Kavkazki Uzel 14 Kasım’da Abhazya Devlet Başkanı Raul Hacimba ile oldukça geniş bir kapsamlı bir röportaj yaptı. Bölümler halinde yayınladığımız söyleşinin son kısmı:
Kış, Isınma Sorunu ve Tkorçal
İngur HES’in çalıştığını herkes biliyor, ancak Çernomorenergo müdürü Rezo Zantari ve İngur HES müdürü Levan Meboni’nin söyledikleri ilginç, onlar Abhazya’da elektrik santrallerinin kışa hazır olmadığını ve kesintiler olabileceğini söylediler. Durum nedir?
Hazır değillerse, bu kimin suçu?
Bilmiyorum, devlet başkanı sizsiniz.
Evet, devlet başkanı benim. Fakat bu kurumları yıllar boyunca onlar yönetti. Enerjiye gelince, baraj Gürcistan tarafında, ana istasyon ve trafolar bizim tarafta. Trafolar harabe durumda. Yenilenmeleri gerekiyor.
Ne zaman?
Gelecek yıldan itibaren çalışmaların başlaması gündemde.
İki yıla biter mi? Ne kadar sürer?
Bir kaç yıl alacağını düşünüyorum. Çünkü ortada bir tek istasyon bile yok.
Peki, bu kış için kesin olarak ne söylenebilir? Devlet başkanı yardımcısı Vitali Ganiya ile görüştüm. Anladığım kadarıyla eğer bir sorun yaşanırsa, dağıtım şebekelerinde yaşanacak. Kaba bir ifadeyle elektrik var, fakat ulaştırmak problem. Böyle mi?
Evet, bu problem Sovyetler Birliğinin dağılmasının ardından ortaya çıktı.
İnsanların ısınma sorunu yaşamaması için ne yapılıyor? Çünkü bildiğimiz üzere, önceden evler mazot ve odun ile ısıtılırken şimdi artık herkes elektriğe geçti. Artan talebe bağlı olarak, sadece eskiyen elektrik istasyonlarından kaynaklanmayan problemler de oluşabilir mi? Bir şeyler yapıyor olmalısınız?
Elektrik kabloları değiştirildi, istasyonlar yenilendi ve daha yapılacak çok iş var.
Memleketiniz Tkorçal gelişmemiş bir bölge durumunda. Sanayinin yeniden kurulma şansı yok mu?
Bugün için bölge halen geri kalmış durumda. Az sayıda nüfus barındırmasına rağmen buradaki vatandaşlarımızın da devletin ilgisini hissetmelerini sağlamamız gerekir. […]
“Batı, Gürcistan ve Abhazya üzerinde demiryollarının kurulmasını istemez”
Rusya Demiryolları Başkanı Vladimir Yakunin, Abhazya’da demiryolu ulaşımının yeniden tesisinin ‘siyasi bir konu’ olduğunu söyledi. Bu konuda yapılabilecek bir şeyler yok mu?
Demiryollarının yeniden tesisinin hem Abhazya, hem Rusya hem de Ermenistan için ilgi çekici olduğunu düşünüyorum. Fakat Gürcistan bu projenin hayata geçirilmesine ne kadar hazır, onu bilemem. Bildiğim şey, Gürcistan’ın batılı destekçilerinin bunu istemeyeceği. Dolayısıyla bu konuda jeopolitik sorunların aşılmasına bağlı.
Abhazya devleti için, demiryollarının kurulması konusunda Gürcistan ile basit bir belge imzalanması girişimi bu kadar tehlikeli mi?
Demiryolu bizim ülkemizden geçtiği gibi Gürcistan’dan da geçiyor. Rusya ise Ermenistan’ın da bu demiryoluna dahil edilmesini istiyor. Ancak bunu Batı ve Gürcistan istemiyor.
Asayiş
Aleksandr Ankvab’a yönelik çok sayıdaki suikast girişimini ve özellikle Kasım 2013’de başlayan süreci merak ediyorum. Bunlar siyasi saldırılar mıydı, yoksa başka türlü anlaşmazlıkların sonucu muydu?
Bu yargının alanına girer, kararı onlar verecek.
Bu olaylar soruşturulacak mı? Soruşturmayı takip edecek misiniz?
Süreç devam ediyor.
Peki emniyet güçlerinin çalışmalarından memnun musunuz? Yoksa bazı reformlar beklemeli miyiz?
Yeni yönetim, düzeni sağlama konusunda, trafik, uyuşturucuyla mücadele ve diğer birçok alanda etkili adımlar atma kararlığına sahip.
Yeni Atamalar ve Yolsuzluk
Son zamanlarda ülkede birçok atama yapıldı. Sizin için, seçimler öncesindeki vaatlerinizden yola çıkarsanız, hangileri önemli rol oynadı?
Bütün ekip benim için çok önemli. Herkesin önlerindeki meseleleri çözeceğine inanıyorum.
Örneğin, yeni başsavcı atandı. Eskiden olduğu gibi kimseyi rahatsız etmeden yerini koruyacak mı, yoksa zor işlere mi girişecek?
Şimdiden zor işleri girişmeye başladı bile.
Yolsuzluk özellikle hangi alanlarda ayyuka çıkmıştı?
