Geçen hafta sonunda Abhazya Parlamentosu Sohum’daki büyük fabrikalardan birinin mülkiyetinin satılmasıyla ilgili kanunu kabul etmeyi reddetti. 35 milletvekilinden sadece 13’ü, devlet mülkiyetinin özelleştirilmesine büyük katkı anlamına gelen kanun tasarısını destekledi.
Abhazya yasamasına göre, devlet mülkiyetinin büyük kurumlarının özelleştirilme kararı özel bir kanunla kabul ediliyor. Söz konusu olan gaz aletleri fabrikası için yatırımcının teklif ettiği 21 milyon rubleydi. Yatırımcı Rus ‘Spetsgidroenergomnontaj’ şirketi. Şirket Abhazya’da kendi üretimini kurmayı planladı. ‘Spetsgidroenergomontaj’ montaj ve hidroelektrik donanımlarını ayarlama ve enerji sistemi hizmeti ile ilgileniyor.
Şirketin Abhazya enerji tekelleri ile (Çernomorenergo) sıkı ilişkileri var. Rusya şirketinin Abhazya’da gaz aletleri fabrikasının yerinde dikmeyi düşündüğü kurum, Abhazya enerji şirketinin taleplerine hizmet edecekti. 400 kişiye iş sağlayacak fabrikanın inşası Abhazya’nın başkentinin ekonomisi için büyük anlam ifade ediyor. Bundan dolayı Parlamento Başkanı Nugzar Aşuba için de milletvekillerinin çoğunluğunun projeye neden ‘hayır’ dediği belirsiz kaldı. Büyük ihtimalle, parlamento devlet malının özelleştirilmesi konusunda önemli işler yapmaktan korkuyor. Fabrikanın satılması fikrine karşı çıkanlar muhalif düşünceli milletvekilleri oldu ve üstelik tavırlarını da kanıtlayamadılar.
Ancak kanun tasarısının eksiklikleri vardı. Mülkiyetin değerlendirilmesinde, piyasa gerçekleri göz önünde bulundurulmadan sermaye değerlendirmesini öngören, önceden olduğu gibi halen Abhazya’da yürürlükte olan eski değerlendirme sistemi kullanıldı. Bundan dolayı büyük bir yapısı olan fabrika ve alanı sadece 21 milyon rubleye satılacaktı. Bununla birlikte parlamento kararı ile 400 kişi için iş imkanı ve Sohum’da sanayinin gelişme fırsatı kaçırıldı.
Milletvekillerinin kararını şu açıdan da anlamak zor; Bu Abhazya’nın büyük kurumlarının özelleştirilmesi konusunda çok az şeffaf projelerden biriydi. Fikir ciddi şekilde parlamento komisyonunda müzakere edildi. Yatırımcı, fabrikada şu anda çalışan onlarca kişinin yerlerinin korunması konusunda garanti verdi. Ama daha da önemlisi, yatırımcı kurum personelinin fabrika hisselerinin yüzde 10’una sahip olacağı garantisi verdi.
Tasarısının taraftarı olan parlamenterler bu noktayı vurguladı ve milletvekillerinin birçok anlaşılmayan tarafı olan şeffaf olmayan özelleştirme projelerine ‘evet’ dediğini de hatırlattılar. Örneğin milletvekillerinin bir bölümünün karşı koymasına rağmen Sohum’un kartviziti Abhazya Oteli’nin özelleştirme kararı geçirildi. Bu otel savaş öncesinden beri harabe durumundaydı ve yeniden inşası için tahmini olarak 80 milyon dolara ihtiyaç var. Oteli ‘Konti’ Rusya şirketler grubuna satma kararı yukarıdan geldi ve parlamento oldukça tartışmalı olan tasarıyı kabul etti. O zaman skandal o kadar büyümüştü ki, sahibi tanınmış Gürcü kriminal otoritesi olan bir başka ‘Konti’ şirketi daha bulunmuştu. O zaman basında yönetimi oteli Gürcü hırsızına satmakla suçlayan bazı yazılar yer almıştı.
Bu sefer böyle bir şey olmadı. Rusya ‘Spetsgidroenergomontaj’ Rusya piyasasında büyük ve tamamıyla şeffaf. Bununla birlikte onun Abhazya’da fabrikasını açma isteğinden vazgeçmesi gerekiyor. En azından belirli bir süreliğine. ÖZ/FT
Kaynak: Segodnya, 02.03.09
Anton Krivenok
