Daha sonra onların liderleri kendi hayatlarını güzelce inşa ettiler ve Avarları unuttular” dedi. Nabiyev, Avar halkının durumunun her geçen gün kötüleştiğini kaydetti.
Dağıstan’da yaşayan halkların en büyüğü olan Avarların Rusya genelindeki nüfusu, son sayıma göre 814,5 bin. Avarlar Çeçenya, Kalmıkya ve Rusya’nın diğer cumhuriyetlerinde de yaşıyor. Azerbaycan’da Avarlar genellikle Belokansk ve Zakatalsk bölgelerinde yaşıyorlar ve 1999 sayımına göre sayıları 50 bin. Ancak bu rakamın gerçekte 300 bine yakın olduğu tahmin ediliyor. Gürcistan’da yaşayan Avarların sayısı ise 10 bine yakın. Avarlar ayrıca, Türkiye ve Ortadoğu ülkelerinde de yaşıyor. KU/ÖZ/YA
