Abhazya askeri kontrolü Rusya’ya verebilir

Abhazya ile Gürcistan arasında yeni bir savaşın patlak vermesi an meselesi haline gelirken Abhazya Dışişleri Bakanı Sergey Şamba, güvenlik garantisine karşılık Abhazya’nın askeri kontrolünün Rusya’ya bırakılması önerisini gündeme getirdi.

Şamba  İzvestiya’ya verdiği röportajında Rusya’ya Abhazya’nın resmen tanınması çağrısını yinelerken 2014 Soçi Olimpiyat Oyunları’nın güvenliğini garanti etmek için bunun gerekli olduğunu söyledi. Şamba  Rusya’nın BDT ambargosunu tek taraflı olarak kaldırıp Abhazya ile ekonomik, sosyal ve eğitim alanlarında ilişkiler geliştirme kararı almasını ‘fiili tanıma’ olarak niteledi. İşte İzvestiya’nın soruları ve Şamba’nın yanıtları:

Abhazya’ya yönelik Moskova’nın son inisiyatiflerini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Tek bir şey söyleyebilirim; Bu, ülkelerimiz arasında devletlerarası münasebetlerin inşa edilmesinin başlangıcıdır. Zira ambargonun iptali devlet başkanının kararıyla yerine getirildi. Rusya bizi fiili olarak (de facto) tanıdı! Moskova’nın inisiyatifleri bizim için çok önemli ve faydalı. Elbette durum şimdilik detaylandırılmadı, ama her şey önümüzde. (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir Putin’in kararı gerçekleştirilmeye başladığında ülkelerimiz arasında tam bir ekonomik işbirliği kazanacağız. 2014 Olimpiyatlarını alalım, bu büyük projeye küçük Abhazya katılabilir miydi?

Ama Uluslararası Olimpiyat Komitesi tüzüğüne göre, olimpiyatların yapıldığı yerlerin iki yüz kilometre yakınında askeri harekatların olmaması gerekiyor. Gürcistan sınırı ise rahat değil.

Tam öyle! Abhazya bağımsız olduğu zamandan beri kararlılığını ve yaşama kabiliyetini gösteriyor.  Abhazya halkı elinde silah kendi kendini idare hakkını elde etti. Ambargo şartlarında ve sürekli politik baskılara rağmen Abhazya, barış politikası, demokratik prensipler, gelişen ekonomi, insan haklarına saygı ve çevreye saygı ile bir devlet oluşunu gösteriyor. Abhazya bağımsızlığının tanınması için öyle bir mekanizma oluşturulması gerekiyor ki, her iki ülkenin de çıkarlarına tam olarak uygun olsun ve Moskova’nın büyük uluslararası partnerlerinin de olağanüstü dargınlığına neden olmasın. Biz Rusya ile en geniş askeri işbirliğini öneriyoruz. 200 kilometre meselesine gelince; Bu mesafe Psou nehrinden İngur nehrine kadar, tamamen Abhazya’dır. Biz, Rusya’nın bu bölgenin askeri kontrolünü üstlenmesini kabul ediyoruz. Ama karşılığında güvenlik garantimizi istiyoruz. Gürcistan şimdi dikkatlice, Pekin Olimpiyatları’nı bozmaya çalışan Tibet’in bağımsızlık taraftarlarının tecrübelerini takip ediyor. Bilgilerimize göre, Soçi Olimpiyat Oyunları’nı askeri şantaj yoluyla bozmak için girişimler olacak. Ben, Olimpiyatlar öncesinde Rusya’nın Abhazya’yı Gürcistan’a vermesi gerekeceği şeklinde düşünceler de duydum. Ve o zaman askeri anlaşmazlık olmayacak deniliyor. Biz herhangi bir eşya mıyız? Nasıl verilebilir? Bizler bağımsızlığımız için son Abhaz’a kadar mücadele edeceğiz. Bir başka düşünce daha var: Problemlerin çözümünü Olimpiyatlar bitene kadar dondurmak. Bu çıkış değil. Savaş her halükarda tütecek. Olimpiyatlar burnumuzun dibinde, daha fazla tahammül etmek mümkün değil. Ve Rusya Abhazya’yı ne kadar çabuk ‘de jure’ (hukuken-resmen) tanırsa, burada o kadar çabuk barış yerleşecek.

Ülke vatandaşınızın yüzde 90’ı Rusya vatandaşı. Bağımsızlığını alan Abhazya Rusya yapısına girecek mi?

Şimdilik buna gerek yok. Rusya ve Abhazya ilişkilerinde kesinlikle ve net olarak ABD ile Tayvan işbirliği modeli görülüyor, onlar arasında askeri özellikte bir anlaşma da olmak üzere devletlerarası bazı anlaşmalar bulunuyor. (ABD Başkanı George W.) Bush, Çin’in Tayvan’a saldırması halinde Amerikan ordusu ile karşılaşmak zorunda kalacağı açıklamasında bulundu…

Sergey Şamba! Savaş çıkacak mı?

Son iki yıldır durum sürekli kızışıyor. Gürcistan tüm müzakere mekanizmalarını bozuyor. Onlar barış askerlerinin kaldırılması gerektiğini söylüyorlar, ama kendileri BDT başkanlarının kararlarını ihlal ediyorlar. İşte, casus uçaklar, biz onları düşürüyoruz, (Gürcistan Devlet Başkanı Mihail) Saakaşvili ise şöyle diyor: "Uçtuk ve uçacağız!" Gürcüler güvenlik bölgesinde ‘vatanseverler kampı’ açtı. Ama bu bir kamp değil, askeri üs. Her mayısta Gürcistan yönetimi, ülkenin bağımsızlık yıl dönümünü Sohum’da kutlama sözü veriyor. Bugüne kadar bu gerçekleşmedi. Umuyorum bu sene de gerçekleşmeyecek. ÖZ/FT