Brüksel/Ajans Kafkas – AB’nin 7 Ağustos 2008’de Gürcü ordusunun Güney Osetya’ya girmesiyle Kafkasya’da patlak veren savaşla ilgili aylardır beklenen raporu nihayet gün yüzüne çıktı. Bugün AB, BM ve AGİT’in yanı sıra Rus ve Gürcü taraflara sunulan raporun, savaşı Gürcistan’ın çıkardığını ortaya koyan bulgular nedeniyle Tiflis’a koşulsuz destek veren AB’yi zor durumda bırakması bekleniyor. Rapor, savaşı Gürcistan’ın çıkardığı saptamasına paralel olarak Rusya’yı da orantısız güç kullanmakla suçluyor.
İsviçreli diplomat Heidi Tagliavini’nin başkanlığında 19 kişilik bir heyetin hazırladığı 1200 sayfalık raporda, beş gün süren savaşı Gürcistan’ın Shinval’i top ateşine tutarak çıkardığı ama Rusya’nın da çatışma öncesi bölgede gerilimi artıran davranışlar sergilediği belirtiliyor. Rusya’nın Güney Osetya ve Abhazya vatandaşlarına Rus pasaportu dağıtması da gerilim taktiklerinden biri olarak aktarılıyor.
Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili’nin Rus işgaline yanıt olarak Güney Osetya’ya saldırdıkları iddiası yalanlanıyor. Raporda ‘Gürcistan’ın Güney Osetya ‘da güç kullanmasının uluslararası hukuka göre meşru olup olmadığına dair soru var. Meşru değildi. Gürcistan’ın Güney Osetya’yı ilhak için bölgeye asker sevk ettikten sonra saldırı başlatıldığı savını destekleyecek bir delil yok. Gürcü operasyonu öncesinde Rusya’nın askeri saldırısı olmadı’ deniliyor.
Güney Osetya’nın başkenti Shinval’deki Rus barış gücüne yönelik saldırıların kendisini savunmaya mecbur ettiğini belirten Rusya’nın da tank ve uçaklarla orantısız güç kullanıp uluslararası hukuku çiğnediği vurgulanıyor.
Savaş sırasında Güney Osetya’daki Gürcü nüfusun sürülmesi ve evlerinin yıkılması yoluyla etnik temizlik yapıldığı öne sürülüyor.
Güney Osetya’daki savaşa paralel Abhazya’nın 1992-1993’teki savaşın ardından kontrolü Gürcistan’a kaptırdığı Kodor vadisinde askeri güç kullanması da BM Şartı’na aykırı bir durum olarak nitelendiriliyor. Raporu teslim alan Rusya’nın AB Büyükelçisi Vladimir Çijov, raporun
silahları ilk ateşleyenin Gürcistan olduğunu açık bir şekilde ortaya koyduğunu belirterek, "Savaşı kim başlattı? Bu soruya rapor çok açık bir şekilde yanıt veriyor" diye konuştu. Raporun ana noktası konusunda son derece tarafsız olduğunu kaydeden Çijov, "Rapor, çatışmanın Güney Osetya’ya yönelik saldırganlıkla başladığı sonucuna varıyor" diye konuştu.
Gürcistan’ın AB nezdindeki temsilcisi Salome Samadaşvili ise yaptığı açıklamada, raporun "Rusya’nın Gürcistan’ı işgalinin" altını çizdiğini belirterek, "İlk ateşi kimin başlattığını söylemek olayı basitleştirmek olur. Rapor Rusya’nın Gürcü topraklarını işgal ettiğini ve işgal etmeye devam ettiğini vurguluyor" iddiasında bulundu. Samadaşvili, raporun güvenlik durumundaki kötüleşmenin genel çerçevesini çizdiğini belirterek, "Bu raporda gerçekleri yadsıyacak bir şey bulmayı beklemiyoruz" diye konuştu. Rapor daha Tiflis’e varmadan Gürcistan’ın Yeniden Entegrasyon Başkanı Temur Yakobaşvili "Raporda Gürcistan’ın savaşı başlattığına dair bir tek kelime yok" açıklamasıyla dikkat çekti.