İnşaat ve kamu hizmetlerinde. Buralarda çok ciddi paralar döndü.
Bu, yolsuzluğun Abhazya tarafındaki kısmıyla mı ilgili? Rusya tarafı ile ilgili bir şey biliyor musunuz?
Rusya ile ilgili bir şey söylemedim, kendi ülkemizde olanlardan söz ediyoruz. Savcılıkta yakın zamanda bilgisi paylaşılacak belirli davalar var.
Bu yıl içinde mi?
Evet.
Uyuşturucuyla Mücadele
Abhazya’ya uyuşturucu satıcıları nereden geliyor: Rusya’dan mı Gürcistan’dan mı? Bu sorunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Abhazya için gerçek bir bela mı, yoksa tehlike o kadar da ciddi boyutta değil mi?
Çok ciddi bir problem olarak görüyorum. Sadece Abhazya’nın değil, tüm dünyanın muzdarip olduğu bir hastalık. Şu anda içişleri bakanlığımız sürece etki etmeyi hedefliyor.
Elinizde uyuşturucu bağımlıları ile ilgili istatistik var mı?
Yüzlerce genç var ve rakamlar giderek artıyor.
Rusya sınırının Gürcistan sınırına oranla çok daha hareketli olduğu malum…
Maalesef, hem Rusya, hem Gürcistan sınırından ülkemize uyuşturucu madde sokuluyor. Gözaltına alınanlar var, aralarında kadın satıcılar da var.
Ayrıca Abhazya’da da uyuşturucu üretiliyor değil mi?
Polis kenevir ekim alanlarını tespit ediyor, fakat çalışmalar yeterli değil.
İşsizlik
İşsizlik hala çok büyük bir problem, değil mi?
Evet, işsizlik oranı yaklaşık 70 civarında. İşsizliğin azaltılması yatırım projelerinin hayata geçirilmesine, turizm ve tarım alanındaki faaliyetlerin gelişmesine bağlı.
Kamu çalışanlarının maaşlarında gecikme oluyor mu?
Hayır.
Ama Haziranda sağlık çalışanlarının maaşlarını alamadığı konuşuluyordu.
Bu, kriz ortamından kaynaklanmıştı.
Kültür
Abhazya’da kültürel faaliyetler ne durumda? Tiyatro, resim galerisi… Bildiğim kadarıyla galeride uzun zamandır tadilat bekleniyor.
Doğru, tadilat yapılacak.
Toplumunuzda, kültürün rolü nedir? Buna nasıl bakıyorsunuz, somut olarak neler yapmayı planlıyorsunuz?
Tiyatrolarımız, dans gruplarımız, ressamlarımız, yazarlarımız var. Opera sanatçıları tüm dünyaca tanınıyor. Halkımızın kültür seviyesini yansıtıyorlar. Gelecek nesillere aktaracak birikimimiz var. Tanınmış yazarlarımız Bagrat Şinkuba, Fazıl İskender, Aleksey Gogua ve diğer kültür adamları ulusal kimliğimizin güçlenmesi ve devletimizin varlığı için büyük katkıda bulundular.
Turizm
Bu yıl Abhazya’ya ne kadar turist geldi?
İki milyondan fazla.
Bu rakam geçen yıldan fazla mı?
Evet, daha fazla.
Bütçeye ek gelir sağladı mı?
Evet, ciddi bir bütçe krizini engelledi. Şükür ki, bu durumdan kurtulduk.
Novi Afon manastırı elbette çok önemli. 2012’de Abhazya Ortodoks kilisesi sorumlusu Vissarion Apliaa manastırı ziyaret edenlerin sayısının artacağını düşündüğünü açıklamıştı.
Abhazya’da çok sayıda tapınak var. Ziyaretler Sovyet döneminde de vardı. Bunlar tüm dünyadan turistleri, özellikle Ortodoksları çekiyor.
Geri Dönüşçüler İçin Program
Seçimler öncesinde imzaladığınız sosyo-politik sözleşmede, 2016’ya kadar demografik dengeyi bozacak herhangi bir siyasi kararı engellemeye yönelik tedbirlerden bahsediliyor. Bu konuda ne tür somut adımlar var?
Abhazya’nın etnik zenginliğinin korunması, bütün etnik gruplar arasındaki ilişkilerin sağlamlaştırılması lazım. Abhazya halkı Rus, Ermeni, Yunanlılar olmadan olamaz. Geri dönüş, tüm dünyaya dağılmış yurttaşlarımızın geri dönüşü ve adaptasyonunu kapsayan karmaşık bir konu.
Ama bir şeyler yapılacak, değil mi?
Evet, tabii ki.
Yurttaşların dönüşü için Rusya’da da kanun var ama Kafkasyalılar için çalışmıyor, Türkiye’de yaşayan yurttaşları görüyorsunuz…
Bir program çerçevesinde çalışacağız, bunun hayata geçirilmesi için şartlar oluşturuluyor.
(Son)
1. Bölüm: "İktidara Bağımsız Geldik"
2. Bölüm: "Rusya İle Ortaklık Egemenliğimizi Tehdit Etmiyor"
3. Bölüm: "Petrole İhtiyacımız Yok"
Ajans Kafkas
