İstanbul/Ajans Kafkas – Yıldız Teknik Üniversitesi’nde dün Türkiye’deki Kafkas Toplulukları ve Dönüşen Kafkasya konulu bir sempozyum yapıldı.
YTÜ Balkan ve Karadeniz Araştırmaları Merkezi (BALKAR) tarafından düzenlenen sempozyumda, Setenay Nil Doğan, Gülmelek Alev, Hulusi Üstün, Emrah Binici, Keisuke Wakizaka, Ayhan Kaya, Didem Baş Bilge, Ergün Özgür ve Yalçın Karadaş birer sunum yaptılar.
Geçtiğimiz yıl yayınlanan “Türkiye’de Çerkesler: Diasporada Geleneğin Yeniden İcadı” adlı çalışmasında Türkiyeli Çerkeslerin kendilerini nasıl tanımladığını inceleyen Prof. Dr. Ayhan Kaya (İstanbul Bilgi Üniversitesi), bu çalışmayı oluşturan bazı verilerden yola çıkarak ‘Çerkeslerin anlam dünyaları’nı ele aldı.
Dünyada etno-kültürel kimliklerin kullanıma girmesi ve Türkiye’deki demokratikleşme sürecinin Çerkeslerin toplumsal hafızalarına işlerlik kazandırılmasına da hız verdiğini belirten Kaya, azınlıklar tarafından üretilen çoğunluk kurgusunun etno-kültürel sınırlar açısından büyük önem taşıdığını ve Çerkeslerin çoğunluk karşında duyduğu dışlanmışlık hissinin geleneğin yeniden icadında önemli bir etken olduğunu kaydetti.
Türkiye Çerkesleri ve Türkiye dışındaki diğer Çerkes diasporaları arasında kurulan ilişkilere dikkat çeken Kaya, “Bugün gelinen noktada Çerkes kimliğinin trans-nasyonel (ulus-aşırı) bir kimliğe büründüğünü, 2014 Soçi Olimpiyatları karşıtı hareketin Çerkes diasporik kimliğinin güçlenmesinde çok önemli bir rolü olduğunu düşünüyorum” dedi.
Didem Baş Bilge, “Türkiye Çerkeslerinin Kafkasya İle İlişkileri ve Gelişen Teknolojilerin Çerkes Kimliği Üzerine Etkileri” konulu sunumunda, 1980 sonrası neslin internet üzerinden kurduğu bağların etkisini, kendisinden önceki iki kuşağın tecrübeleri ile karşılaştırarak açıkladı: “Ancak kendi dar bölgesindeki Çerkeslerle iletişim kurabilen ve en fazla yaşadığı şehrin valisine ulaşabilme imkanına sahip bir kuşağın ardından, büyük şehirlerde farklı bölgelerden gelen Çerkeslerle bir araya gelebilen bir nesil geldi. 1980 sonrası nesil ise internetin günlük hayata girmesine şahit oldu. Farklı ülkelerde yaşayan Çerkesler ilk kez bu kadar geniş bir iletişim imkanına sahip oldu. Bu da Çerkes kimliğinin yeniden üretilmesine yeni bir yön kazandırdı”
“Türkiye ve Rusya’nın Kafkasya Siyasetinde Çerkeslerin Etkisi”ni konu edinen yazar Yalçın Karadaş ise Türk dış politikasının çevresindeki olaylarla ilgisinde ‘Türk vurgusunun’ belirleyici olduğunu, bununsa reelpolitik ile ilgili olmayıp, tamamen ırkçı reflekslere dayandığını kaydetti. Karadaş, “Rusya’daki son seçimlerde yeniden devlet başkanı seçilen Vladimir Putin’e en büyük desteğin yüzde 99’a varan oy oranıyla Kafkasya’dan çıkmış olmasını nasıl değerlendirmeliyiz?” şeklindeki bir soru üzerine ise ‘Kafkasya’da demokratik bir seçim süreci gerçekleşmiş olmasının mümkün olmadığını’ belirtti.
