Çeçen Şair yaşıyor ama…
Siyah üniformalı kimliği belirsiz kişilerce kaçırılan Çeçen şairin hayatı için endişelendiğimiz uzun günler bitti. Artık nefes alabiliriz, o hayatta. Hüseyin Betelgeriyev, 31 Mart akşamı, hiç bir açıklama yapılmadan evinden alındı ve on gün boyunca ondan haber alınamadı. Betelgeriyev’in yakınları yıkıldı. Birçoğu düşüncelerinde onunla vedalaştı. Ama o canlı bir şekilde evine döndü. Hayatta ama çok şiddet gördü. Caharkale’de ailesiyle birlikte evinde. Şimdilik söyleyebileceklerim bu kadar, çünkü detaylar Hüseyin ve yakınlarına zarar verebilir. Bugünkü Çeçenya bu durumda.
Bildiğimiz kadarıyla Betelgeriyev’i götürenler yerel güvenlik güçleri. Betelgeriyev’i onlar götürdü ve işkence etti. Tüm bunların sebebi, Betelgeriyev’in Ramzan Kadirov’u eleştirmesi ve sosyal medyada düşüncelerini açıklamasıydı. Betelgeriyev’in geçen yıl, uzun yıllar Fransızca dersi verdiği Caharkale Üniversitesi’nden kovulmasının da bu sebeple olduğunu tahmin etmek zor değil.
Kadirov, son on yıldır, Çeçenya’yı, tüm muhalefeti ortadan kaldırarak kendi beyliğiymiş gibi idare ediyor. Onun emirleri ülkedeki tek meşru hakikat ve onun politikasını kabul etmeyenler, ufak bir eleştiride bulunsalar dahi, çok ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalıyorlar. Eylül ayında Çeçenya’da başkanlık seçimleri yapılacak ve yerel yönetim şu anda şüphelileri(!) ciddi şekilde takip ediyor.
Betelgeriyev ile hemen hemen aynı dönemde benzeri bir durumda Çeçen yazarlar Aslambek Didiyev ve Rizvan İbragimov da “ortadan kayboldu”. Birkaç gün sonra onlar, Çeçenya televizyonunda, parti ve hükümetin politikalarıyla uyuşmayan fikirlerinden ötürü özür diledi. Birkaç ay önce de, vergiler ile ilgili fikirlerinden ötürü bir kadın, televizyonda söylediklerinin yanlış olduğunu söyleyip Ramzan Kadirov’dan özür dilemek zorunda bırakılmıştı. Yine aynı dönemde, Çeçenya yönetimine yaptığı eleştirilerden ötürü, bir genç, sosyal medyada küçük düşürülmüştü. Koşu bandında iç çamaşırı ile görüntülenen gencin Kadirov’dan özür dilediği video sosyal medyada yayınlanmıştı.
Tüm bu örnekler, Çeçen toplumuna ağızlarını sadece yönetimi övmek için açabileceklerini söyleyen net bir mesaj. Eğer Çeçenler aksini yaparsa ciddi şekilde cezalandırılıyorlar. Hakarete uğruyorlar, küçük düşürülüyorlar ve “ortadan kayboluyorlar”. Bu arada Kadirov, Kremlin’den sınırsız bir destek almaya devam ediyor. Bu destek Kadirov’a ve yanındakilere, yaptıklarından dolayı korkmamaları gerektiğini, federal merkezin bu keyfi eylemlere onay verdiğini ve Çeçenya’da hukukun üstünlüğü olmadığını söyleyen açık bir mesaj oluyor.
Kaynak: Hrw.org