Hayaller başka bahara kalacak mı ?
Sergey Lavrov, Rus-Türk Ortak Stratejik Planlama Grubu’nun toplantısına katılmak üzere TC Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun memleketi turistik şehir Alanya’ya geldi.
Alanya’nın önemi hem bakanın memleketi olması hem de şehirde güçlü bir Rus diasporası olmasıdır. 24 Kasım uçak krizi sonrasındaki günlerde Çavuşoğlu bölgede yaşayan Ruslarla kahvaltı tapmış ve dostluk mesajı vermişti. Aslında Başbakan Binali Yıldırım’ın 6 Aralık’ta Moskova’ya yapacağı ziyaret öncesinde bu görüşme neden önemli?
TBMM 30 Kasım itibariyle Rusta ile hem Türk Akımı anlaşmasını hem de karşılıklı suçluların iadesi anlaşmasını imzaladı. Ayrıca her iki ülkede diasporanın kendisine ait mezarlıkları olacak.
Türkiye’nin Rusya ile yaptığı mutabakatların hepsini yerine getirdiği ve yasal süreçleri tamamladığı gözüküyor. Fakat Türkiye’deki bürokraside ve siyasette Rusya’nın sorumluluklarını yerine getirmediğine dair rahatsızlıklar var. Öncelikle Rusya söz vermesine rağmen Türk ürünlerine ambargoları kaldırmadı. Türkiye’ye uyguladığı vizede ısrar ederek Türk kamuoyunu karşısına aldı. Türkiye’ye vizeyi savunurken İran ile vizelerin kaldırılmasına dair görüşmeler Rusya’nın samimiyetini tartışılır hale getirdi.
Lavrov/ Çavuşoğlu görüşmesinde en önemli gündem Suriye. Çünkü hem Halep’te devam eden insanlık sorunu hem de geçen hafta 24 Kasımda Rusya’nın kontrolünde bulunan bir havaalanından kalkan Esed uçağının yaptığı bombardıman ile 3 askerin şehit olması ilişkileri yeniden güvensizlik konumuna getirdi. Bu güven sorunu Putin/Erdoğan’ın 1 hafta içerisinde 3 defa telefonla görüşmesiyle aşılmaya çalışıldı. İki liderin gündemine gelen ana konuların detaylarını Lavrov/Çavuşoğlu görüşecekler. Görünen o ki Rusya/Türkiye ilişkileri Putin/Erdoğan faktörüne bağlı ilerliyor. Bu iki liderden birisine birşey olsa iki ülke ilişkileri heran yeniden krize girebilir.
Kaldı ki Türkiye’nin AB ile yaşadığı kriz hali günümüzde gittikçe derinleşiyor. Bu dönemde Erdoğan’ın birçok defa gündeme getirdiği Şanghay İşbirliği Örgütü niyetinin Rusya’dan net cevap bulmaması da Türk kamuoyunun Rusya’ya güvenini azaltıyor. Türkiye şu anda Avrasya vizyonunu harekete geçirmeye hazır durumdayken Rusya’nın buna karşılık vermemesi Batıcıların kullandığı propagandaya dönüşüyor. Ayrıca Rusya ve Türkiye Esed yüzünden Suriye’de yeniden krize girme tehlikesiyle başbaşalar. Lavrov’un bu ziyaretinde Suriye’de iki ülke arasında eksik olan koordinasyonun güçlendirilmesi masada.
Rusya, Türkiye’ye bir müttefik ve dost gibi yaklaşmıyor. Rusya’nın siyaseti bütünüyle çıkar ilişkisine bağlı gözüküyor. Rusya’nın bu politikası hem Türk toplumunda hem de siyasette çok açık farkediliyor.
Rusya, Türkiye’ye bir müttefik ve dost gibi yaklaşmıyor. Rusya’nın siyaseti bütünüyle çıkar ilişkisine bağlı gözüküyor. Rusya’nın bu politikası hem Türk toplumunda hem de siyasette çok açık farkediliyor.
Suriye’de Türkiye’nin kayıpları artarsa ve el-Bab operasyonu uzarsa bunun sorumlusu olarak Esed destekçisi olması nedeniyle Rusya gözükecektir. Lavrov’un Alanya ziyaretinde Halep’te yeniden ateşkes sağlanıp insanı yardım yapılması planı konuşulacak. Bu plan çerçevedinde sivil halkın tahliyesi de gündemde. Rusya el-Bab’ta Türkiye’nin harekatını nasıl kolaylaştırabileceğine önerilerle geliyor. Aslında bu haliyle iki ülkenin Kuzey Suriye’de ortak harekat çerçevesi çizdikleri anlaşılıyor.,
Türk-Rus ortak harekatı ABD’nin PYD desteğini artırmasına neden oldu. El-Bab’ın Türkiye kontrolüne geçmesinin Rusya stratejisine fayda sağlayacağını düşünen ABD, PYD’nin Doğu/Batı ekseninde el-Bab’a ilerlemesini destekliyor. Bu durum Rusya/Türkiye arasındaki işbirliğini daha da önemli hale getirdi.
Alanya görüşmesi sonradında hem Suriye’de hem de ikili ilişkilerde yeni bir perspektif ortaya konulması bekleniyor. İki ülke de bu haliyle arada bir iletişimsizlik olduğunu biliyor. Zaman iki ülkenin aleyhine işliyor. Suriye’de planlanan işbirliği düreci gecikirse ve Rusya’nın Türkiye’ye karşı sözlerini yerine getirmemesi devam ederse iki toplumunda hayalleri başka bahara kalacak. Putin/Erdoğan’ın iyi niyeti şimdilik süreci pamuk ipliği de götürüyor.
