Çeçenya’da birden fazla kadınla evlilik her zaman vardı, hatta poligaminin kanunla takip edildiği Sovyetler zamanında bile.
Bu tür aileleri daha çok tutucu ve kırsal bölge sakinleri oluşturuyordu. SSCB’nin dağılmasının ardından yeniden İslamlaşma süreci ve özel yaşama devlet müdahalesinin zayıflaması çok eşliliğin artışına neden oldu. Ancak Çeçenya’da çok eşliliğin her yerde yaygın olduğunu iddia etmek doğru değil.
Uluslararası Kriz Grubu (ICG) uzmanı İrina Sokiryanskaya “Güvenilir bir istatistik elbette yok, ama Çeçenya’da poligaminin örneğin Dağıstan’dakinden fazla olduğunu düşünmüyorum” açıklamasını yapıyor.
Geçtiğimiz günlerde medyada, özellikle ‘Novoya Gazeta’da Nogay Yurt emniyet müdürü Najud Guçigov’un zorla 17 yaşındaki Heda Goylabiyeva’yı ikinci eş olarak almaya karar verdiği haberleri yer almıştı. Gazetedeki habere göre gelinin kaçmaması için, Guçigov’un emri ile köy giriş çıkışlarına kontrol noktaları konmuştu. Daha sonra bu bilgiler ülke başkanlığı basın sözcüsü Alvi Karimov ve RF çocuk hakları yetkilisi Pavel Astahov tarafından yalanlandı.
Uzman Sokiryanskaya “ Elbette, bunda son yirmi yılda yaşanan savaşların büyük rolü var. Çeçenya’da kadınlar erkeklerden fazla, bundan dolayı genç kızlar ikinci eş olmaya hazırlar. Ramzan Kadirov poligamiyi teşvik ediyor, dediğine göre poligami kadına aile mutluluğu sağlıyor. Aynı zamanda Kadirov Çeçenya’da ölüm ve kınamayla sonuçlanabilecek fuhuştan da koruyor. Bir süre önce Çeçenya başkanı açıkça silovikleri ikinci kez evlenmeye teşvik etti. Son yıllarda silovik kurum mensubu erkekler, eşleri ve çocukları varken, para ve yüksek sosyal statü ile ikna ederek genç kızlara meylediyorlar” dedi.
Sokiryanskaya’nın ifadesine göre, kimileri gönüllü olarak evleniyorlar ve mollalar bu tür nikahları kıyıyor. Erkek yeni eşi için daire kiralıyor (böyle bir durumda ailesi ikinci eşi bilmeyebiliyor). Kimileri faydalı bir evlilik umuduyla ilişkiye başlıyor, ancak aldatmalar yaşanıyor. Bazı nadir durumlarda tehditler ve mecburiyetler de oluyor. Eskiden genç bir kızı kendisi ile evlenmeye zorlamak vahşet olarak kabul ediliyordu. Ama bu durum yönetimdeki insanların kendi şartlarını diğer aile ve sülalelere dikte edebildiği yaşadığımız acımasız dönemlerde geçerli olmayabiliyor.
İrina Sokiryanskaya’nın belirttiğine göre, yetişkin erkeklerin genç kızlarla olan ikinci evlilikleri genelde boşanma ile bitiyor. Evlendikten bir süre sonra erkekler genç eşinden bıkıyor ve onu evine gönderiyor. Bu tür kısa evlilikler bile kadın için trajediye dönüşebiliyor. Çünkü geleneklere göre boşanmanın ardından çocuklar babaları ile kalıyor. Yani kadın hem eşinden hem çocuğundan oluyor.
Genel olarak Çeçen gelenekleri genç bir kızın rızası olmadan evlendirilmesine izin vermiyor. Ancak bu tarz evlilik süreçlerinde genç kızın yakınlarının ikna ve baskıları da söz konusu oluyor. Genç kızın sevdiği kişi ile evlenmesine ailesinin karşı çıkması da az rastlanan bir durum değil. Bunun nedeni genelde aileler arası anlaşmazlıklar, etnik kimlik, sosyal statü veya sülale farklılıkları oluyor. Sokiryanskaya, böylesi durumlarda seven gençlerin kaçarak evlenebildiklerini ifade ediyor.
Sokiryanskaya sın olarak “Belirtmek gerekir ki, sosyal baskı sadece kadınlara değil, erkeklere yönelik de yaşanıyor. Bazı Çeçen erkekleri aileleri karşı olduğu için sevdikleri kadınla evlenemiyorlar. Hazır olmadığı halde bir başkası ile evlenmeye ikna ediliyorlar. Bundan dolayı Çeçenya’da biri ile evli iken hayatı boyunca bir başkasını severek yaşayan insanlar az değil. Böyle durumlarda uzaktaki sevdiklerinin adını kızlarına veriyorlar” diyor.
Kaynak:Regnum, Ajans Kafkas
